Sadberk Hanım Müzesi’nde tarih kağıttan elbiselerle canlandı

Borchgrave’ın, Topkapı Sarayı’nda incelediği II. Selim ve I. Mahmud’un kaftanlarından Marie Antoinette’in elbisesine kadar yeniden yarattığı onlarca elbiseyi burada görebilirsiniz.

Belçikalı ressam ve tasarımcı Isabelle de Borchgrave daha genç kızken balolara, davetler için kendi elbiselerini yapıyormuş. Brüksel Güzel Sanatlar Akademisi’ni bitirdikten sonra resimle, bale ve tiyatro kostümleri tasarımını bir arada götüren Borchgrave çocuklarına kağıttan kostümler yapmaya başlamış. Şapkalar, maskeler kağıtla çok daha kolay yapılabiliyormuş. Borchgrave için dönüm noktası 1990’larda gördüğü Kyoto Kostüm Enstitüsü’nün ‘Revolution in Fashion’ (Modada Devrim) isimli kataloğu olmuş. Bu katalogda gördüğü elbiseleri yeniden yaratmaya karar vererek iyi yaptığı iki işi, resim ve tasarımı birleştirmiş. ‘Ressam olduğum için kumaşları tablo gibi boyayabiliyorum. Kağıt elbiseleri yapmaya başladığımdan beri, neredeyse başka hiçbir şey yapmıyorum.’

Borchgrave, Jackie Kennedy’nin 1953’te giydiği gelinliğinin aynısını kağıttan yapmış. ‘Orijinali çok zarar görmüştü. Kağıt gelinlik Boston’daki Kennedy Müzesi’ne götürülmek üzere Chicago’da büyük bir sergide yer aldı. Daha birçok müze benden ellerinde olmayan elbiseler yapmamı istedi.’

BU KONUDA DÜNYADA TEKİM

Modanın tarih içinde gelişimini anlattığı 60 elbise ve 20 parça aksesuvardan oluşan ‘Kağıt Elbiselerle Moda’ koleksiyonu şimdiye kadar Fransa, ABD, Kanada, Avusturya, İngiltere, Japonya ve Belçika’da sergilendi. ‘Koleksiyonda yer alan her elbiseyi, ait olduğu zaman ve dizaynından dolayı seçtim. Bu işi yapmaya başladığımdan beri, dünyanın dört bir yanında müzeler bana kapılarını açtı ve tarihi elbiselerine vitrinlerin içinde bakmama, incelememe, ellememe izin verdi. Bu şekilde çok şey öğrendim, çünkü bunu bana öğretecek kimse yoktu, kağıt elbise yapımı konusunda dünyada tek başımayım.’

Atkı, eşarp, çanta, ayakkabı gibi her tür aksesuvarı kendisi yapıyor Borchgrave. ‘Çünkü buna bayılıyorum’ diyor. ‘Mesela bir ayakkabıyı gördüğümde bunun nasıl yapılacağına dair en ufak fikrim bile olmuyor. Ama yapmalıyım, çünkü bu bir tutku benim için.’

EN UCUZ KAĞIDI KULLANIYOR

‘Bütün elbiseleri aynı kağıttan yapıyorum. En ucuz, en aptal kağıt bile diyebiliriz buna, ne kadar ucuz kağıt kullanırsanız o kadar özgür oluyorsunuz. Yanlış bir şey yaparsam onu rahatlıkla atıp yenisini yapabiliyorum. Beyaz, tülümsü bölümler için özel bir peçete kullanıyorum. Genelde kristalleri temizlemekte kullanılan transparan bir temizlik bezi bu. Boyamak içinse ne bulursam kullanıyorum. Plaster, sulu boya, mürekkep, akrilik, guaj, tükenmez kalem, yani her şeyi...’

Borchgrave kağıt elbiseler için 10 yıldır Rita Brown ile birlikte çalışıyor. Kanada’da tiyatrolara kostüm hazırlayan Brown, elbiseleri biçiyor, sonra da Borchgrave boyama işlemine başlıyor. Brown, onun teklifini duyunca önce çılgın olduğunu düşünmüş ‘Sonra ‘neden olmasın’ dedim. İsabelle’i seviyorum, son derece yaratıcı, ilham verici ve tutkulu çalışıyor.’

SERGİDEKİ İLGİNÇ KIYAFETLER

I. Elizabeth’ten Sevgi Gönül’e herkesin elbisesi var

İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth’in elbisesi sergiye girer girmez en dikkat çeken çalışma.

Londra’da Victoria and Albert Museum’da bulunan 1870’lerde giyilen kriket elbisesi ise Borchgrave’i en çok uğraştıran işlerden biri.

Serginin kaftanlar bölümünde, Osmanlı ve Özbek kaftanları var. I. Mahmud’a ait ipek Selimiye entari, II. Selim’e ait kemha kaftan, Topkapı Sarayı Müzesi’ndeki orijinalleri incelenerek yapılmış. Kaftanların görünmeyen iç yüzeyleri bile boyanmış.

Bu sergiye özel yapılan bir elbise de Vehbi Koç’un kızı Sevgi Gönül’e ait elbisenin kağıt kopyası. Büyükdere’deki Sadberk Hanım Müzesi’nde açılan sergi 9 Ocak’a kadar açık kalacak. Serginin bundan sonraki durakları Madrid ve Luxemburg. Brezilya’da yapılması için de planlar var.

Müze çarşamba günleri hariç saat 10-17 arası açık, giriş ücreti 5 milyon, öğrenciler için ise 1 milyon lira. Sadberk Hanım Müzesi: 0212-242 38 13-14.