RENKLERÄ° KULLANMA SANATI Ä°lkbaharla birlikte doÄŸada renkler coÅŸtu. Soluk günlerin yerini renkler aldı...Kırmızı, mavi, yeÅŸil, beyaz, sarı… YaÅŸamı güzelleÅŸtiren

RENKLERÄ° KULLANMA SANATI Ä°lkbaharla birlikte doÄŸada renkler coÅŸtu. Soluk günlerin yerini renkler aldı...Kırmızı, mavi, yeÅŸil, beyaz, sarı… YaÅŸamı güzelleÅŸtiren renkler doÄŸru yerde ve doÄŸru zamanda, doÄŸru kombinasyonlarla kullanıldığında satıştan reklama, finans dünyasından sanata, mimariden tekstile neler yapılabilir, neler kazanılabilir ya da tam tersi kaybedilebilir bilmek ister misiniz?Renklerle duygular ne denli içiçedir çoÄŸu kez fark etmeyiz. BaÅŸkalarına iletmek istediÄŸimiz mesajlarımızı aktarmakta renkler ne denli etkili bir araç olabilir ya da bizlere iletilmek istenenleri nasıl da taşır yerleÅŸtirirler duyularımıza ve beynimize, çoÄŸu kez düşünmeyiz bile. Oysa renklerle ve onların kombinasyonları ile duygular, düşünceler sözlü ya da yazılı araçlara gerek kalmaksızın aktarılabilir. Ciddi bir hukuk firması potansiyel müşterilerine güvenilirliÄŸini ofis dekorasyonunda ve logosunda koyu renkleri kullanarak hissettirebilir.Öte yandan, bir diÅŸ hekimi bekleme odasında kırmızı, turuncu gibi renklerle bunların tonlarını ağırlıklı olarak kullanarak, hastaları rahatlatacağına stresli bir atmosfer yaratıp arzulananın tam tersi bir etki yaratabilir.Bir banka dekorasyonunda ağırlıklı olarak kullanılacak kırmızı renk, hem müşterilerde hem de çalışanlarda gerginlik hissine neden olacaktır.Bir iÅŸ görüşmesinde ciddi ve ağırbaÅŸlı bir izlenim uyandırmak için giyiminizde gri tonlarına veya az sonra anlatacağım 'klasik renk kombinasyonuna' ağırlık vererek olumlu puan toplayabilirsiniz. Her rengin sayısız tonu vardır ve bu tonlar deÄŸiÅŸik etkilere yol açar. Bir örnek verecek olursak, kırmızı uçuk pembeden koyu bordoya kadar bir yelpazeye sahiptir. Renklerin bu sayısız ton zenginliÄŸi ile milyonlarca deÄŸiÅŸik kombinasyon yaratmak mümkündür.Hangi rengi hangi amaç için ve ne oranda kullanmak doÄŸru etkiye neden olur? Bu sorunun cevabı sadece mimarlar, dekoratörler, pazarlamacılar, reklamcılar için deÄŸil, günlük yaÅŸamda herkes için son derece yararlıdır. DoÄŸru kullanılan bir renk efekti bir mekanın sıcak ve davetkar olmasını, bir grafik tasarımın dikkat çekiciliÄŸiyle akılda kalmasını saÄŸlar.Renklerin kullanımı hem basit, hem karmaşıktır. DeÄŸiÅŸik kültürlerden farklı insanlara farklı ÅŸeyler ifade etse de, ve hiçbir renk, iki ayrı insana aynı görünmese de insanlar üzerinde uyandırdıkları etkinin hemen her kültürde aynı olduÄŸu araÅŸtırmalarla saptanmıştır.Renkleri uyandırdıkları etkiye göre sınıflandırmak gerekirse…"SICAK RENKLER": En güçlü renk olan kırmızı buna örnektir. Agresif bir etki uyandırır. Dikkat çeker, insanın kan basıncını yükseltir. Reklamcılıkta grafik tasarımlarda çok kullanılır."SOÄžUK RENKLER": Mavi ve yeÅŸilin birçok tonu bu sınıfa girer. 'Buz'u ve 'kar'ı çaÄŸrıştırırlar. Metabolizmayı yavaÅŸlatıp sıcak renklerle yanyana kullanıldığında ateÅŸ ve buz etkisi yaparlar."ILIK RENKLER": Sarının kırmızı ile karışımından oluÅŸan renkler. Turuncu, sarı-turuncu. Rahatlatıcı, davetkar bir etki yaparlar. Günbatımı gibi, objelerin görünümünü zenginleÅŸtiren bir efekt saÄŸlarlar."AYDINLIK RENKLER": Soluk pastel tonlar bu sınıfa girer. Aydınlık etkileri transparan olmalarındandır. Akışkanlık, uçuculuk etkisi uyandırılar. Bu gruptaki kombinasyonlarda renkler arasındaki kontrastlar en düşük düzeydedir."KOYU RENKLER": İçinde siyah bulunan renklerdir (kırmızıya siyah katılarak elde elde edilen koyu bordo, maviye siyah eklenerek elde edilen lacivert ve gece mavisinin tonları gibi). Mekanın olduÄŸundan küçük görünmesine neden olurlar. Sonbahar ve kışı çaÄŸrıştırırlar. Parlak ve koyu renklerin birarada kullanılması, gün ve gece gibi zıtlık duygusu uyandırır."SOLUK RENKLER": %60-75 oranında beyaz içerirler. FildiÅŸi, uçuk mavi, uçuk pembe gibi. Bulutsu, yumuÅŸak bir atmosfer yaratırlar. Genellikle iç mekanlarda kullanılırlar."SERÄ°N RENKLER": SoÄŸuk renklerden farkı, içindeki sarı rengin etkisidir. Firuze'nin rengi bu sınıflamaya bir örnektir. DoÄŸada var olan renklerdir. Ä°lkbahar gibi insanı yenilenmiÅŸ hissettiren renklerdir. Derinlik ve rahatlama duygusu uyandırırlar. Tropikal iklimde serinletici bir havuzda yüzme hissi gibi…DoÄŸada renklerin tek baÅŸlarına deÄŸil, birçoÄŸunun yanyana, içiçe olarak, renk kompozisyonları halinde bulunduÄŸu görülür. Hayatımızda renklerin birarda kullanılmasıyla elde edilen kompozisyonlarsa bizleri önemli ölçüde yönlendirmektedirler...Farklı renk kombinasyonlarının ilettiÄŸi mesajlara gelince…"GÜÇ ETKÄ°SÄ°": İçinde kırmızı rengin bulunduÄŸu tüm kombinasyonlar. (Kırmızı-yeÅŸil/mavi, kırmızı/turuncu-turkuaz… gibi)"ZENGÄ°NLÄ°K ETKÄ°SÄ°": Koyu tonlu renklerin kombinasyonuyla iletilir… Statü ve varlığı çaÄŸrıştırır. (bordo-lacivert, lacivert-koyu yeÅŸil, mor-lacivert… gibi) "ROMANTÄ°K ETKÄ°": Kırmızı gibi ilgi ve heyecan uyandırır ama diÄŸerinden daha yumuÅŸak bir etki yaratırlar. Pembenin yanısıra, somon, uçuk leylak rengi, uçuk sarı gibi pastel renklerin birarada kullanıldığı kombinasyonlardır. İç mekanlarda tercih edilir. "DAVETKAR ETKÄ°": Sarıya yakın turuncu ve amber renginin birarada kullanıldığı kombinasyonlar klasik bir güzelliÄŸin yanısıra candan, samimi bir etki yaratırlar. Bu kombinasyonların maÄŸazalarda, lokantalarda kullanılması doÄŸru bir seçim olur."KLASÄ°K ETKÄ°": Güç, otorite, devamlılık, güvenilirlik, sorumluluk mesajları taşıyan bu kombinasyonlarda gece mavisi mutlaka yer alır. Bu rengin yanında da, sarı, turuncu tonları, deÄŸiÅŸik tonlarda baÅŸka maviler kullanılabilir. Finansal kurumlarda, hukuk bürolarında kullanılması müşterilere karşı istenen etkiyi uyandırabilir."HAREKETLÄ°LÄ°K ETKÄ°SÄ°": BaÅŸta parlak sarı olmak üzere canlı turuncu, çimen yeÅŸili, lila gibi parlak renklerin birarada kullanılması ile hareket, canlılık imajı uyandırılabilir. Turizm ofislerinde, reklam ÅŸirketlerinde tercih edilebilecek bir renk seçimidir."YUMUÅžAK ETKÄ°": İçinde somon rengi olan, aydınlık renklerden oluÅŸan kombinasyonlar yarattığı rahatlatıcı etki nedeniyle baÅŸta ev dekorasyonları olmak üzere, giyimle ilgili maÄŸazalarda, lokantalarda kullanılabilir."ENERJÄ°K ETKÄ°": FuÅŸya renginin hakim olduÄŸu kombinasyonlar, enerji ve aktivite mesajı verir. Sporla ilgili giyecekler ve malzemelerde (cimnastik, kayak giysileri vb.) sıkça kullanılır."PROFESYONEL ETKÄ°": Genellikle profesyonel iÅŸ hayatında tercih edilen grinin kurÅŸuniden açık griye kadar olan tonlarından oluÅŸan kombinasyonlardır. Gri, sıkıcı ama pratik bir renktir. AğırbaÅŸlı, duygusallıktan uzak bir etki yaratır.Otomobil endüstrisinden reklamcılık sektörüne, tekstilden dayanıklı tüketim ürünlerine kadar her alanda, uzmanlar ulaÅŸmak istedikleri kitlelere göre renk seçimleri ve bir sonraki yıl ya da yılların renk modası hakkında araÅŸtırma ve çalışmalara zaman ayırır, önem verirler. Eski bir ürünün yeni renklerle sunulması, yenilenme etkisi yapar (tasarımı aynı kalsa da yeni renk seçimleriyle satışa sunulan otomobiller, mutfak aletleri gibi), talepte artışa neden olur. Otomobil kullanan ve satın alan kadın sayısının artması ile, eskiden erkek alıcıların eÄŸilimlerine göre tasarlanan renkler, artık kadın tüketicilerin tercihlerine göre de tasarlanmaya baÅŸlandı.Renklerin dilini kullanmayı bir tür sanat olarak adlandırmak yanlış olmaz inancındayım. Renklerle hayatımızı güzelleÅŸtirmek, bilinçli seçimlerle çevremize kendimizi doÄŸru ifade edebilmek için bu sanatı anlamak ve kullanmak yaÅŸamımızı kolaylaÅŸtıracaktır.Seda SOYBAY - 17 Nisan 2000, Pazartesi Â