Oluşturulma Tarihi: Mayıs 01, 2004 00:49
2002 Martı’nda Türk Gıda Kodeksi değişmiş, enerji içeceklerinin içeriğindeki kafein miktarı litrede 350 mg’dan 150 mg’a düşürülmüştü. Bu yıl mart ayında kodeks yeniden değişti, sınır 350 mg’a çıkarıldı. İki yıllık kısıtlama boyunca içeriğini değiştirmeyen ve piyasadan çekilmeyi tercih eden Red Bull, kafein sınırının kaldırılmasının ardından yeniden piyasaya dönmeye hazırlanıyor.
Bugünlerde tekrar raflarda boy gösterecek. İçerdiği kafein miktarını değiştirerek piyasada kalmaya devam eden ürünlerin ise bir kısmı şimdilik sessizliğini koruyor, bir kısmı da yeni uygulamaya göre kafein miktarlarını artırarak üretime başladı bile. Bu arada kafeinsiz, alkolle içilebilen Pep One adlı yeni bir içecek daha çıktı.
RED BULL 1987’de üretilmeye başlanan Red Bull Türkiye’ye 1998’de girdi. İçeriği (litrede 320 mg kafein) bütün ülkelerde aynı. Red Bull Genel Müdürü Aykut Ferah, litrede 350 mg kafeinin Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği oran olduğunu, 2002’de bu oranın 150 mg’ye düşürülmesinin ürünü enerji içeceği olmaktan çıkardığını söylüyor. Tarım Bakanlığı’nın getirdiği bu yasağa uyan diğer enerji içecekleri kafein oranlarını düşürmüştü. Red Bull ise piyasadan çekilmeyi tercih etmişti. Tebliğin şimdi yeniden değişmesi üzerine Red Bull, Türkiye’de bugünlerde tekrar piyasaya giriyor.
BATTERY 21 ülkede satılan Battery Türkiye’ye 2003 yazında girdi. Türk Tuborg’un enerji içecekleri pazarına sunduğu tek ürün. İçeriğinde guarana, kafein ve sakroz bulunuyor. Şeker ve karbonhidrat içerdiği için daha fazla enerji verdiği iddiasında. Tarım Bakanlığı’nın bir önceki tebliğde sınırladığı şekilde 1 litrede 150 mg kafein bulunduran Battery, yeni düzenlemeye rağmen bu miktarı değiştirmiyor. Red Bull’un geri dönmesi ve diğer enerji içeceklerinin kafein sınırını 350’ye çıkarmaya başlamasını şimdilik uzaktan izleyecek Tuborg firması.
LION CLUB 1996’dan beri Türkiye’de üretiliyor. Türkiye’de Lion Club’un Genel Müdürü Özgür Seyyar, piyasaya ilk girdiklerinde kafein miktarında bir sınırlama olmadığını söylüyor. O zamanlarda Lion Club litrede 350 mg kafeinle en yüksek orana sahipmiş. 2002’de Türk Gıda Kodeksi’nin düzenlemesiyle, bu miktarı litrede 150 mg’a çekmek zorunda kaldılar. Kafein dışında içerikte ambargo gören diğer maddeler ise taulin ve glukuronolatkon adlı iki aminoasit. Yağların yanmasını kolaylaştıran taulin miktarı litrede 4000 mg’dan 600 mg’a, glukuronolatkon ise 2400 mg’dan 2 mg’a kadar geri çekilmiş. Bu kısıtlamaların Lion CLub’a epey zarar verdiğini söyleyen Seyyar, şimdi yeniden eski içeriğine kavuştuklarını belirtiyor. Lion Club, ülkelerin kısıtlamalarına göre üretim yapıyor. Kafein sınırı İtalya ve Fransa’da litrede 150 mg civarında.
BURN Coca-Cola bu enerji içeceğini Mayıs 2003’te satmaya başladı. Burn, kafein sınırı konusunda şimdilik sessizliğini koruyor. Ürünün basın sözcüsü Dilge Bayer, Coca-Cola’nın tüketiciden gelecek talepler doğrultusunda hareket edeceklerini söylüyor.
RED DEVIL Sekiz aydır Türkiye’de satılan Red Devil 65 ülkede bulunuyor. Şimdiye kadar 150 mg kafeinle satılmış. Kafein limitinin 350’ye çıkarılmasından sonra formulünü yenileyecek. Ürün yetkilisi Mümtaz Kamil Satıcı, Red Devil’in alkolsüz içilmesine yönelik reklam yaptıklarını söylüyor. Benelüx ülkelerinde Burger King’lerde de satılan içeceğin sıvı bir multivitamin olduğunu, alkolle içilmesinin sadece insanların arayışlarından kaynaklandığını söylüyor Satıcı. Şimdi kafein miktarını 320 mg’a çıkarmak için harekete geçmiş durumdalar.
Alkolle içilen enerji içeceği cinsel gücü artırabilir mı?
Türkiye’nin bugünlerde tanıştığı Hollanda’dan ithal edilen Pep-One adlı yeni ürünün özelliği kafein bulundurmaması. Bu içecek alkolle içildiğinde sorun oluşturduğu düşünülen ‘taulin’ adı verilen maddeyi de içermiyor. Pep-One, bu nedenle alkolle içilmesinde sakınca olmadığını öne sürüyor. Üstelik bu şekilde içildiğinde içerdiği Uzakdoğu kökenli ginseng ve fenugrek bitkileri nedeniyle cinsel gücü arttırdığını da iddia ediyor. Peki, bu içecek, alkolle birleştiğinde gerçekten cinsel gücü artırabilir mi? Bu soruyu tıp uzmanlarına sorduk. İstanbul Tıp Fakültesi Farmakoloji Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Aykan Canberk şöyle diyor:
‘Alternatif tıp, iki tarafı keskin bıçak. Karşı değilim ama kesin cümlelerle de konuşamıyorum bu konuda. Faydası olabilir ama olmayabilir de. Elimizde kesin kanıtlar yok. Kaldı ki bu bahsettiğimiz otların (ginseng ve fenugrak) ilaca dönüşmesi çok pahalı bir sistem. O yüzden böyle bir ürünün içinde bu şekilde yer almasına bile kuşkuyla bakıyorum. Bu bitkilerin ilaç endüstrisinde kullanıldığını biliyoruz. Ama karmaşık formüllere dayanıyor. Cinsel gücü artırıcı gibi bir iddia, bir pazarlama tekniği olabilir ancak. Çünkü bu konuda bilimselliği kanıtlanmış bir tek Viagra var. Bir de bugünlerde piyasaya çıkması beklenen iki yeni ilaç cinsel performans konularında taleplere yanıt verecek.’
Üroloji ve androloji uzmanı Prof. Dr. Halim Hattat’ın görüşleri ise şöyle: ‘Uzakdoğu kökenli otlar birçok ilaçta kullanılıyor ama bunlar ciddi bilimsel çalışmalardan sonra gerçekleşiyor. Bu tarz otların vücudun genel direncini arttırdığı söyleniyor. Ama bahsettiğiniz üründe, alkolle kokteyl olarak içildiği takdirde böyle bir etkisinin olduğu söyleniyor. Belki tek başına ürün bu otları barındırdığı için vücuda direnç kazandırabilir ama alkolün böyle bir etkisi söz konusu bile olamaz. Hatta alkolün bu konuda negatif bir etkisinin olduğunu vurgulamak lazım.’