Rahminizde miyom var sözünü duyunca paniklemeyin
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Eylül 22, 2007 00:00
Kadın hastalıkları ve doğum uzmanından "rahminizde miyom var" tanısını duyan kadınlar genellikle panikler. Bir kere yabancı bir sözcüktür, korkutur. Çoğunluğu daha önce miyom adını duysa da tam olarak ne anlama geldiğini bilmiyordur. Aslında miyomlar genellikle, her 4-5 kadında bir görülür. En sık 20-40’lı yaşlarda rastlanır.
Çoğunlukla tedaviye gerek duyulmasa da bazı kadınlarda aşırı kanama, ağrı, basınç hissi, infertilite (kısırlık), düşük ve erken doğuma yol açabilir. Bunlara rağmen, miyomların genellikle tehlikeli olmaması iyi haber.
GEBELİK BÜYÜTÜYOR
Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu, miyomların kesin nedeninin bilinmediğini ancak östrojenin (kadınlık hormonu) büyümelerine yol açtığını söylüyor. Gebelik sırasında daha fazla östrojen salındığından miyomlarda büyüme görülüyor. Menopozdaki kadınlarda da görülebiliyor. Yine de bu dönemdeki kadınlarda östrojen düzeyi azaldığından miyomlarda küçülme görülüyor.
CİDDİYE ALINMASI GEREKEN DURUMLAR
Miyomların birçoğu hiçbir bulgu vermiyor. Her üç hastadan birinde ise anormal vajinal kanama, basınç hissi ve kasık ağrısı yakınmaları görülüyor. En sık görülen yakınma, anormal kanama. Prof. Dr. Fıçıcıoğlu, "Büyük miyomlar rahim içinde adet döneminde dökülen yüzeyi arttırdıkları için fazla ve uzun süren adet kanamasına neden olurlar. Miyomların rahmin iç tabakasına baskı yapmasından dolayı da kanamalar görülür. Anormal kanama rahim kanseri gibi nedenlerden de oluşabileceği için hastalara detaylı inceleme yapılmalı" diyor.
Miyomlar hızla büyümeye başladığında, kan akımı yetersiz kalır. Yok olurlar. Bu gelişme kramp tarzında ağrıyla hissedilir. Yine büyük miyomlar mesane (idrar torbası), üreter (idrar yolu) ve rektum (kalın bağırsak) gibi organlara baskı yaparak çeşitli yakınmalara neden olur. Prof. Dr. Fıçıcıoğlu, "Azalan mesane kapasitesine bağlı idrara sık gitme yakınması olur. Eğer miyoma bağlı baskı düzeltilmezse böbrekler zarar görebilir. Rahmin alt bölgesindeki miyomlar kalın bağırsaklara baskı yapar. Böylelikle bağırsak hareketleri güçleşir, kabızlık ve hemoroidler oluşabilir" diyor.
MİYOM KISIRLIK VE DÜŞÜK YAPABİLİR
Rahim içinde bulunan miyomlar kısırlık yapabilir. İnfertil hastaların yüzde 2-3’ünde sorunun nedeni miyomlar. Miyomlar rahmin iç tabakasında değişikliklere neden olarak, döllenen yumurtaların rahme tutunmasını engelleyebilir. Tüplere baskı yaparak spermin yumurtaya erişmesini ve dolayısıyla döllenmeyi engeller.
Miyomu bulunan kadınlarda düşük görülme ihtimali yüzde 40 gibi yüksek oranlarda olabilir. Gebelik gerçekleşse bile bu dönemde artan östrojene bağlı büyüyen miyomlar düşüklere yol açar. Endometrial doku ve rahmin kanlanmasındaki değişiklikler de erken düşüklere neden olur. Miyomlar ayrıca erken doğuma da neden olabilir. Miyomların cerrahi ile çıkartılmasından sonra, önceden miyoma bağlı düşük yapan hastaların yüzde 80’i sağlıklı çocuk sahibi olur.
KİSTLE MİYOM AYNI ŞEY DEĞİL
Miyom ile kistler farklı şeyler. Miyomlar, rahim ve rahim ağzında görülen normal dışı, düz kas dokusu büyümeleri. Kistler ise rahimde olmaz. Sadece rahim ağzındaki nabot bezlerinde enfeksiyon kistleri oluşur. Yani hem yerleşim bölgeleri hem de yapıları farklı. Peki hangisi daha tehlikeli? Prof. Dr. Fıçıcıoğlu, "Bu durum kistin iyi huylu ya da kötü huylu olması veya miyomun yeri, büyüklüğüyle şikayetlerine bağlı değişir. Tabii ki kötü huylu kist tehlikelidir" diyor.
HER MİYOM AMELİYAT EDİLMEZ
Miyomların tedavisinde düzenli takipler önemli. Ağrı, basınç hissi, düzensiz ve aşırı kanama yakınmaları bulunmayanların düzenli kontrolleri yapılarak miyom boyutları takip edilir. İleride gebelik düşünen hastalar ve menopoza girecek hastalar da bu şekilde takip edilir. Yakınmalara yol açan ve hızla büyüyen miyomlar cerrahi olarak çıkarılmalı. Rahim bırakılarak sadece miyomların çıkarıldığı ameliyatlara miyomektomi denir. Miyomun yeri ve büyüklüğü cerrahi işlemin tipini belirler. Tıbbi tedavisinde, GnRH analogları olarak adlandırılan bir grup ilaç, boyutlarını küçültmek için kullanılabilir. Bu ilaçlar cerrahi müdahale öncesinde miyomları küçültmek için kullanılır. Menopoz benzeri yan etkiler oluşturan bu ilaçlar sıcak basması, vajinal kuruluk ve kemik kaybına neden olur.
GEBELİK BÜYÜTÜYOR
Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu, miyomların kesin nedeninin bilinmediğini ancak östrojenin (kadınlık hormonu) büyümelerine yol açtığını söylüyor. Gebelik sırasında daha fazla östrojen salındığından miyomlarda büyüme görülüyor. Menopozdaki kadınlarda da görülebiliyor. Yine de bu dönemdeki kadınlarda östrojen düzeyi azaldığından miyomlarda küçülme görülüyor.
CİDDİYE ALINMASI GEREKEN DURUMLAR
Miyomların birçoğu hiçbir bulgu vermiyor. Her üç hastadan birinde ise anormal vajinal kanama, basınç hissi ve kasık ağrısı yakınmaları görülüyor. En sık görülen yakınma, anormal kanama. Prof. Dr. Fıçıcıoğlu, "Büyük miyomlar rahim içinde adet döneminde dökülen yüzeyi arttırdıkları için fazla ve uzun süren adet kanamasına neden olurlar. Miyomların rahmin iç tabakasına baskı yapmasından dolayı da kanamalar görülür. Anormal kanama rahim kanseri gibi nedenlerden de oluşabileceği için hastalara detaylı inceleme yapılmalı" diyor.
Miyomlar hızla büyümeye başladığında, kan akımı yetersiz kalır. Yok olurlar. Bu gelişme kramp tarzında ağrıyla hissedilir. Yine büyük miyomlar mesane (idrar torbası), üreter (idrar yolu) ve rektum (kalın bağırsak) gibi organlara baskı yaparak çeşitli yakınmalara neden olur. Prof. Dr. Fıçıcıoğlu, "Azalan mesane kapasitesine bağlı idrara sık gitme yakınması olur. Eğer miyoma bağlı baskı düzeltilmezse böbrekler zarar görebilir. Rahmin alt bölgesindeki miyomlar kalın bağırsaklara baskı yapar. Böylelikle bağırsak hareketleri güçleşir, kabızlık ve hemoroidler oluşabilir" diyor.
MİYOM KISIRLIK VE DÜŞÜK YAPABİLİR
Rahim içinde bulunan miyomlar kısırlık yapabilir. İnfertil hastaların yüzde 2-3’ünde sorunun nedeni miyomlar. Miyomlar rahmin iç tabakasında değişikliklere neden olarak, döllenen yumurtaların rahme tutunmasını engelleyebilir. Tüplere baskı yaparak spermin yumurtaya erişmesini ve dolayısıyla döllenmeyi engeller.
Miyomu bulunan kadınlarda düşük görülme ihtimali yüzde 40 gibi yüksek oranlarda olabilir. Gebelik gerçekleşse bile bu dönemde artan östrojene bağlı büyüyen miyomlar düşüklere yol açar. Endometrial doku ve rahmin kanlanmasındaki değişiklikler de erken düşüklere neden olur. Miyomlar ayrıca erken doğuma da neden olabilir. Miyomların cerrahi ile çıkartılmasından sonra, önceden miyoma bağlı düşük yapan hastaların yüzde 80’i sağlıklı çocuk sahibi olur.
KİSTLE MİYOM AYNI ŞEY DEĞİL
Miyom ile kistler farklı şeyler. Miyomlar, rahim ve rahim ağzında görülen normal dışı, düz kas dokusu büyümeleri. Kistler ise rahimde olmaz. Sadece rahim ağzındaki nabot bezlerinde enfeksiyon kistleri oluşur. Yani hem yerleşim bölgeleri hem de yapıları farklı. Peki hangisi daha tehlikeli? Prof. Dr. Fıçıcıoğlu, "Bu durum kistin iyi huylu ya da kötü huylu olması veya miyomun yeri, büyüklüğüyle şikayetlerine bağlı değişir. Tabii ki kötü huylu kist tehlikelidir" diyor.
HER MİYOM AMELİYAT EDİLMEZ
Miyomların tedavisinde düzenli takipler önemli. Ağrı, basınç hissi, düzensiz ve aşırı kanama yakınmaları bulunmayanların düzenli kontrolleri yapılarak miyom boyutları takip edilir. İleride gebelik düşünen hastalar ve menopoza girecek hastalar da bu şekilde takip edilir. Yakınmalara yol açan ve hızla büyüyen miyomlar cerrahi olarak çıkarılmalı. Rahim bırakılarak sadece miyomların çıkarıldığı ameliyatlara miyomektomi denir. Miyomun yeri ve büyüklüğü cerrahi işlemin tipini belirler. Tıbbi tedavisinde, GnRH analogları olarak adlandırılan bir grup ilaç, boyutlarını küçültmek için kullanılabilir. Bu ilaçlar cerrahi müdahale öncesinde miyomları küçültmek için kullanılır. Menopoz benzeri yan etkiler oluşturan bu ilaçlar sıcak basması, vajinal kuruluk ve kemik kaybına neden olur.