Prematüre doÄŸumlarda artış var

Normal gebelik süresi 38-40 hafta. Ancak prematüre doÄŸum sıklığı son 10 yılda yüzde 10’dan yüzde 12-15’lere çıktı. BeÅŸizler, altızlar, hatta yedizler gibi çoÄŸulluk rekorları kırıldı. Bu artışın en önemli nedeni tüp bebek yöntemleriyle oluÅŸan çoÄŸul gebelikler.80’li yıllardan günümüze çoÄŸul gebelikler de yüzde 60 arttı. Anne rahminin kapasitesinin sınırlı olması nedeniyle çoÄŸul gebelik, prematürelik için en büyük risk. Ä°kizler en geç 36-37’inci haftalara kadar taşınılabilirken, üçüzler genellikle 33-35’inci haftalarda, bazen daha erken doÄŸuyorlar. Dördüzler 28-30’uncu haftayı pek geçemiyorlar. GeliÅŸen yeni doÄŸan yoÄŸun bakım merkezleri sayesinde birçok bebek yaÅŸatılabiliyor.Hangi bebeklere prematüre diyoruz?37-34’üncü haftalar arasında doÄŸan bebeklere sınırda prematüre deniliyor. 34-30’uncu haftalarda doÄŸanlar prematür bebekler. 28-30’uncu haftalarda doÄŸanlar ileri derece prematüreler. PrematüreliÄŸin korkulan riskleri bu haftalardan itibaren görülüyor. 25-28’inci haftalarda doÄŸanlara ektrem derecede prematüre deniyor. 23-25’inci haftalarda doÄŸan bebeklerde ise fötal prematüre tanımı kullanılıyor.Prematür bebek doÄŸum riskini artıran faktörler nedir?ÇoÄŸul gebelik, annede idrar yolu enfeksiyonu, suların erken gelmesi, gebelik kesesinin enfeksiyonu, gebelikte ortaya çıkan tansiyon, annede önceden olan saÄŸlık problemleri (kalp yetmezliÄŸi, iyi kontrol edilmemiÅŸ diyabet, böbrek yetmezliÄŸi, hipertansiyon), plasenta yetmezliÄŸi, plasentanın erken yaÅŸlanması ve bebeÄŸin anne karnında geliÅŸmesinin durması, anne rahmiyle ilgili yapısal sorunlar (miyomlar, rahmin içinde perde, rahim aÄŸzının bollaÅŸması), bebekle ilgili sorunlar. Prematüre bebeklerin yaÅŸatılmasında hafta ve gram sınırları nedir?Günümüzdeki teknoloji çok erken doÄŸmuÅŸ (23-25 haftalar) bebekleri dahi yaÅŸatmaya elveriyor. Ãœlkemizde yaÅŸatma baÅŸarıları 28’inci haftadan sonra çok iyi. YaÅŸama konulan sınır genellikle 24-25’inci haftalar. Bu haftalarda doÄŸan bebeklerin yüzde 40’ı yaÅŸatılabiliyor ve bunların 1/3’ü ağır sekelli. Bebeklerde yoÄŸun bakım ünitesinde kalmaya baÄŸlı geliÅŸebilecek sorunlar nedir? Nasıl izleniyor?Prematürelerde geliÅŸen saÄŸlık sorunları daha çok onların organ sistemlerinin tam olarak geliÅŸmemesine baÄŸlı. ÖrneÄŸin beyinlerinin kılcal damarlarının çok hassas olması, ilk günlerinde beyin kanamasına yol açabilir. 34 haftanın altında doÄŸan bebeklerde göz damarları henüz geliÅŸmemiÅŸtir ve bebeÄŸin geçireceÄŸi saÄŸlık problemleri sırasında bu damarlarda anormal aÄŸlar kurulur. Bu durum önlenmezse körlük geliÅŸebilir. BebeÄŸin gözünün dibine büyüteçle deneyimli bir retina uzmanı bakmalı. YoÄŸun bakımda enfeksiyon kapıp bebeklerin ciddi ÅŸekilde hastalanmaları da an meselesi. 1000 gramın altında doÄŸan bebeÄŸe kemik iliÄŸi transplantasyonu yapılmış hastalar kadar dikkatle bakılmalı. Çünkü bu bebeklerin bağışıklık sistemi son derece yetersiz çalışır.Bebek yoÄŸun bakımı masraflı mı? Sigorta ÅŸirketleri prematüre bebeklerin masraflarını karşılar mı?Prematüre bakımı uzun hastane yatışı gerektirir. Özel serumla beslenirler, solunum makinesinden destek almaları gerekebilir. SSK ve emekli sandığı bu bebeklerin masraflarını karşılıyor. Ödemeler özel hastanede gerçekleÅŸen bakım masraflarının yaklaşık yüzde 25’ini ödemeye yeterli. Özel sigortalar prematüre masraflarını karşılamıyor. Hatta bebeÄŸin prematürelik nedeniyle hayatı boyunca çıkabilecek hiçbir problemini karşılamıyorlar. Prematürelerin daha sonradan özel sigortalı olmaları neredeyse imkansız.Hazırlayan:Mesude ERÅžANÂ