Pop Star Ala Kurdi
Güncelleme Tarihi:
Gülden AYDIN
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 06, 2008 00:00
Türkiye’de büyük ilgi gören popstar yarışmalarının Kürt versiyonu Pop Star Ala Kurdi, Irak’ta Kürt Bölgesel Yönetimi resmi kanalı Zagros TV’de bu sonbaharda başlıyor. Programın ön elemeleri, kasımda Süleymaniye’de yapılacak. Yarışmanın resmi duyurusu henüz yapılmadı ama şimdiden Diyarbakır, Hakkari ve İstanbul’dan, İran, Fransa, Almanya, Kanada ve ABD’den yüzlerce genç başvurdu bile. Programı Pervarili müzisyen Fırat Başkale sunacak.
Şarkıcı Fırat Başkale, küreselleşme ve kentleşmenin Kuzey Irak’ta henüz müziğe yansımadığını söylüyor. "Popun Kuzey Irak’a gelmesi için en az 100 yıl gerekiyor. Peşmergeler yıllarca dağda kaldıktan sonra şehirlere yeni indi. Yarışmaya bu nedenle dengbejler (Kürt ozanları) damgasını vuracak. Yani arabesk ve Kürt türküler."
Pop Star Ala Kurdi’nin dünyadaki diğer popstar yarışmalarından farkı pop müzik zorunluluğunun olmaması. Zaten Kuzey Irak’ta genç yaşlı herkesin gözdesi İbrahim Tatlıses. Ardından Sibel Can ve Mahsun Kırmızıgül geliyor. Türk popunun esamisi okunmuyor. Mesela Tarkan’ın Şıkıdım’ı vaktiyle Kürtçeye çevrilmiş ama tutmamış. Pop Star Ala Kurdi yarışması, Türkiye, Avrupa, Suriye, İran ve Irak’tan Kürt adaylara açık, uydu aracılığıyla dünyadaki Kürtlere hitap edecek ama görünen o ki rock’çı ve popçu Kürt gençleri azınlıkta kalacak.
IRAK TELEKOMU KOREK SPONSOR OLUYOR
Aralık sonunda başlayacak yarışma, Kürt Bölgesel Yönetimi Kültür Bakanı Felakeddin Kakeyi’nin desteğini almış. Irak telekomu Korek programa sponsor olmuş. Kuzey Iraklıların merakla beklediği ön elemeler ve yarışma, Süleymaniye’de 30 milyon dolara mal olan 2 bin kişilik Kültür Sarayı Telera Huner’de yapılacak.
Yarışmaya 18-30 yaş arasındakiler katılacak. Orijinal Kürtçe parçalar seslendirecekler. "Sözleri Kürtçe’nin dört lehçesinden biri ve Kürt bestesi olmak zorunda. Türkçe’den, Arapça’dan veya başka bir dilden çevrilmiş şarkı söylemek yok. Hedefim, dağılmış lehçelerimizi, kültürümüzü bir araya getirmek" diyor Fırat Başkale. Jüriyi de bu dört lehçeyi (Kurmance, Soranice, Goranice, Zazaca) temsil eden sanatçılardan oluşturduğunu söylüyor.
Jüri, bütün pop star yarışmaları için çok önemli. Çünkü kendi aralarındaki sert tartışmalar, çekişmeler ve esprilerle programı canlı tutuyorlar. Pop Star Ala Kurdi’nin jürisi de bu düşünülerek oluşturulmuş. Bütün popstar yarışmalarında, jüri üyelerinden en az biri diğerlerine göre daha acımasız, daha açık sözlü ve kavgacı oluyor. Bu rolü kim üstlenecek? Başkale, "Jüri üyelerinin hepsi mülayim ve kibar kişiler" diyor. "Ama Nilüfer Akbal her şeyi beğenmez. Yarışmacının hatalarını çekinmeden eleştirecek."
Orkestra elemanlarıyla enstrümanların bir bölümü Türkiye’den gidecek. 20 kişilik orkestrada elektro davul, keman, saksofon, gitar, bağlama, tar, erbane, kanun, duduk, rebap gibi enstrümanlar da olacak. Orkestrayı, Londra Senfoni Orkestrası solistlerinden Duhoklu kemancı Dilşad Said yönetecek. Elemeleri geçen yarışmacıları, Dilşad Said ve Kuzey Iraklı müzisyenler eğitip çalıştıracak.
Fırat Başkale, programı canlı kılmak için her hafta konuk sanatçılar ağırlamayı tasarlıyor. Kardeş Türküler, Nizamettin Ariç, Mikail Aslan, Aynur Doğan, Rojin, Rojda, Hami Haci gibi müzisyenleri davet etmiş.
REKOR BAŞVURU ALMANYA’DAN İRAN’DAN DA İKİ KADIN VAR
Fırat Başkale, programı Kurmance lehçesinde sunacak. Kadın bir sunucu da anında Soranice, Goranice ve Zazacaya çevirecek söylediklerini. Bir sunucu da Almanca’ya simültane çeviri yapacak. Çünkü Almanya’dan yarışmaya çok katılım olmasını bekliyorlar. Başvuru rekoru Almanya’da, sonra Fransa ikinci, Türkiye üçüncü sırada. Fırat Başkale’nin yakındığı bir tek nokta var: "Maalesef erkek aday patlaması bekliyorum. Kuzey Irak’tan hiç kadın yok. Zagros TV’de kızları yarışmaya teşvik için konuşmalar yapacağım. İran’dan iki genç kız başvurdu. Türkiye ve Avrupa’dan umutluyum kadın yarışmacı konusunda."
PARA ÖDÜLÜ YÜKSEK
Pop Star Ala Kurdi’nin birincisine 100 bin, ikincisine 75 bin, üçüncüsüne de 50 bin dolar ödül verilecek. Fırat Başkale, yarışmanın gelirinden kendisine düşecek payın bir bölümüyle, yoksul ve kimsesiz Kürt çocuklarının eğitimi için fon oluşturacağını söylüyor.
Sunucu Fırat Başkale (48) 1986’da Pervari’den İstanbul’a, Unkapanı’na geldi. Arif Sağ ona Fırat Başkale adını verdi. Şan Tiyatrosu’nda konser verdi. "Nuran" adlı Türkçe bir albüm çıkardı. Ahmet Kaya ve Hasan Hüseyin Demirel’le çalıştı. Sesi, Kürt destanı "Mem û Zîn"in filmiyle daha da tanındı. Tuncay Akdoğan’la Grup Serüvenciler’i kurdular, ilk orient rock denemesini yaptılar.
İŞTE JÜRİ ÜYELERİ
Şivan Perwer (53) Viranşehirli. Asıl Adı İsmail Aygün. Ankara Üniversitesi’nde okurken politik nedenlerle 1974’te Almanya’ya gitti. Kürtçe kaset çıkarmanın imkansız olduğu yıllarda kasetleri el altından milyonlarca sattı. Bilinen en önemli şarkısı "Cane cane cane, işte meydane" ile 1988’de yaptığı "Halepçe" albümü.
Dilşad Said (50) Iraklı. Bağdat Müzik Akademisi’nden mezun oldu. 1980’de Duhok Orkestrası’nı kurdu. 1983’te Bağdat Orkestrası’nda şef yardımcısıyken İngiltere’ye göç etti. Galler Üniversitesi Orkestrası’nda kemancı olarak çalıştı. Şimdi Londra Senfoni Orkestrası’nda çalışıyor.
Civan Haco (51) Suriyeli. Almanya’da Bochum Üniversitesi Müzik Fakültesi’nde okudu. Avrupalı müzik gruplarıyla çalışıyor. Kürt müziğini, pop-folk ve rock ağırlıklı kalıplar içerisinde yorumluyor.
Nasir Rezazi (53) İranlı. 1997’den beri İsveç’te yaşıyor. Politik mesajlı şarkılarını Kürt folk müziği ezgileriyle ve Kürtçenin dört lehçesiyle söylüyor. Albümleri ve konserleri Azerbaycan’dan Avustralya’ya, Kanada’ya ilgi görüyor.
Nilüfer Akbal (41) Vartolu. Liseyi bitirdikten sonra Arif Sağ Müzik Okulu’nda saz ve solfej, Timur Selçuk Çağdaş Müzik Merkezi ve İstanbul Devlet Operası Öğretim Görevlisi Begüm Erdem’den şan dersleri aldı. Almanya’da Rheinische Musikschule’de üç yıl şan ve opera eğitimi aldı. Kurmance ya da Zazaca deyişler, türküler söylüyor.
Pop Star Ala Kurdi’nin dünyadaki diğer popstar yarışmalarından farkı pop müzik zorunluluğunun olmaması. Zaten Kuzey Irak’ta genç yaşlı herkesin gözdesi İbrahim Tatlıses. Ardından Sibel Can ve Mahsun Kırmızıgül geliyor. Türk popunun esamisi okunmuyor. Mesela Tarkan’ın Şıkıdım’ı vaktiyle Kürtçeye çevrilmiş ama tutmamış. Pop Star Ala Kurdi yarışması, Türkiye, Avrupa, Suriye, İran ve Irak’tan Kürt adaylara açık, uydu aracılığıyla dünyadaki Kürtlere hitap edecek ama görünen o ki rock’çı ve popçu Kürt gençleri azınlıkta kalacak.
IRAK TELEKOMU KOREK SPONSOR OLUYOR
Aralık sonunda başlayacak yarışma, Kürt Bölgesel Yönetimi Kültür Bakanı Felakeddin Kakeyi’nin desteğini almış. Irak telekomu Korek programa sponsor olmuş. Kuzey Iraklıların merakla beklediği ön elemeler ve yarışma, Süleymaniye’de 30 milyon dolara mal olan 2 bin kişilik Kültür Sarayı Telera Huner’de yapılacak.
Yarışmaya 18-30 yaş arasındakiler katılacak. Orijinal Kürtçe parçalar seslendirecekler. "Sözleri Kürtçe’nin dört lehçesinden biri ve Kürt bestesi olmak zorunda. Türkçe’den, Arapça’dan veya başka bir dilden çevrilmiş şarkı söylemek yok. Hedefim, dağılmış lehçelerimizi, kültürümüzü bir araya getirmek" diyor Fırat Başkale. Jüriyi de bu dört lehçeyi (Kurmance, Soranice, Goranice, Zazaca) temsil eden sanatçılardan oluşturduğunu söylüyor.
Jüri, bütün pop star yarışmaları için çok önemli. Çünkü kendi aralarındaki sert tartışmalar, çekişmeler ve esprilerle programı canlı tutuyorlar. Pop Star Ala Kurdi’nin jürisi de bu düşünülerek oluşturulmuş. Bütün popstar yarışmalarında, jüri üyelerinden en az biri diğerlerine göre daha acımasız, daha açık sözlü ve kavgacı oluyor. Bu rolü kim üstlenecek? Başkale, "Jüri üyelerinin hepsi mülayim ve kibar kişiler" diyor. "Ama Nilüfer Akbal her şeyi beğenmez. Yarışmacının hatalarını çekinmeden eleştirecek."
Orkestra elemanlarıyla enstrümanların bir bölümü Türkiye’den gidecek. 20 kişilik orkestrada elektro davul, keman, saksofon, gitar, bağlama, tar, erbane, kanun, duduk, rebap gibi enstrümanlar da olacak. Orkestrayı, Londra Senfoni Orkestrası solistlerinden Duhoklu kemancı Dilşad Said yönetecek. Elemeleri geçen yarışmacıları, Dilşad Said ve Kuzey Iraklı müzisyenler eğitip çalıştıracak.
Fırat Başkale, programı canlı kılmak için her hafta konuk sanatçılar ağırlamayı tasarlıyor. Kardeş Türküler, Nizamettin Ariç, Mikail Aslan, Aynur Doğan, Rojin, Rojda, Hami Haci gibi müzisyenleri davet etmiş.
REKOR BAŞVURU ALMANYA’DAN İRAN’DAN DA İKİ KADIN VAR
Fırat Başkale, programı Kurmance lehçesinde sunacak. Kadın bir sunucu da anında Soranice, Goranice ve Zazacaya çevirecek söylediklerini. Bir sunucu da Almanca’ya simültane çeviri yapacak. Çünkü Almanya’dan yarışmaya çok katılım olmasını bekliyorlar. Başvuru rekoru Almanya’da, sonra Fransa ikinci, Türkiye üçüncü sırada. Fırat Başkale’nin yakındığı bir tek nokta var: "Maalesef erkek aday patlaması bekliyorum. Kuzey Irak’tan hiç kadın yok. Zagros TV’de kızları yarışmaya teşvik için konuşmalar yapacağım. İran’dan iki genç kız başvurdu. Türkiye ve Avrupa’dan umutluyum kadın yarışmacı konusunda."
PARA ÖDÜLÜ YÜKSEK
Pop Star Ala Kurdi’nin birincisine 100 bin, ikincisine 75 bin, üçüncüsüne de 50 bin dolar ödül verilecek. Fırat Başkale, yarışmanın gelirinden kendisine düşecek payın bir bölümüyle, yoksul ve kimsesiz Kürt çocuklarının eğitimi için fon oluşturacağını söylüyor.
Sunucu Fırat Başkale (48) 1986’da Pervari’den İstanbul’a, Unkapanı’na geldi. Arif Sağ ona Fırat Başkale adını verdi. Şan Tiyatrosu’nda konser verdi. "Nuran" adlı Türkçe bir albüm çıkardı. Ahmet Kaya ve Hasan Hüseyin Demirel’le çalıştı. Sesi, Kürt destanı "Mem û Zîn"in filmiyle daha da tanındı. Tuncay Akdoğan’la Grup Serüvenciler’i kurdular, ilk orient rock denemesini yaptılar.
İŞTE JÜRİ ÜYELERİ
Şivan Perwer (53) Viranşehirli. Asıl Adı İsmail Aygün. Ankara Üniversitesi’nde okurken politik nedenlerle 1974’te Almanya’ya gitti. Kürtçe kaset çıkarmanın imkansız olduğu yıllarda kasetleri el altından milyonlarca sattı. Bilinen en önemli şarkısı "Cane cane cane, işte meydane" ile 1988’de yaptığı "Halepçe" albümü.
Dilşad Said (50) Iraklı. Bağdat Müzik Akademisi’nden mezun oldu. 1980’de Duhok Orkestrası’nı kurdu. 1983’te Bağdat Orkestrası’nda şef yardımcısıyken İngiltere’ye göç etti. Galler Üniversitesi Orkestrası’nda kemancı olarak çalıştı. Şimdi Londra Senfoni Orkestrası’nda çalışıyor.
Civan Haco (51) Suriyeli. Almanya’da Bochum Üniversitesi Müzik Fakültesi’nde okudu. Avrupalı müzik gruplarıyla çalışıyor. Kürt müziğini, pop-folk ve rock ağırlıklı kalıplar içerisinde yorumluyor.
Nasir Rezazi (53) İranlı. 1997’den beri İsveç’te yaşıyor. Politik mesajlı şarkılarını Kürt folk müziği ezgileriyle ve Kürtçenin dört lehçesiyle söylüyor. Albümleri ve konserleri Azerbaycan’dan Avustralya’ya, Kanada’ya ilgi görüyor.
Nilüfer Akbal (41) Vartolu. Liseyi bitirdikten sonra Arif Sağ Müzik Okulu’nda saz ve solfej, Timur Selçuk Çağdaş Müzik Merkezi ve İstanbul Devlet Operası Öğretim Görevlisi Begüm Erdem’den şan dersleri aldı. Almanya’da Rheinische Musikschule’de üç yıl şan ve opera eğitimi aldı. Kurmance ya da Zazaca deyişler, türküler söylüyor.