Pembe Köşk’ün kapıları 20 Mayıs’a kadar açık

Ankara’nın en eski caddelerinden Atatürk Bulvarı’ndan Çankaya Köşkü’ne çıkarken sağda, bahçe içinde pembe duvarlarıyla bir ev dikkat çeker. Çankaya Köşkü’ne çıkmadan önceki bu son durak İsmet İnönü’nün 1924’te bir bağ evi olarak satın aldığı ve ölene kadar yaşadığı Pembe Köşk. Aynı zamanda Ankara’nın en eski evlerinden biri olan yapı, Cumhuriyet tarihindeki sosyal ve kültürel hayattaki ilklerin bir çoğuna tanıklık etti; Atatürk’ün başkanlığını yaptığı toplantılar ve devrim çalışmalarına ev sahipliği yaptı. 22 Şubat 1927’de Ankara’nın ilk balosu burada verildi. İlk konserler, ilk sergiler, ilk ilmi toplantılar, satranç ve bilardo, ata binme, mania atlama yarışmaları bu ev ve bahçesinde düzenlendi. Ankara’nın iklimine uygun çiçek ve ağaçların, çamların yetiştirilme deneyleri bu bahçede yapıldı.

İNÖNÜ’NÜN SATRANÇ MASASI MEVHİBE HANIM’IN GELİNLİĞİ

İnönü’nün vefatından sonra Pembe Köşk’te yaşamaya devam eden ailesi, 1987’den beri iki katlı evin giriş katını ‘müze ev’ olarak her yıl iki dönem ziyaretçilere açıyor. Evin 1920’lerden kalan eşyaları olduğu gibi muhafaza ediliyor. Ziyaretçileri, girişteki salonda İsmet İnönü’nün satranç oynadığı masa, evlendiğinde asker arkadaşlarının getirdiği düğün hediyeleri, İnönü’nün 1906’dan kalan üniformaları ve Mevhibe İnönü’nün gelinliğiyle 1916’dan kalma kıyafetleri karşılıyor. Daimi eşyalarla birlikte evin sonradan eklenen camlı balo salonunda da geçici sergi hazırlanıyor. Serginin teması her seferinde değişiyor. Bu bahar döneminin özel konusu 17 Şubat-4 Mart 1923 arasında yapılmış olan İzmir İktisat Kongresi. Bu kongrede Kurtuluş Savaşı bittikten sonra Lozan Antlaşması henüz imzalanmadan ülkenin dört bir tarafından tüccarlar, işçiler, çiftçiler ve sanayiciler davet edilmiş, yokluk ve zorluk içinde Türkiye’nin nasıl kalkınacağı tartışılmıştı. Sergide İsmet Paşa Ailesi’nin o günlerdeki yaşantısı anılar, mektuplar ve nesnelerle paylaşılıyor.

ATATÜRK’ÜN SOFRASI HAZIR

Evin en ilgi çeken yeri kuşkusuz yemek salonu. Yapılmasında ve döşenmesinde Atatürk’ün özel çabası olan salon 1927’deki haliyle korunuyor. Atatürk’ün akşamları İnönü’ye telefon edip bazen 10-20 kişiyle Pembe Köşk’e gelmek istediğini söyleme alışkanlığı vardı. Fakat evde bu kadar konuk için yemek olup olmadığını sormayı hiç ihmal etmezdi. Varsa mesele yoktu, yoksa kendi getirirdi. Atatürk dönemin birçok sorunu arkadaşlarıyla Pembe Köşk’teki bu yemek masasında toplanarak çözmüştü. Yemek salonundaki masa, aynı Atatürk gelecekmiş gibi kurulu şekilde sergileniyor. Bu tarihi ortamda beş dakika durduğunuzda sanki Atatürk az sonra arkadaşlarıyla gelecek ve herkes masada yerini alacak gibi hissediyorsunuz.

Ev sahibi, küratör ve rehber: İnönü’nün kızı Özden Toker

Pembe Köşk’ü, diğer bir müze evlerden ayıran çok önemli bir özelliği var; ziyaretçi olarak gidip zili çaldığınız zaman sizi bizzat İsmet İnönü’nün kızı Özden Toker karşılıyor! Pembe Köşk’te doğan Toker, halen burada yaşıyor. Sergilenecek eşyaları saklandıkları sandıklardan kendi çıkarıyor, kendi düzenliyor, temayı kendi belirliyor. Bununla da kalmıyor saat 10.00-17.00 arasında gelen tüm ziyaretçileri kendi gezdiriyor. Pembe Köşk’ün hem ev sahipliğini hem küratörlüğünü hem de rehberliğini yapıyor. Toker, kimi zaman günde bin kişiye Pembe Köşk’ü ve İnönü Ailesi’ni anlatıyor. Peki gelenler en çok neyi merak ediyor? Toker, “Özellikle Atatürk anılarımı merakla dinliyorlar. Çocukları sürekli soru sormaya teşvik ediyorum. Küçük çocuklar en çok nasıl hayatta olduğumu ve yaşımı merak ediyor! Atatürk’ü canlı gördüğüme inanamıyorlar” diye cevaplıyor ve ekliyor: “Pembe Köşk’ü yaşayan müze olarak açıyoruz. Gelenler beni görüyor, kitapta okuduklarını değil benim gördüklerimi yaşadıklarımı dinleyince ev gözlerinde canlanıyor.”

Giriş ücretsiz

Pembe Köşk’ü 20 Mayıs’a kadar saat 10.00-17.00 arasında ziyaret edebilirsiniz. Giriş ücretsiz.
Adres: Şehit Ersan Cad. No:14 Çankaya, Ankara. Telefon: 0312 428 18 41, www.inonuvakfi.org.tr