Oruçla yavaşlayan metabolizmayı dikkatli hızlandırın
Güncelleme Tarihi:
Mesude ERŞAN
Oluşturulma Tarihi: Ekim 20, 2006 00:00
Ramazanda oruç tutanların vücutları dinlendi, metabolizmaları yavaşladı. Gerek bir ay boyunca oruçla tüm sistemlerini dinlendirenlere gerekse bayram ikramlarına karşı koyamayanlara bu üç günde daha da dikkatli olmaları öneriliyor.
Hep birlikte yenen yemekler, tatlı, şeker, çikolataya karşı koymanın zor bir sınav olduğu kesin. Ancak özellikle mideye birden yüklenmek tüm vücudu altüst edebilir. "Hepi topu üç gün bir şey olmaz" demeyin. Diyabet, hipertansiyon gibi kalp ve damar sistemiyle ilgili sorunları bulunanların daha fazla özen göstermesi gerekiyor. Bayram boyunca aşırı miktarda karbonhidrat tüketmenin terazinin ibresinin daha yüksek kiloları işaret etmesine yettiğini de hatırlayın.
Endokrinoloji ve Metabolizma Uzmanı Doç. Dr. Selçuk Can, Ramazanda uzun süren açlığın ardından aşırı yemek yenmesinin sağlık sorunlarına yol açtığını söylüyor. Mide ağrıları, ülser, kabızlık ve tansiyon yükselmesi gibi sonuçları ciddi olabilen sağlık sorunları tetikleniyor. Oruç tutanların karaciğerinde vücutta şeker deposu olarak görev gören glikojen maddesi azalıyor. Bu iyi bir şey. Çünkü metabolizma glikojeni tükettikten sonra yağları yakmaya başlıyor. Halbuki ramazan sırasında azalan glikojen deposunu bayramda bol şeker yiyerek hızla doldurmak sil-baştan sıfıra dönmek anlamına geliyor.
Türkiye’de aileler, arkadaşlar sevgilerini çokça "yedirerek" gösteriyor. Nefsinizi yenseniz bile, ısrarlı bayram ikramlarını reddetmek her zaman kolay değil. Doç. Dr. Can’ın gönülleri hoş tutarak, bedeni yormama formülü şöyle: Sabah yaptığınız ilk bayram ziyaretinde ufak bir tatlı yiyin. İkincide şekersiz içecek tercih edin. Üçüncüde bir kuru pasta veya kek ikramını kabul ederek yakınlarınızın gönlünü hoş tutun. Böylece günlük tatlı kumanyanızı tamamladınız. Daha fazla ikramı kibarca reddetmeniz gerekiyor.
ÖĞÜN ARALARINI2,5-3 SAATLE SINIRLANDIRIN
International Etiler Polikliniği Diyetisyeni Zerrin Aydın ramazanda vücudun yavaşlayan çalışmasını tekrar hızlandırmak gerektiğini söylüyor. Bunun yolu bol bol yemek değil elbette. Bayramda da az az ve sık sık beslenerek metabolizmanın hızını artırmak mümkün. Öğün aralarını 2,5-3 saatle sınırlandırmayı öneriyor.
Bunları unutmayın
á Bayram sabahı kahvaltınızı da hafif yapın.
á Bayram süresinde öğle ve akşam yemeklerinde ekmek, pilav, makarna, börek gibi karbonhidratı fazla besinleri yememeye özen gösterin.
á Mümkünse ziyaretlerinize yürüyerek gitmeyi tercih edin.
á Azar azar ve sık yiyin.
á Günde yaklaşık 1.5-2.0 litre su için.
á Ağır hamur tatlıları yerine kalorisi daha düşük sütlü tatlılar tüketin.
á Bağırsak hareketlerinin düzenlenmesi amacıyla sebze ve meyve tüketimini arttırın.
á Kızartmalar yerine ızgara, fırında ya da haşlama yöntemiyle pişirilmiş yemekleri tercih edin.
á Bayram için hazırlanan değişik türde ve tatta besinleri karıştırmayın.
İLAÇLARA ARA VERMEK YOK
á Kalp hastaları ve yüksek tansiyonu olanlar bayramda tuzlu gıdalardan uzak durmalı. Yüksek tansiyon hastaları ilaçlarını düzenli almaya devam etmeli.
á Yüksek kolesterol sorunu olan hastalar kolesterol ilaçlarını yatmadan önce almaya devam etmeli. Bayramda sosis, salam, sucuk, pastırma, börek, kırmızı et ve her türlü kızartmayı yememeli.
á Böbrek taşı sorunu olanlar vücutlarının susuz kalmamasına özen göstermeli, günlük en az 2 litre su tüketmeli.
á Gut hastaları yağlı peynir, kırmızı et, kızartmalar, turşu, lakerda gibi gıdalar ve kola, gazoz gibi asitli içeceklerden uzak durmalı.
Tatildeyseniz...
Eğer bayramınızı bir tatil köyünde, otelde geçiriyorsanız;
Açık büfeye dikkat! Gözünüzü değil, midenizi doyurmayı hedefleyin.
Fazla tatlı ve çikolata, mutluluk hormonunu artırır. Ancak doyumu tatilde kafanızı dinleyip stresten uzak kalarak elde etmeyi tercih edin.
Tatil köyünün spor olanaklarından yararlanın.
DİYABETLİYSENİZ "AZICIK, UCUNDAN AL" TELKİNLERİNE KULAK ASMAYIN
Ramazanda kandaki şeker düzeyi ilk günlerde düşer. Ancak ikinci haftadan sonra kan şekeri 40 ile 80 puan arasında yükselir. İftarda tüketilen yiyeceklerin kalorisi ve miktarı artar. Ziyaretlerde tatlı ikramlarını kabul etmek, pankreasa şeker yüklemesi yapmak gibi. Pankreas yorulur ve kan şekeri artar. Bu sorunlar nedeniyle diyabet hastaları bayramda diyet programlarına özellikle dikkat etmeli. Sadece tatlandırıcı içeren tatlıları yemeli, şekersiz içecekler tüketmeli. Bayram sonrası kan şekerlerini ölçtürüp sağlık kontrollerini yaptırmalı. Bayram günlerinde akrabaların bir araya gelip, sofraların kalabalıklaşması yenilen yiyecek miktarının farkında olmadan artmasına neden oluyor. Art arda yapılan ziyaretlerde "ucundan azıcık al, bir şey olmaz" telkinleri diyabetlilerin kan şekerlerinin yükselmesine yol açıyor. Aşırı tatlı tüketmemek, ev ziyaretlerinde yapılan ikramları teşekkür ederek geri çevirmek, kola, gazoz gibi şeker içeren yüksek kalorili içecekleri kullanmamak sağlığı korumak ve bu kısa dönemde farkında olmadan kilo almamak için önemli.
Endokrinoloji ve Metabolizma Uzmanı Doç. Dr. Selçuk Can, Ramazanda uzun süren açlığın ardından aşırı yemek yenmesinin sağlık sorunlarına yol açtığını söylüyor. Mide ağrıları, ülser, kabızlık ve tansiyon yükselmesi gibi sonuçları ciddi olabilen sağlık sorunları tetikleniyor. Oruç tutanların karaciğerinde vücutta şeker deposu olarak görev gören glikojen maddesi azalıyor. Bu iyi bir şey. Çünkü metabolizma glikojeni tükettikten sonra yağları yakmaya başlıyor. Halbuki ramazan sırasında azalan glikojen deposunu bayramda bol şeker yiyerek hızla doldurmak sil-baştan sıfıra dönmek anlamına geliyor.
Türkiye’de aileler, arkadaşlar sevgilerini çokça "yedirerek" gösteriyor. Nefsinizi yenseniz bile, ısrarlı bayram ikramlarını reddetmek her zaman kolay değil. Doç. Dr. Can’ın gönülleri hoş tutarak, bedeni yormama formülü şöyle: Sabah yaptığınız ilk bayram ziyaretinde ufak bir tatlı yiyin. İkincide şekersiz içecek tercih edin. Üçüncüde bir kuru pasta veya kek ikramını kabul ederek yakınlarınızın gönlünü hoş tutun. Böylece günlük tatlı kumanyanızı tamamladınız. Daha fazla ikramı kibarca reddetmeniz gerekiyor.
ÖĞÜN ARALARINI2,5-3 SAATLE SINIRLANDIRIN
International Etiler Polikliniği Diyetisyeni Zerrin Aydın ramazanda vücudun yavaşlayan çalışmasını tekrar hızlandırmak gerektiğini söylüyor. Bunun yolu bol bol yemek değil elbette. Bayramda da az az ve sık sık beslenerek metabolizmanın hızını artırmak mümkün. Öğün aralarını 2,5-3 saatle sınırlandırmayı öneriyor.
Bunları unutmayın
á Bayram sabahı kahvaltınızı da hafif yapın.
á Bayram süresinde öğle ve akşam yemeklerinde ekmek, pilav, makarna, börek gibi karbonhidratı fazla besinleri yememeye özen gösterin.
á Mümkünse ziyaretlerinize yürüyerek gitmeyi tercih edin.
á Azar azar ve sık yiyin.
á Günde yaklaşık 1.5-2.0 litre su için.
á Ağır hamur tatlıları yerine kalorisi daha düşük sütlü tatlılar tüketin.
á Bağırsak hareketlerinin düzenlenmesi amacıyla sebze ve meyve tüketimini arttırın.
á Kızartmalar yerine ızgara, fırında ya da haşlama yöntemiyle pişirilmiş yemekleri tercih edin.
á Bayram için hazırlanan değişik türde ve tatta besinleri karıştırmayın.
İLAÇLARA ARA VERMEK YOK
á Kalp hastaları ve yüksek tansiyonu olanlar bayramda tuzlu gıdalardan uzak durmalı. Yüksek tansiyon hastaları ilaçlarını düzenli almaya devam etmeli.
á Yüksek kolesterol sorunu olan hastalar kolesterol ilaçlarını yatmadan önce almaya devam etmeli. Bayramda sosis, salam, sucuk, pastırma, börek, kırmızı et ve her türlü kızartmayı yememeli.
á Böbrek taşı sorunu olanlar vücutlarının susuz kalmamasına özen göstermeli, günlük en az 2 litre su tüketmeli.
á Gut hastaları yağlı peynir, kırmızı et, kızartmalar, turşu, lakerda gibi gıdalar ve kola, gazoz gibi asitli içeceklerden uzak durmalı.
Tatildeyseniz...
Eğer bayramınızı bir tatil köyünde, otelde geçiriyorsanız;
Açık büfeye dikkat! Gözünüzü değil, midenizi doyurmayı hedefleyin.
Fazla tatlı ve çikolata, mutluluk hormonunu artırır. Ancak doyumu tatilde kafanızı dinleyip stresten uzak kalarak elde etmeyi tercih edin.
Tatil köyünün spor olanaklarından yararlanın.
DİYABETLİYSENİZ "AZICIK, UCUNDAN AL" TELKİNLERİNE KULAK ASMAYIN
Ramazanda kandaki şeker düzeyi ilk günlerde düşer. Ancak ikinci haftadan sonra kan şekeri 40 ile 80 puan arasında yükselir. İftarda tüketilen yiyeceklerin kalorisi ve miktarı artar. Ziyaretlerde tatlı ikramlarını kabul etmek, pankreasa şeker yüklemesi yapmak gibi. Pankreas yorulur ve kan şekeri artar. Bu sorunlar nedeniyle diyabet hastaları bayramda diyet programlarına özellikle dikkat etmeli. Sadece tatlandırıcı içeren tatlıları yemeli, şekersiz içecekler tüketmeli. Bayram sonrası kan şekerlerini ölçtürüp sağlık kontrollerini yaptırmalı. Bayram günlerinde akrabaların bir araya gelip, sofraların kalabalıklaşması yenilen yiyecek miktarının farkında olmadan artmasına neden oluyor. Art arda yapılan ziyaretlerde "ucundan azıcık al, bir şey olmaz" telkinleri diyabetlilerin kan şekerlerinin yükselmesine yol açıyor. Aşırı tatlı tüketmemek, ev ziyaretlerinde yapılan ikramları teşekkür ederek geri çevirmek, kola, gazoz gibi şeker içeren yüksek kalorili içecekleri kullanmamak sağlığı korumak ve bu kısa dönemde farkında olmadan kilo almamak için önemli.