Organik sütün başkenti Kelkit

2000’li yılların başında kimyasallarla kirlenmiş Türkiye topraklarında organik tarım yapmak rüya gibi bir projeydi. Bu rüya proje için pilot bölge olarak Gümüşhane Kelkit’in bakir toprakları seçildi. Sonra organik tarımın üstatlarından iki Avrupalı bilim adamı Kelkit’e getirildi. 2002’de ilçenin üç kilometre dışındaki 200 dekarlık alanda, Kelkit Organik Süt Sığırcılığı İşletmesi’nin temeli atıldı.
İnşaat süratle tamamlandı. Toplam 20 bin metrekarelik kapalı ve yarı kapalı alan üzerinde en modern tekniklerle organik çiğ süt üretimi düğmesine basıldı. Ve Doğan Organik Ürünler Sanayi ve Ticaret A.Ş. adı altında Türkiye’nin en büyük organik tarım tesisi, Türkiye’nin en büyük organik çiğ süt üreticisi haline geldi. İç pazarda satılan organik içme sütünün yüzde 90’ının hammadde tedarikçisi Kelkit Süt Sığırcılığı İşletmesi de Avrupa’nın en büyük organik hayvancılık işletmeleri arasına girdi. Firma geçen yıl Türkiye’nin organik çiğ süt üretimi olan yıllık 10 bin 959 tonun 9 bin 450 tonunu üretince Kelkit adeta Türkiye’nin organik süt başkenti haline geldi.

SÖZLEŞMELİ ÇİFTÇİLİK DÖNEMİ

Doğan Organik Ürünler Genel Müdürü İlhan Başaran, bölgeye katma değer katan bu projeyle Kelkit’te sözleşmeli çiftçiliği başlattıklarını söylüyor: “Bölge çiftçisine Avrupa Birliği normları doğrultusunda organik süt ve besi hayvancılığı, organik yem bitkisi, sağım, barınak sistemi, gübre yönetimi gibi konularda eğitim verdik. Hayvan barınaklarını onararak onların da organik üretime katılmalarını sağladık. Bugün tesislerimizde 1400 hayvandan oluşan bir sürü var. Sözleşmeli üretim yapan çiftçilerin de bin adet sertifikalı organik hayvanı bulunuyor. Bu sayede projemizin organik süt üretimi yılda 9 bin 450 tonu buldu.”
İlhan Başaran, Kelkit bölgesinin organik sertifikalı süt ürünlerinin Mlife markasıyla tüm yurda taşındığını da anlatıyor: “Türkiye’deki en büyük organik tarım tesisiyle ülkenin en yüksek kapasiteli organik süt hayvancılığı işini yürütüyoruz. Doğan Organik Ürünler, Migros’un sağlıklı ve organik ürünler temasıyla oluşturduğu Mlife markası altında organik süt, beyaz peynir ve yoğurt olarak 590 mağazada tüketiciyle buluşuyor. Besin değerleri konvansiyonel sütlere göre daha yüksek. Toplam bakteri sayısı kanunla belirlenen sınırların altında. Sütlerimiz antibiyotik ve hormon içermeyen sağlıklı ürün.”

KÖYLÜLER ÇOK MUTLU

Kelkit Kalkınma ve Organik Süt Projesi Türkiye’de organik süt üretimini ilk defa bu bölgede başlatmasıyla yenilikçi bir özellik taşıyor. Türkiye’nin sosyal ve ekonomik açıdan gelişmeye açık bu bölgesinde Avrupa’daki bilinçli çiftçi yapısı oluşmaya başlamış. Bölgede üretilen organik süte talep yaratılmış.
Projeye katılan çiftçilerden emekli öğretmen Yakup Altun ve oğlu Mehmet Altun mutlu: “İstanbul’da ilkokul öğretmeniydim. Emekli olup bu projeye katıldım. Oğlum başkasının yanında şoförlük yapıyordu. Şimdi baba-oğul patron olduk. Bankadan kredi alıp 36 hayvanla başladık. Şimdi 36 sağmal havyan ve 22 buzağımız var. Günde 500-550 litre organik süt üretiyoruz” diyor.

KREDİ BEŞ YILDA ÖDENİYOR

Yörede sözleşmeli organik tarım yapan 122 çiftçi var. Ortaklardan Yaşar Yılmaz aynı zamanda ziraat mühendisi: “Süt sığırcılığına en az 30 hayvanla giren bir çiftçi, ailesinin geçineceği geliri üretebildiği gibi beş yılda Ziraat Bankası’ndan aldığı krediyi geri ödeyebiliyor. Beşinci yılın sonunda kredisini geri ödemenin yanı sıra sürüsünü iki misline çıkarıyor. Projenin bölge çevresindeki diğer illeri de tetiklemesiyle birlikte ilerleyen yıllarda bölgemiz Türkiye’nin organik hayvansal üretim havzası olacak.”

LIKIR LIKIR SÜT İÇİYORLAR

Üretim bölümü son teknolojiyle donatılmış. Bu arada buzağıların beslenmesi görülmeye değer. Süt zamanı gelince hepsi ahırın duvarına gelip lıkır lıkır süt içiyor.

BÖCEK ÖLDÜRÜCÜ KULLANILMIYOR

Gümüşhane Üniversitesi Kelkit Aydın Doğan Meslek Yüksekokulu Müdürü Doç. Dr. Vecihi Aksakal: “Bu organik sütler antibiyotik, sentetik hormon, tarımda zararlı böcek öldürücüsü olarak bilinen pestisitleri içermez. Omega-3 yağ asiti içerir. Daha besleyici çünkü içinde yüksek miktarda kalsiyum var. Ayrıca günümüzde organik olmayan birçok ürün sağlıksız ortamlarda üretiliyor. Bu ürünleri tüketen çocuklarımız toksik maddeler alıyor. Organikte bunlar olmuyor.”

Bölgenin kalkınmasında büyük rol oynayan tesisin yanı sıra Kelkit’teki Gümüşhane Üniversitesi’ne bağlı Aydın Doğan Meslek Okulu da teknik eleman yetiştiriyor. Bu okulda okurken Doğan Organik Ürünler’de staj yapan Duygu Sarı, daha sonra Erzurum Atatürk Üniversitesi Ziraat Mühendisliği’ni bitirip tesise mühendis olarak geri dönmüş.

Sokaktan İzmarit topluyorum

SUAT ATEŞDAĞLI (DJ)

O DA BİR YEŞİL

Çevre için bireysel çalışmaların yeterli olmadığını düşünüyorum. Çevreyi korumaya yönelik daha eğlenceli aktiviteler yapılmalı. Ben de bu tür projelerde olmayı çok isterim. Evimde elektriği tasarruflu kullanıyorum. Suyu da aynı şekilde dikkatli harcıyorum. Bir de işin görsel kısmı var. Örneğin sigara izmaritlerinin yerlerde olması beni çok rahatsız ediyor. Bu yüzden sokakta sigara içmiyorum ve yerde izmarit görürsem toplayıp çöpe atıyorum.

Türkiye’nin Canı Hibe Programı’ndan yararlanın

Bİ’ŞEY YAPMALI

WWF’nin ‘Türkiye’nin Canı Kampanyası’nda hibe programı aşamasına gelindi. WWF-Türkiye, bu program kapsamında Türkiye’nin biyolojik çeşitliliğini ve doğal değerlerini korumayı kendine amaç edinmiş, Türkiye’de yerleşik dernek, vakıf ya da kooperatif tüzelkişiliğine sahip yerel kurumların başvurularını bekliyor. Anadolu’da kaybolmaya yüz tutan doğal değerlerin korunması, kırsal bölgelerde doğadan sürdürülebilirliği desteklenmesi için çalışan STK’ların proje başvuruları 18 Kasım 2011’a kadar kabul edilecek. Projeler Ocak 2012’deki değerlendirme sonrası 15-35 bin liralık destek kazanacak. Başvuru için: www.turkiyenincani.org