Güncelleme Tarihi:
Sağlık Bakanlığı, üniversiteler, hastaneler ve çeşitli dernekler organ bağışının yaygınlaşması konusunda yıllardır çalışmalar yapıyor. Organ için bekleyen yüzlerce hastayı düşününce çalışmaların yeterli değil olmadığı ortaya çıkıyor.
Tereddüte neden olan en büyük konu ise beyin ölümü ile bitkisel hayata girmenin karıştırılması.
Türkiye'de 60 milyon böbrek hastası var. Organ naklinin iki boyutu var. Organ naklinin başka bir değeri var. 60
bin böbrek hastası var Türkiye'de. Haftada 3 gün günde 4 saat bir
makineye bağlanıyor. Tedavi bu. Kalitesizliği düşünsenize. Bir
öğretmensiniz, pilotsunuz. İşinizi doğru düzgün yapamıyorsunuz.
Böbrek diyaliz makinesine bir insanınh ömrü 8-/10 yıldır. Böbrek
nakli yapılan insanların dörde biri kadar. Olan yaşamınız sınırlı,
kısıtlandırılmış. Daha az yaşıyorsunuz. 60 bin hastaya senelik 2 3
milyar TL harcıyoruz. Böbrek nakli yapsak üçte birini harcarız. Bu
hem bir halk sağlığı sorunu, hem de ciddi bir ekonomi sorunu.
Türkiyedeki böbrek hastalıklarının artış hızına bakarsak. 2016'da 100
bin hasta olacak. Sağlık bakanlığı bütçesinin nerdeyse yüzde 70'si
diyalize gidecek. Çökme noktasına gidecek. Daha sağlıklı daha
kaliteli ve Daha ucuz bir yaşam. Sorun ülkenin sağlık politikasıyla
ilgili. gidin bir diyaliz merkezi görün. genceciki insanların kalem
büyüklüğündeki iğnelerin o insanların damarlarına batışı. 4 saat o
makinede oturuşu. Tedaviden sonra 24 saat kendilerine gelememeleri.
Biz insanları toprağın altına görüyoruz. trafik kazalarında lideriz.
gerçekten insanlık borcudur.
vücudunuz parçalanacak mı. organları çıkarıyoruz ve estetik bir
şekilde kapatıyoruz. pırıl pırıl veriyoruz. Kalp, karaciğer, akciğer,
ince bağırsaklar, pankreas hepsinin nakilleri yapılıyor.
Kol nakli yapılan hasta tamamen iyileşebilecek mi?
En azından kolları olacak. Bardağı tutabilmeleri bile bir başarı.
ileride çok daha farklı yöntemler geliştirilecek cerrahide. Gerçekten
tam anlamıyla elleri kolları oynatabilecek. Nğe olursa olsun kolsuz
yaşamasından daha iyi. kol bir lüks ama karaciğer yaşamı idame
ettirebilme adına bir gereklilik. Böbrek belki çok gerekli değil gibi
duruyor ama böbrek hastalarının yaşamı kısalıyor. Yaşam niteliksiz
hale geliyor.
Dini yönden de sakıncası yok. 1978'de din adamları oturup bunun caiz
olduğu yönünde karar vermişler.
Teknik olarak yapılması ayrı şey, uyum konusu ayrı. Bence en kolayı
kalp nakli. Damarların büyük olduğu için rahat yapılır.
Yapay organ Böbrek için geliştirilebilir. Ama karaciğer için bir 25
yıl içinde ortaya çıkma ihtimali az. Hiçbirisi doğal organlar kadar
uygun değiltir.
Elimizde organ var ve biz onu toprağa gömüyoruz. 6 ay sonra o mezarı
açtığınızda sadece iskelet kalıyor.
Sevdiklerinizi gömmeyin onları onurlandırın. sloganım var.
Biz duyarsızız. İnsanlar hastaneye gelir kan bulamadıkları için camı
çerçeveyi indirir. Oradaki doktor ya da hemşire kanı satmıyor, Sen
bağışlamazsan olmaz hastanelerde kan. Yarın
Televizyonlarda bağış konusu sürekli hatırlatılmalı.
dört nakil yapılmış 2 de kendi böbreği var. Yapılabilir mi evet ama
tercih edilen bir yöntem değil.
Bu insana 4 tane yapılacağına, 2 tane yapılıp iyi takip edilseydi,
boşu boşuna bir risk yüklenmişti. Artı 4 ayrı kişinin hakkı tek
kişiye gitmezdi. Çıkarmak daha zor. Başka yer bulup takmak daha
kolay.
İspanya'da her beyin ölümü olanın organlarını bağışladığı
zannediliyor. Devletin getirdiği bir kuralla. Amerika'da bu insan
haklarına aykırı bir durum.
Bağışın insanları rencide etmemesi lazım. Bağış sizin yakınlarınıza
vasiyetiniz, Beyin ölümü olduğu zaman aileniz de vasiyetiniçzi
uyguluyor ya da uyğulamıyor. Türkiye'de kamu vicdanını rahatsız
etmemek için ailesinden izin alıyorsunuz. Belki noterden herkesin bir
belge alması.
Organ bağışı alan şirketleri teşvik edelim. Orhan bağışı yapan
ailenin fertlerinden birine, o şirketlerden biri iş bulsun. Devlet bu
insanlara bir miktar katkıda bulunsuz.
15 bin lira vermiyim alile yüksek sağlık sigortası yapılsın aileyle.
çoük uç şeeylr değil.
Kalp 2-4 saat içinde nakledilmeli. Oksijinsizliğe dayanma sınırları
soğuıkta kalp hücreleri için çok düşük. Karaciğer için bu 15 saate
kadar çıkabiliyor. Ama ne kadar uzun sürerse organın fonksiyon görevi
daha da düşüyor. Tazae takmak var, bir de bekleyips tdakmak vvar.
Böbrek 24 saate kadar dayanıyor ama mümkün olan en kısa zamanda
nakledilmeliiyizl.
Göçük altındakilerin organları çalınıyor, ölülerin organları çalınıyor gibi hurafeler doğru değil. Bir insanın kalbi durduktan sonra organlarını alabilmeniz mümkün değil. Yarım saat içinde girip herşeyi çıkarmak lazım. Özel solüsyonlar veriyoruz. ona rağmen bazen organlar hasarlı çıkabiliyor. Bu tür hurafeler yer almamalı. Göçük altındaki bir insanın organları kalbi durduğu için damarlarındaki kan pıhtılaşır.Bu kan organların içinde de pıhtılaşır. Orhanlar kullanılamaz hale gelir. Yani bir adamı evde 10 saat ölü bulduktan sonra organlarını alamazsınız.
ihtiyacı olan insanlar böbreklerini sattılar. Kayseride 3 çocuk kayboldu. Bütün bu haberler Türkiye'de 3 ay durmasına sebep oldu. Türkiye'de içi boşaltılmış bir ceset bulunmuş değil. ABD'de bu işin ihtisasını yapmış Türkiye'de 15 kişiyiz. En fazla Münci hocadır, ondan sonra ben. Bir çocuğun organlarını zedelemeden çıkaracak cerrah sayısı çok azdır. Bu kurgu size mantıklı geliyor mu?
Asıl problem.b Türkiye'de bir sivil organ nakli derneği yok. Bu dernek bir araya gelir yapılacak açıklamalarla ilgili kotalar koyar. Tramvay altında genç bir kız kaldı. Başbakan ilgilendi, beyin cerrahı gitti beyin ölümü hastanın var ama yine de yaşam desteğimiz devam ediyor. Bu kadar dengesiz bu söylenen laf, bir yıl boyunca yaptığınız sizin yaptığınız beyin ölümü olan hastalarınızın organlarını lütfen bağışlayın sloganının dibine kibrit suyu dökmekti bu.
İzan diyor ya başbakan. İşin içinde olan adamın ağzından çıkana dikkat etmesi lazım. Beyin ölümü ölümdür. Geriye dönüşü yoktur. Muayenelerimizi yaptık. bunda yanılma payı yoktur. aileye başsağlığı diyoruz. bu hastamız tıbben ölüdür.
İnsanlar şöyle düşünüyor. Acaaba bu dokttorlar organları almak için beyin ölümü mü diyorlar bize. böyle birşey olabilir mi? Hadi senin organını almak ticari açıdan cerrahların işine geliyor. Yoğun bakımcının derdi ne? Beyin ölümü tanısı konan ekibin içinde yoğun bakımcı var. beyin cerrahı var kardiyolog var nörolog var. Bunların hçbirisi organ nakliyle alakası yok. Niye organ nakli cerrahı alsın da yapsın diye risk alsın bu insanlar. Günlerce bekletirler nörologlar. Testler yapılıyor, belgeleniyor, saklanıyor. Bu testlerde yanılma payı yok. Ağzı olanın konuştuğgu bir konu olmaktan çıkmalı.
Bir realite var, bugün 60 bin yarın 100 bin. böbrek hastası var. Herkesin bir şekilde bir organa ihtiyacı var. onlara da organı biz vereceğiz.
60 bin hastanın 15 bini kayıtlı. 45 bin böbrek hastasına organ nakli bilgisi ulaştırılmamış. Gelip kendilerini muayene ettirmemişler. Kan grubu gerekiyor, doku uyumu gerekiyor.
Şeker hastasıyım böbrek nakli yapılamaz. Şeker hastasına nakli yapılıyor. Hakikaten insanlarımız zor durumda. bunlara yardım etmek gerekiyor.
Fatma Atmışkan. 55 yaşında. böbrek yetmezliği. 25 yaşında tansiyon çıktı. araştırıldı pek bir şey bulunamadı böbrekle ilgili 15 yıl önce ayağımda yara çıktı. Böbrekler işlevini yerine getirmediği içn. Böbreği eşim vermek istiyordu. Kendisi astım hastası. Son çare olarak değerlerim yükselince son çare almayı kabul ettim. Aslında kızımın doktoru İbrahim bey.
Eşi 63 yaşında. 2 yıldır iyi o da çok şükür. benh de ona bakıyordum. Eğer şekeri tansiyonu yoksa alabiliriz demiş doktorumuz kızıma. Ben de pazartesi taburcu olacak.