Oluşturulma Tarihi: Mart 02, 2011 22:17
İstanbul Vefa’daki küçük bir atölyede, çoğunlukla araba teybi tamir ederek başladığı mesleğini çocuklar için çok kıymetli olan oyuncakları tamir ederek devam ettiren Mustafa Dede’yle oyuncaklar hakkında sohbet ettik.
Asıl mesleği elektronik teknisyenliği olan Mustafa Nacar, uzun yıllar radyo ve televizyon tamirciliği yaptıktan sonra oyuncak tamir etmeye başlamış. Şimdi Eminönü’nde Toys e Toys adındaki oyuncak mağazasının 3. katında bulunan küçük atölyesinde, her gün onlarca oyuncağı kendi deyimiyle ‘iyileştiriyor.’ 62 yaşındaki Mustafa Dede, 14 yaşından beri yani neredeyse 50 yıldır kırılan, bozulan elektronik aletleri tamir ediyor. Hem elektronik hem de mekanik tamir etmeye alışık olduğum için bu işi yaparken de hiç yabancılık çekmedim diyen Mustafa Dede iddialı ‘Bugüne kadar tamir edemedim oyuncak olmadı. Elimden hiçbir şey kurtulmaz!’Önce atık pil meselesini çözmeliyim diye düşünmüş Mustafa Dede. Onlarca oyuncak, yüzlerce atık pil demek deyip, Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları Derneği (TAP) ile konuşmuş ve çalıştığı oyuncakçının bütün şubelerine atık pil toplama kutuları yerleştirilmesini sağlamış. ‘Sonra bize bir seri mal geldi çin’den. Pilleri akıyor. Sağlığa çok zararlı. Bizim patron da çok titiz. Hemen bu pilleri değiştiriyoruz dedi. Biz de çok daha pahalı olmasına rağmen iyi pillerle değiştirdik o kötü pilleri. Zararına satıyoruz o oyuncakları şimdi ama hiçbir şey çocukların sağlığından önemli değildir’ diyor.Niye bozuluyor oyuncak diye sorduğumda “Çocuklar çok ilginç” diyor. “Oyuncağın hareketli kısmı, adı üstünde hareket etmek için yapılmış. Çocuk onu tutuyor hareket etmesin diye. Ya da ters yöne doğru hareket ettirmeye çalışıyor. Çocuğun elinde kalıyor tabii robotun kolu” diyor. Helikopter ya da uçağı uçururken avizeye çarpıyor ya da en yukarı uçuruyor sonra pat diye kapatıyor. Tabii aniden düşünce de oyuncak paramparça oluyor.”
Artık oyuncakların çok karmaşık hale geldiğini söyleyen Mustafa Dede eskiden bir vida ve tornavidayla oyuncak tamir ederken artık karmaşık elektronik cihazlara ihtiyaç duyduğunu anlatıyor. Çocukların heyecanla gelip “Dede, eskisinden de sağlam olmuş” demeleri onun için en müthiş ödül: “Bana ‘oyuncağım kırıldı, sabaha kadar ağladı, ben de hiç uyumadım’ diyor çocuk. Ben tamir edince de çok mutlu oluyor. Daha ne isterim!” Kızlar altını ıslatan oyuncak bebeklerini ve oyuncak çamaşır makinelerini bozuyorlar. Erkekler ise uzaktan kumandalı arabalarını, helikopterlerini ve robotları... Streslerini oyuncaklarıyla atıyorlar ona göre. Ama oynayarak değil, kırarak. “Medyadaki şiddet o kadar yoğun ki, çocuk azıcık tutukluk yapan oyuncağını kaldırıp yere atıyor. Paramparça ediyor. Ya da evin balkonundan aşağı uçuruyor uzaktan kumandalı arabasını” diyor. Sorumluluk duygusunu geliştiren oyuncaklar öneren Mustafa Dede’ye göre aileler oyuncak seçerken daha bilinçli olmalı. “Oyuncak daha eğitici, daha doğal olmalı bence. Ahşap, boyası ve elektronik kısımları az olan oyuncakları öneriyorum. Üzerinde CE işareti var deyip oyuncağı hemen almayın. Çinliler onun da yolunun bulmuşlar. çin Endüstrisi’nin kısaltmasını yazıp milleti kandırıyorlar. Alırken dikkatli olun!” diyor.
Oyuncak kiralamak ister misiniz?Evde oyuncak dağları arasında dolaşmaktan yorgun düşmüş aileler ve hep aynı oyuncaklarla oynamaktan sıkılmış çocuklar için iyi bir seçenek: Oyuncak kiralama sitesi Aloynaver.com 2009 yılında kurulmuş ‘Aloynaver’ internet sitesinde dünya çapında tanınan 20 markadan 600’e yakın oyuncak yer alıyor. Sitede tüm oyuncaklarının uluslararası standartlara göre üretilen güvenli ürünler olduğu söyleniyor. Bir başka önemli konu da hijyen. Kiralanan oyuncaklar, sağlıklı hale getirildikten sonra paketlenerek evlere gönderiliyor. Önce organik temizlik ürünleri kullanılarak temizleniyor, 100 derece üzeri buhar banyosundan geçirilerek mikroplardan tamamen arındırılıyor. Seçilen oyuncak 13 ay arasında kiralanabiliyor. Kiralama bedeli ödendikten sonra oyuncaklar, sipariş veren ailelerin kapısına kadar kargoyla ücretsiz getirilip, tekrar ücretsiz olarak teslim alınıyor. Sürenin bitmesine 3 gün kala, aileye e-mail ile sürenin bittiği
haber veriliyor. Oyuncakları geri verirken gönderildikleri kutulara koymanız gerekiyor. İade etmeyip süreyi uzatabiliyorsunuz. Tabii elinizdeki oyuncağı kiralamak isteyen başkaları yoksa. Peki ya oyuncağı çok sevip geri vermek istemezseniz? O zaman siteye bunu haber verip, piyasa fiyatının yüzde 10 altına satın alabiliyorsunuz. Siteye ait bir oyuncağı kaybederseniz, bulmak için tam 7 gününüz var. Kiralama süresi bittikten sonraki 7 iş günü içerisinde bulup gönderirseniz fazladan ücret alınmıyor ama kargo ücretini size ait. Ama bulamazsanız ya oyuncağın 1 aylık kiralama bedelini ödemek ya da satın almak zorundasınız.<ımg>ımg>