Okur Mektuplari

Gunduz TEZMENDusuk kolesterol zararli mi? A.Adahan Oncelikle kolesterolun birkac turunun oldugunu belirtimek istiyorum. Sadece kolesterol denilince, total kolesterol anlasilir. HDL olarak kisaca belirtilen, halk arasinda ’faydali kolesterol’ olarak nitelendirilen seklidir. LDL diye anilani, ’kotu kolesterol’ olarak adlandirilir. Faydali ya da iyi kolesterolun yuksek olmasi yararlidir. 35mg. dan daha dusuk duzeyleri risk tasimaktadir. Buna karsilik da total ve kotu kolesterol ne kadar yuksekse saglik acisindan daha fazla risk soz konusu olmaktadir. Kolesterolun dusuk olmasinin da riskli olacagi yolunda duyduklariniz eger faydali kolesterol (HDL) icinse, dogrudur. Bu sozlerle total kolesterol kastediliyorsa dogru degildir. Gerci, bir sure once bazi arastirmacilar kanserli hastalarla ihtihar girisimde bulunanlarda cok dusuk total kolesterol duzeyleri (120 mg.in altinda) buldular. Ancak diger arastirmacilar kanser gibi yipratici bir hastalikta kolesterol duzeyinin dusuk olmasinin dogal oldugunu ileri suruyorlar. Intihar girisimi ile dusuk kolesterol arasindaki iliski konusunda da su aciklama yapiliyor; ’intihari dusunenler depresyonlu yapidadir, bu yapi dolayisiyla da duzenli yemek yemezler. Gida eksikligi de kolesterol dusuklugune neden olur. Burada intihara yol acan etken kolesterol degil, depresyonlu yapidir.’ Sedef hastaligi neden olur? A.CETINER/ANKARA Sedef hastaligina yol acan temel etken tam olarak bilinmiyor. Ancak bagisiklik sisteminin yanlis islemesinin rol oynadigi tesbit edilmis durumda. Ayrica bazi ailelerde sik gorulmesi kalitimin rolunu de dusunduruyor. Sedefe egilimi olan kisilerde, mikrobik hastaliklar, bazi ilaclar, cilt yaralanmalari, stres, gunes yanigi ya da gunes eksikligi gibi etkenler belirtilerin ortaya cikmasina neden olabilmektedir. Dusunceler kafami karistiriyor B.M./IZMIR Dusunmek, her insanin yapmasi gereken, dogruyu bulma yollarindan biridir. Ancak sizde oldugu gibi asiriligi, zihinsel karsikliga yol acar. Dusunmenin yararli olmasi icin duzenli bir akis icinde olmasi gerekir. Sizin durumunuzun bir psikiyatri uzmani tarafindan degerlendirilmesi gerekir. Yapacagi bazi mudahalelerle herseyin normale dunmesini saglayacaktir. Gogsumde agrilar var G.KAYACAN/ALMANYA Gogsunuzdeki agrinin kalp hastaligina bagli olmasi ihtimali yok. Eger agrilariniz kalp hastaligina bagli olsaydi, yani sorununuz koroner yetersizligi olsaydi, ozellikle agri sirasinda cekilen kalp elektrosunda (EKG) degisiklikler bulunurdu. Ayrica size eforlu EKG denilen testi de yapmislar. Bu, koroner yetersizliginin yorgunluk hallerinde ortaya cikan seklini teshis etmede yararlanilan bir tetkik yontemidir. Agrilarin kalp romatizmasi olmasi da soz konusu degildir. Hastaligin adi kalp romatizmasi olarak soylenirse de, bu cok dogru bir tanimlama degildir, dogru olani akut atesli eklem romatizmasinin kalpte iltihaplanma yapmasidir. Bu romatizma kalbi etkilese bile, agri nedeni olmaz. Sizin gogsunuzde agri yapan baska bir etken olmali, ancak bu nedenler cok sayida oldugu icin ayrintili tetkikler sonucunda belirlenir. Almanya’da bu tetkikler yapilabilmektedir. Ev doktorunuz sizi yonlendirecektir. Ulser arastirilmali T. TEZER Son yillarda, ulser hastalarinin sindirim sistemlerinde bir mikrop tesbit edildi. Helikobakter pilori adi verilen bu mikrop, ozellikle tekrarlayan ulserlerin nedeni olarak dusunulmektedir. Eger bir kiside tekrarlayan ulser sorunu varsa ve yapilan tetkiklerde H.Pilori mikrobunun varligi tesbit edilirse, buna karsi etkili bir tedavinin de eklenmesi gerekir. Eger sizin de sindirim sisteminizde bu mikroptan bulundugu belirlenmisse endise etmeyin. Cunku, mikrop tasiyan herkesin ulser olmasi da sart degil. Herhangi bir gastroenteroloji ya da ic hastaliklari uzmanina basvurursaniz, durumunuz degerlendirilecek ve gerekli tedaviniz yapilacaktir. Agrilarim cok H.AKAY/ALMANYA 15 yildan beri suregelen agrilarinizin, doktorlarinizin da dedigi gibi migren olmasi ihtimali kuvvetli. Bu hastalikta, agrilar basladiktan sonra uygulanacak ilaclar da bulunmakla beraber, duzenli ilac kullanarak agrilari onlemeniz de mumkundur. Hangi tedavinin sizin icin daha uygun olacagini, doktorunuz belirlemelidir. Ikinci sorununuz olan eklem asinmasina gelince, bu durum daha cok, fazla kilolu ve uzun sure ayakta durmak zorunlugu olan kisilerde gorulur. Ayakta durma geregi olan bir iste calisiyorsaniz, bu isinizi degistirme ya da ayni isi, mumkun oldugunca oturarak surdurme careleri arayin. Kilo fazlaniz varsa, en kisa zamanda kilo vermeye baslayin. Bir yandan da antiromatizmal ilaclar kullanabilirsiniz. Ilaclar sizi rahatlatacak ama, en buyuk yarari, eklemlerinizin ustundeki yuku azaltmakla elde edeceksiniz. Bas donmesi boyna bagli olabilir Y.BAHADIRLI/HOLLANDA Zaman zaman gelen basdonmesi bircok etkene bagli olabilir. Bunlarin hepsinin tetkiki gerekir. Ancak, boynunuzda da agri oldugu dikkate alinirsa, oncelik boyun omurlarinizin tetkikinde olmali. Tip dilinde vertebro-baziler yetersizlik olarak adlandirilan bir tabloda, boyun omurlarinin ust kisimlarindakilerinde olusan sorunlar, bu omurlarin aralarindan gecerek kafatasinin alt kismini besleyen atardamarin daralmasi ya da tikanmasina neden olabilir. Beyindeki bazi merkezler ve ozellikle dengeyi saglamakla ilgili olan beyincik beslenmesi bozulacagi icin de bas donmesi ortaya cikar. Ozellikle, boyun agrilarinin cok oldugu gunlerde ya da basinizin bazi hareketlerinde bas donmesi yogun bir sekil kazaniyorsa bu tabloyu dusunmek gerekir. Bunun tetkiki icin boyun omurlarinin dort yonlu rontgeni, daha da iyisi boyun omurlarinin bilgisayarli tomografi veya MR gibi ieri yontemlerle tetkiki gerekmektedir. Kopek kisti nasil bulasir B.ALTINDAG Halk arasinda kopek kisti olarak adlandirilan Ekinokok paraziti, kopegin tuuyleri ile bulasmaz. Hastalik etkeni olan parazit, bazi kopeklerin bagirsaklarinda yasar. Evde beslemeyi dusundugunuz kopegi, devamli olarak pismis gidayla besler, veterinerin onerdigi aralarliklarla parazite karsi ilaclarsaniz ekinokok almaniz soz konusu olmaz. Eger kopeginize iyi bakarsaniz, onun tuyu sizin sacinizdan ya da kazaginizdaki koyun yununden farkli degildir. ----------- Y.Balli Annenizin, zaman zaman fenalasmasi ve kisa sureli suurunu kaybetmesini hemen tansiyon dusuklugune baglamak dogru degil. Muhtemelen, mevcut olan koroner yetmezligi nedeniyle kalbinde ritm bozukluklari da ortaya cikiyor, yasli ve damar sertligi olan birinde ritm bozuklugu nedeniyle, beyine kisa sureli de olsa kan gitmezse hastada gecici suur kayiplari ortaya cikabilir. Bu durumlarin kesin olarak ortaya konulabilmesi icin Holter adi verilen sistemlerden yararlanilabilir. Bu sistem bele takilan kucuk bir cihaz yardimiyla 24 saat sureyle kalp elektrosu takibi yapilmasini saglamaktadir. Kisi gun boyu normal faaliyetlerini surdururken elektrosu banda kaydedilmekte ve daha sonra hangi saatte ne gibi sorunlar oldugu ortaya cikmaktadir. Bu aletin bir benzeri de tansiyon olcumu icin kullaniliyor. Alet 24 saat sureyle belirli araliklarla otomatik olarak tansiyon olcumu yapiyor, ertesi gun de bu sonuclar ayrintili olarak inceleniyor. Annenizdeki suur kayiplarinin tansiyona mi yoksa kalp ritmi duzensizligine mi bagli oldugunun anlasilmasinda bu gibi sistemlerden yararlanilabilir. Y.B Fazla terleme ve bu nedenle kotu koku, ter bezlerinin yapisina bagli olmali. Ancak sogan, sarimsak, baharat gibi kokulu gidalar da terin kokmasina neden olabilir. Oncelikle bu gibi gidalardan uzak durmalisiniz. Daha sonra hergun banyo yapmak, eger bu mumkun olmuyorsa koltuk altlari gibi terlemeye egilimli bolgeleri sabunlu bezle hergun silmek gerekir. Temizlendikten sonra koltuk altlariniza kaliteli bir markadan deodorant sikmalisiniz. Bazi urunler sadece agir bir parfum icererek ter kokusunu bastirmaya calisir ama, ter kokusuyla agir parfum kokusu karisinca daha da kotu bir sonuc cikmaktadir. Ote yandan bazi kisilerin yaptigi gibi, deodoranti giysilerinize degil, koltuk altiniza sikmalisiniz. Eger koltuk altlarinizin asiri terlemesi devam ediyorsa, terlemeyi onleyici (antiperspirant) etkili bir deodoranti tercih etmelisiniz.