Ocak ayında tehlike büyüyecek

Domuz gribi bütün dünyada büyük korku yaratsa da, uzmanlar henüz salgının “en üst noktasına ulaşmadığı” görüşünde... Harvard Üniversitesi’nden Dr. Marc Lipsitch “Hastalık ocak ya da şubat aylarında en yaygın noktasına ulaşacak. Mevsimsel grip de her yıl aynı dönemde yaygınlaşır. Havalar soğudukça grip virüsünün yayılması da hızlanıyor” dedi. Hastalığın nisan ayında ilk yaygın olarak ortaya çıktığı ülke olan Meksika’da da ocak ayı için sıkı önlemler alınıyor. Meksika Sağlık Bakanı Jose Angel Cordova Villalobos “Aralık sonu ve ocak başında domuz gribinin zirveye ulaşmasını bekliyoruz. Bu dönem havanın en kuru ve en soğuk olduğu dönem. Bu şartlarda virüs çok daha hızla yayılıyor. Vakalar ve ölümler artabilir. Önemli olan hazırlıklı olmak” diye konuştu.

Ocak ayının büyük risk taşıdığına dair Türkiye’den de görüşler var. Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Levent Akın, “Ağır vaka sayısı artabilir. Çok soğuk aylarda A gribi çok hızlı bulaşma eğilimi gösterecek, ağır vaka sayısında da artma görülebilir. Ocak salgın tehlikesinin başlangıcı olabilir” diye konuştu.

Salgın bitecek mi?

Salgının ne zaman son bulacağına dair ise farklı görüşler var. ABD Salgın Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin (CDC) internet sitesinde yer alan bilgilere göre daha önce yaşanan grip salgınları iki ya da üç yıl boyunca etkili oldu. Ancak bu kez salgının daha kısa zamanda sona ereceği tahmin ediliyor. Salgının sona ermesi için en önemli etken ise aşılama oranları.

CDC, aşılama oranlarının artmasının salgının daha kısa sürede sona ermesini sağlayacağını belirtiyor. Salgın tehlikesinin erken fark edilip, uygun aşının kısa sayılabilecek bir zamanda dünyanın farklı ülkelerinde uygulanmaya başlaması da salgının süresini kısaltacak bir etken olarak görülüyor.

‘Hastaya 1.5 metreden fazla yaklaşmayın!’

Domuz gribinin tedavisinde hastanın iyi bir bakım görmesi çok önemli. Evdeki diğer insanların da hastalanmaması için oldukça titiz davranmak gerekiyor. ABD Salgın Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) evde domuz gribi hastasına bakanlara şu tavsiyelerde bulunuyor:

* Hasta kişiyi ayrı bir odada yatırın. Ayrı banyo ve tuvaleti olan bir oda bu iş için idealdir. Hastanın kaldığı odanın kapısını kapalı tutun.

* Sağlık durumu gerektirmedikçe ya da diğer zorunluluklar dışında domuz gribi hastası mümkün olduğunca evden çıkmamalı. Diğer insanlardan da uzak durmalı. Ateşinin düşmesinin üzerinden 24 saat geçmeden mecbur kalmadıkça dışarı çıkmamalı.

* Hastalar, dışarı çıkmak zorunda kalsalar bile mutlaka maske kullanmalılar. Öksürürken ya da hapşırırken ağız ve burunlarını mendille kapamalılar. Evin içinde diğer insanların bulunduğu ortamlara girerken de maske takmalılar.

* Ayrı bir tuvalet ve banyo kullanmaları iyi olur. Bu mümkün değilse, zahmetli olsa da her kullanımdan sonra tuvalet ve banyonun dezenfekte edilmesi gerekli. Hastanın banyosu ayrıysa o da her gün temizlenmeli.

* Asla ziyaretçi kabul etmemeli. Telefonda “geçmiş olsun” demek her zaman daha güvenlidir.

* Mümkünse evde hastanı bakımı için sadece bir yetişkin kalsın. Özellikle risk grubundaki insanların bakıcı olarak hastanın yanında kalmamasına dikkat edilmeli.

* Yüksek risk grubundakiler, aynı evde bile olsa domuz gribine yakalananlara 1.5 metreden fazla yaklaşmamaya özen göstermeli. Hastaya yaklaşmak zorundalarsa mutlaka maske kullanmaları gerekiyor.

* Hamileler kesinlikle domuz gribi hastalarının bakımına yardım etmemeli.

* Hastaların çocuklarla ya da yaşlılarla ilgilenmesine de izin verilmemeli.

* Evdeki herkes, hastanın odasına, banyosuna ya da bulunduğu herhangi bir odaya girdikten sonra ellerini bol su ve sabunla iyice yıkamalı. Hastayla temas dışında da eller sık sık yıkanmalı ve dezenfekte edilmeli.

* Eller kağıt havluyla kurulanmalı ya da evdeki herkes ayrı bir havlu kullanmalı. Farklı renklerde havlu kullanmak karışıklığı önleyebilir.

* Evin ortak kullanılan alanlarının iyi havalandırılması sağlanmalı. Tuvalet, mutfak ve banyoda sık sık pencereler açılmalı.

EĞER HASTANIN BAKIMINDAN SİZ SORUMLUYSANIZ

* Hastayla yüz yüze durmaktan kaçının.

* Eğer hasta olan küçük bir çocuksa çenesini omzunuza koyarak tutun. Böylece yüzünüze karşı öksürmesi imkansız hale gelir.

* Hastaya her dokunuşunuzdan sonra ellerinizi bol su ve sabunla yıkayın. Bu imkan yoksa alkol bazlı dezenfekte ediciler kullanın.

* Aşı olup olmama konusunda doktorunuza danışın.

* Yüksek risk grubundaysanız, bir başkasının bu görevi üstlenmesini isteyin.

* Kendinizi ve diğer aile bireylerini grip belirtileri gösterip göstermediğine dair gözlem altında tutun.

NE ZAMAN ACİL SERVİSİ ARAMANIZ GEREKLİ?

* Nefes almakta zorlanıyorsa ve göğsünde ağrı varsa,

* Dudaklarında morarma ya da mavileşme oluyorsa,

* Kusuyorsa,

* Ayaktayken baş dönmesi, idrar yapamama ya da ağladığında gözyaşı gelmemesi gibi susuzluk belirtileri varsa,

* Ani kasılmalar gibi nöbetler geçiriyorsa

* Duyarlılığı düştüyse ya da “zihninin karışık” olduğunu gösteren hareketler yapıyorsa...

MASKE KULLANIRKEN DİKKAT ETMENİZ GEREKENLER....

* Maskeli de olsanız hastaya 1.5 metreden fazla yaklaşmayın.

* Hastaya yaklaşmak zorundaysanız süreyi olabildiğince kısa tutun.

* Kullanılmış maskeleri çıkardıktan sonra hemen çöpe atın. Ardından elinizi yıkayın. Ortada duran kullanılmış maskelere çıplak elle dokunmayın.

* Maskeleri tekrar tekrar kullanmayın. Aynı maskeyi farklı kişilerin kullanması da tehlikelidir.

* Maskeler eczaneden alınabilir.

DOMUZ GRİBİNE KARŞI BEŞ ALTIN KURAL

1 Öksürürken ya da hapşırırken, burun ve ağzınızı mendille kapatın.

2 Kullandığınız mendilleri hemen çöpe atın.

3 Ellerinizi sık sık bol su ve sabunla yıkayın.

4 Sert yüzeyleri ve eşyalarınızı sık sık temizleyin.

5 Çocuklarınızın da bu tavsiyeler uyduğundan emin olun.