Normal doğumla birlikte ebeler de dönüyor
Güncelleme Tarihi:
Mesude ERŞAN
Oluşturulma Tarihi: Haziran 05, 2010 00:00
Daha yakın zamana kadar doğumdan sorumlu olanlar ebelerdi, milyonlarca bebek onların yardımıyla dünyaya geldi. Ancak artan doktor ve hastane sayısı ile asli görevlerinden başka alanlara kaydırıldılar. Zaten bu sırada doğumlar da doğaldan sezaryene yönelmişti. Şimdi yine normal doğumlar gündemde. Giderek daha fazla sayıda anne adayı, “Doğalı varken neden ameliyatla doğum yapayım” diyor. Değişen koşullar ebelere eski, parlak günlerini vaad ediyor. Antalya’da yapılan 8’inci Ulusal Jinekoloji ve Obstekrik Kongresi’nde ebelerin yeniden normal doğumları yaptırması gündeme geldi.
İşte ilgili uzmanların, doğumları ebelerin yaptırmasıyla ilgili görüşleri:
Prof. Dr. Cansun Demir (Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Genel Sekreteri):
EBE DOĞURTSUN AMA EVDE DEĞİL
İyi eğitimli, olası sorunları bilen ebeler, kadın hastalıkları ve doğum uzmanının süpervizörlüğünde normal doğum yaptırabilir. Doğumda ters giden birşey olursa hekime haber verir. Örneğin İngiltere’de normal doğumu ebeler yaptırıyor. Türkiye’de sezaryenle doğumların azaltılması ve anne ölümlerinin çağdaş ülkeler düzeyine indirilmesi için, ebelerin doğum yaptırmasının teşvik edilmesi gerekiyor. Şu anda maaselef bazı üniversitelerin ebelik bölümleri kapatılıyor, yeni öğrenciler alınmıyor. Mümkün olduğu kadar ev doğumlarının azaltılıp, normal doğumların hastanelerde ama ebeler tarafından yaptırılması sağlanmalı.
Nazan Karahan (Ebeler Derneği Başkanı):
BİLİNÇLİ OLARAK UZAKLAŞTIRILIYORUZ
Türkiye’de artık ebeler doğumda yok. Bunun çeşitli nedenleri var. Akla ilk gelen, gebelik ve doğumun bir hastalık gibi görülmeye başlanması. Özellikle büyük kentlerdeki kadınlar, gebe kalır kalmaz kendilerine hekim aramaya başlıyor. Sezaryenler de aldı başını gitti. Aslında gebeler normal doğum yapmak istiyor. Ama sistem o kadar hekim odaklı bir sistem ki, çaresiz kalıyorlar. Eğitim ve araştırma hastanelerinde doğumları asistanlar yaptırıyor, diğer hastanelerde hekimler. Ebenin doğum yaptırdığı yerlerde de kayıtlar sanki hekimler yaptırıyor gibi tutuluyor. Ortada büyük bir pasta var. Herkes bu pastadan pay almaya çalışıyor. Ama pastanın asıl sahibi, normal doğumları yaptırması gereken ebeler dışarıda tutuluyor. Ebeler, aile planlaması eğitim ve danışmanlığı, gebeliğin tanımlanması, normal gebeliklerin izlenmesi ve muayeneleri, risklerin erken tanısı için gerekli muayene ve yönlendirme, ana-babalığa hazırlık programlarının yürütülmesi, hekimin yokluğunda gerekli acil önlemleri alma, anormal durumları belirleme, yenidoğanın ilk bakım ve muayenesi, doğumdan sonra annenin bakım ve izlemi gibi pek çok hizmeti verebilir. Ülkemizde ebelerin kadın-aile sağlığını koruma ve gebelik kontrolleriyle doğum yaptırma görevinden bilinçli politikalarla uzaklaştırıldığını, hemşirelik alanında çalıştırıldığını ve haklarının gasp edildiğini görüyoruz.
Doç. Dr. Kadir Savan (Medikal Park Bahçelievler Kadın Doğum ve Tüp Bebek Ünitesi Bölüm Başkanı):
BİZ BİLE ZORLANIYORUZ, EBE YAPAMAZ
Gerekli düzenlemeler yapıldıktan sonra hastane koşullarında ebeler normal doğumları yaptırabilir. Ama bir sorun çıktığında hekime bildirmeleri kaydıyla. Bilinmesi gerekir ki gebelik takibi, doğumlar öyle kolay değil. Yılların doktoruyum hala doğumlardan korkarım. Ne zaman ne olacağı belli olmuyor. Bu alanda üst ihtisasları bulunan perinatoloji uzmanlarından destek alıyoruz. Ebelerin rutin gebelik takiplerini, taramaları yapması mümkün değil.
Prof. Dr. Cem Fıçıoğlu (Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Başkanı:
HEKİMLERDEN DAHA ÇOK ZAMAN AYIRABİLİRLER
İyi yetişmiş bir ebe, gebelik takibi ve normal doğum yaptırabilir. Sorunlu gebelikler ayıklanarak, risk taşımayan gebeliklerin takip ve doğumunu gerçekleştirebilirler. Bu, sistemi de rahatlatır. Hekimler daha ziyade zor, riskli, komplikasyonlu doğumlara girerler. Aslında geçmişte Türkiye’de ebelerin normal doğumlarda çok daha etkin olduğunu biliyoruz. Zaman içinde hemşire gibi çalışmaya başladılar. Üstelik ebe, kadının beslenmesinden gebelik süreçlerine, normal doğuma hazırlamaya kadar daha fazla zaman ayırabilir.
Ayşe Öner (Hamile Rehberi):
SEZARYENLER AZALIR
Normal doğumda, doğumu kadın kendi yapıyor zaten. Ebelerin normal doğumları yaptırması hem kadın hem de hekimler için faydalı olur. Sezaryene yönelik kararlar da azalır. Hatta teoride ebeler evde de doğurtabilir. Ancak örneğin İstanbul gibi yoğun trafiğin sorun olduğu şehirlerde, doğum esnasında bir sorun çıkması halinde hastaneye ulaştırılmasında sıkıntı çekilir. Gebelik beklenen bir durum. Hastalık değil. Benim yaptığım doğum koçluğu, eskiden ebelerin yaptığı iş aslında.
Nerede bu ebeler?
Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre ebe, “Gebelikte, doğum anında, doğumdan sonra gerekli bakım ve danışmanlığı sağlamak, normal doğumları kendi sorumluluğunda yaptırmak ve yenidoğanın bakımını yapmak üzere eğitilmiş kişi”. Türkiye 46 bin dolayında ebe var. Her yıl ortalama bin ebe mezun oluyor. Ancak uygun olmayan politika ve yönlendirmeler nedeniyle ve özellikle tedavi hizmetlerine ağırlık verilmesinden bu yana ebeler asıl mesleklerinden kopmaya, hemşirelik yapmaya başladılar. Hastanelerin yönetim kadroları tarafından, alanlarının dışında görevlendiriliyorlar. Koroner yoğun bakım, diyaliz, dahili ve cerrahi bilimlere ait servislerde çalışmaları isteniyor. Ebelerin bazıları bu duruma sessiz kalmakla birlikte, itiraz edenler ise kurum yöneticileri tarafından cezalandırılıp daha yoğun birimlerde görevlendiriliyor. Daha çok nöbet tutması isteniyor. Bu konuda Ebeler Derneği’ne çok sayıda şikayet başvurusu yapılıyor.
Prof. Dr. Cansun Demir (Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Genel Sekreteri):
EBE DOĞURTSUN AMA EVDE DEĞİL
İyi eğitimli, olası sorunları bilen ebeler, kadın hastalıkları ve doğum uzmanının süpervizörlüğünde normal doğum yaptırabilir. Doğumda ters giden birşey olursa hekime haber verir. Örneğin İngiltere’de normal doğumu ebeler yaptırıyor. Türkiye’de sezaryenle doğumların azaltılması ve anne ölümlerinin çağdaş ülkeler düzeyine indirilmesi için, ebelerin doğum yaptırmasının teşvik edilmesi gerekiyor. Şu anda maaselef bazı üniversitelerin ebelik bölümleri kapatılıyor, yeni öğrenciler alınmıyor. Mümkün olduğu kadar ev doğumlarının azaltılıp, normal doğumların hastanelerde ama ebeler tarafından yaptırılması sağlanmalı.
Nazan Karahan (Ebeler Derneği Başkanı):
BİLİNÇLİ OLARAK UZAKLAŞTIRILIYORUZ
Türkiye’de artık ebeler doğumda yok. Bunun çeşitli nedenleri var. Akla ilk gelen, gebelik ve doğumun bir hastalık gibi görülmeye başlanması. Özellikle büyük kentlerdeki kadınlar, gebe kalır kalmaz kendilerine hekim aramaya başlıyor. Sezaryenler de aldı başını gitti. Aslında gebeler normal doğum yapmak istiyor. Ama sistem o kadar hekim odaklı bir sistem ki, çaresiz kalıyorlar. Eğitim ve araştırma hastanelerinde doğumları asistanlar yaptırıyor, diğer hastanelerde hekimler. Ebenin doğum yaptırdığı yerlerde de kayıtlar sanki hekimler yaptırıyor gibi tutuluyor. Ortada büyük bir pasta var. Herkes bu pastadan pay almaya çalışıyor. Ama pastanın asıl sahibi, normal doğumları yaptırması gereken ebeler dışarıda tutuluyor. Ebeler, aile planlaması eğitim ve danışmanlığı, gebeliğin tanımlanması, normal gebeliklerin izlenmesi ve muayeneleri, risklerin erken tanısı için gerekli muayene ve yönlendirme, ana-babalığa hazırlık programlarının yürütülmesi, hekimin yokluğunda gerekli acil önlemleri alma, anormal durumları belirleme, yenidoğanın ilk bakım ve muayenesi, doğumdan sonra annenin bakım ve izlemi gibi pek çok hizmeti verebilir. Ülkemizde ebelerin kadın-aile sağlığını koruma ve gebelik kontrolleriyle doğum yaptırma görevinden bilinçli politikalarla uzaklaştırıldığını, hemşirelik alanında çalıştırıldığını ve haklarının gasp edildiğini görüyoruz.
Doç. Dr. Kadir Savan (Medikal Park Bahçelievler Kadın Doğum ve Tüp Bebek Ünitesi Bölüm Başkanı):
BİZ BİLE ZORLANIYORUZ, EBE YAPAMAZ
Gerekli düzenlemeler yapıldıktan sonra hastane koşullarında ebeler normal doğumları yaptırabilir. Ama bir sorun çıktığında hekime bildirmeleri kaydıyla. Bilinmesi gerekir ki gebelik takibi, doğumlar öyle kolay değil. Yılların doktoruyum hala doğumlardan korkarım. Ne zaman ne olacağı belli olmuyor. Bu alanda üst ihtisasları bulunan perinatoloji uzmanlarından destek alıyoruz. Ebelerin rutin gebelik takiplerini, taramaları yapması mümkün değil.
Prof. Dr. Cem Fıçıoğlu (Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Başkanı:
HEKİMLERDEN DAHA ÇOK ZAMAN AYIRABİLİRLER
İyi yetişmiş bir ebe, gebelik takibi ve normal doğum yaptırabilir. Sorunlu gebelikler ayıklanarak, risk taşımayan gebeliklerin takip ve doğumunu gerçekleştirebilirler. Bu, sistemi de rahatlatır. Hekimler daha ziyade zor, riskli, komplikasyonlu doğumlara girerler. Aslında geçmişte Türkiye’de ebelerin normal doğumlarda çok daha etkin olduğunu biliyoruz. Zaman içinde hemşire gibi çalışmaya başladılar. Üstelik ebe, kadının beslenmesinden gebelik süreçlerine, normal doğuma hazırlamaya kadar daha fazla zaman ayırabilir.
Ayşe Öner (Hamile Rehberi):
SEZARYENLER AZALIR
Normal doğumda, doğumu kadın kendi yapıyor zaten. Ebelerin normal doğumları yaptırması hem kadın hem de hekimler için faydalı olur. Sezaryene yönelik kararlar da azalır. Hatta teoride ebeler evde de doğurtabilir. Ancak örneğin İstanbul gibi yoğun trafiğin sorun olduğu şehirlerde, doğum esnasında bir sorun çıkması halinde hastaneye ulaştırılmasında sıkıntı çekilir. Gebelik beklenen bir durum. Hastalık değil. Benim yaptığım doğum koçluğu, eskiden ebelerin yaptığı iş aslında.
Nerede bu ebeler?
Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre ebe, “Gebelikte, doğum anında, doğumdan sonra gerekli bakım ve danışmanlığı sağlamak, normal doğumları kendi sorumluluğunda yaptırmak ve yenidoğanın bakımını yapmak üzere eğitilmiş kişi”. Türkiye 46 bin dolayında ebe var. Her yıl ortalama bin ebe mezun oluyor. Ancak uygun olmayan politika ve yönlendirmeler nedeniyle ve özellikle tedavi hizmetlerine ağırlık verilmesinden bu yana ebeler asıl mesleklerinden kopmaya, hemşirelik yapmaya başladılar. Hastanelerin yönetim kadroları tarafından, alanlarının dışında görevlendiriliyorlar. Koroner yoğun bakım, diyaliz, dahili ve cerrahi bilimlere ait servislerde çalışmaları isteniyor. Ebelerin bazıları bu duruma sessiz kalmakla birlikte, itiraz edenler ise kurum yöneticileri tarafından cezalandırılıp daha yoğun birimlerde görevlendiriliyor. Daha çok nöbet tutması isteniyor. Bu konuda Ebeler Derneği’ne çok sayıda şikayet başvurusu yapılıyor.