Nobese Mobese'ye karşı
Güncelleme Tarihi:
Banu TUNA
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 07, 2005 01:20
Mobil Elektronik Sistem Entegrasyon (MOBESE) projesi resmen faaliyete geçtikten dört gün sonra eylemlerine başladılar. Her hafta İstanbul’daki 560 güvenlik kamerasından birinin altında ‘Nobese Festivali’ düzenliyorlar. Nobese, MOBESE’ye karşı bir araya gelenlerin düzenlediği bir festival.
Sadece 15 dakika sürüyor, tek yıldızı var: Gözetleme Kamerası Oyuncuları. Topluluğun üyeleri gözetlenmekten hoşlanmayan İstanbullular. Aslında hiçbiri oyuncu değil. Hepsi yirmili yaşlarında ve büyük bölümü üniversite öğrencisi. Madem izleniyoruz, bari oynayalım diyerek tepkilerini ifade ediyorlar. Gösterinin en sadık izleyicileri ise monitör başında oturan emniyet görevlileri. Gözetleme Kamerası Oyuncuları’nın, İstanbul Üniversitesi Avcılar Kampusu karşısındaki 8 No’lu güvenlik kamerası altında düzenlediği performansı izledik. Ondan önce Taksim, İstiklal Caddesi, Kadıköy, Beşiktaş’ta aynı eylemi tekrarlamışlar. Ekipte bir de gerçek tiyatro oyuncusu var. O aralarında olduğunda George Orwell’ın 1984’ünden pasajlar oynuyorlar. Kimi zaman sokak müzisyenleri de onlara katılıyor.
AYNALI, DÜRBÜNLÜ
İki kişi üzerinde İstanbul Hatırası Foto Nobese yazan bez bir afiş açtı, bir diğeri elindeki tefi çalarak yoldan gelip geçenlere kamerayı gösterip, ‘Gözetleniyoruz, gözetleniyoruz’ diye seslenmeye başladı. Ne olup bittiğini anlayamayan halk, bir eli tefli göstericiye, bir kameraya bakmaktaydı. Bu esnada olup biten her şey el kamerasıyla kaydedilmekteydi. Dağıtılan broşürleri okuduktan sonra durumu kavrayanlar, bez afiş önünde hatıra fotoğrafı çektirmeye, kameraya el sallamaya başladı. Pek çoğu orada bir kamera olduğunu ilk defa fark ediyordu. Sonra hepsi başlarına kesekağıdı geçirerek ‘Gösterme Engelliler Gösterisi’ni sergilediler. Festivalin finali kameranın gözüne ayna yardımıyla güneş ışınları yansıtılmak suretiyle yapıldı. Eylem 15 dakika içinde sona erdi. Eylemciler çantalarını toplayıp uzaklaşmak üzereydi ki, bir polis otomobili ‘aloooo’ anonsuyla ekibin önünde durdu. Dağılmalarını söyledikten sonra hálá çekim yapmakta olan kameralarını başlarında kırmakla tehdit edip gittiler.
İNTERNETTE SİTELERİ VAR
İşte Gözetleme Kamerası Oyuncuları’nın performansı böyle bir şey. Güvenlik kameralarına körü körüne karşı olmadıklarını, ama bu uygulamanın tartışılmasını istediklerini söylüyorlar. Onlara göre, halk bir oldu bittiye getirilmiş durumda. Hakan Genç ve Gürşat Özdamar, Gözetleme Kamerası Oyuncuları’nın iki üyesi. MOBESE kameraları çalışmaya başladıktan dört gün sonra ilk eylemlerini yapmışlar: ‘Pek çok kişi her gün önünden geçtiği şeyin bir gözetleme kamerası olduğunun farkında değil. Gördüğümüz kadarıyla izleniyor olmayı pek de umursamıyorlar. Bir seferinde adamın biri, güvenlik için yatak odama bile kamera koysalar ses çıkarmam, demişti.’ Çekirdek ekip 6-7 kişi ama 24 saat çalışan 560 kameraya takılan herkesin kumpanyanın oyuncusu olduğunu söylüyorlar. izleniyoruz.net adlı haberleşme kanalının ise 50’yi aşkın üyesi var.
POLİS MÜDAHALESİ
Hakan Genç, ‘Biz şiddet içermeyen eylemden yanayız. İlk eylemi duyurduğumuzda polis bizim kim olduğumuzu, eylem biçimimizi bilmiyordu. Galatasaray’a çevik kuvvetten bir otobüs polis geldi. Sonra bu kadar önleme gerek olmadığını anladılar’ diyor. Gürşat Özdamar, kameraların güvenliği sağlayamayacağını savunuyor: ‘Bu kameraların kapkaçı engellemek üzere yerleştirildiği söyleniyor. Ama pek çok amaçla kullanılabilir. Bu kameraların suçlu-suçsuz ayrımı yapma kabiliyeti yok. O ayrımı monitörün karşısında oturanlar yapıyor. Ve onların tanımına göre bir gün hepimiz suçlu durumuna düşebiliriz. Londra’da canlı bombalar, sırtlarında bombalarla otobüslere, metrolara bindiğinde o kameralar çalışıyordu. Ama yine de insanlar öldü ve Londra polisi bunu engelleyemedi. Amaç caydırıcı olmaksa, işe yaramadığı ortada.’
AYNALI, DÜRBÜNLÜ
İki kişi üzerinde İstanbul Hatırası Foto Nobese yazan bez bir afiş açtı, bir diğeri elindeki tefi çalarak yoldan gelip geçenlere kamerayı gösterip, ‘Gözetleniyoruz, gözetleniyoruz’ diye seslenmeye başladı. Ne olup bittiğini anlayamayan halk, bir eli tefli göstericiye, bir kameraya bakmaktaydı. Bu esnada olup biten her şey el kamerasıyla kaydedilmekteydi. Dağıtılan broşürleri okuduktan sonra durumu kavrayanlar, bez afiş önünde hatıra fotoğrafı çektirmeye, kameraya el sallamaya başladı. Pek çoğu orada bir kamera olduğunu ilk defa fark ediyordu. Sonra hepsi başlarına kesekağıdı geçirerek ‘Gösterme Engelliler Gösterisi’ni sergilediler. Festivalin finali kameranın gözüne ayna yardımıyla güneş ışınları yansıtılmak suretiyle yapıldı. Eylem 15 dakika içinde sona erdi. Eylemciler çantalarını toplayıp uzaklaşmak üzereydi ki, bir polis otomobili ‘aloooo’ anonsuyla ekibin önünde durdu. Dağılmalarını söyledikten sonra hálá çekim yapmakta olan kameralarını başlarında kırmakla tehdit edip gittiler.
İNTERNETTE SİTELERİ VAR
İşte Gözetleme Kamerası Oyuncuları’nın performansı böyle bir şey. Güvenlik kameralarına körü körüne karşı olmadıklarını, ama bu uygulamanın tartışılmasını istediklerini söylüyorlar. Onlara göre, halk bir oldu bittiye getirilmiş durumda. Hakan Genç ve Gürşat Özdamar, Gözetleme Kamerası Oyuncuları’nın iki üyesi. MOBESE kameraları çalışmaya başladıktan dört gün sonra ilk eylemlerini yapmışlar: ‘Pek çok kişi her gün önünden geçtiği şeyin bir gözetleme kamerası olduğunun farkında değil. Gördüğümüz kadarıyla izleniyor olmayı pek de umursamıyorlar. Bir seferinde adamın biri, güvenlik için yatak odama bile kamera koysalar ses çıkarmam, demişti.’ Çekirdek ekip 6-7 kişi ama 24 saat çalışan 560 kameraya takılan herkesin kumpanyanın oyuncusu olduğunu söylüyorlar. izleniyoruz.net adlı haberleşme kanalının ise 50’yi aşkın üyesi var.
POLİS MÜDAHALESİ
Hakan Genç, ‘Biz şiddet içermeyen eylemden yanayız. İlk eylemi duyurduğumuzda polis bizim kim olduğumuzu, eylem biçimimizi bilmiyordu. Galatasaray’a çevik kuvvetten bir otobüs polis geldi. Sonra bu kadar önleme gerek olmadığını anladılar’ diyor. Gürşat Özdamar, kameraların güvenliği sağlayamayacağını savunuyor: ‘Bu kameraların kapkaçı engellemek üzere yerleştirildiği söyleniyor. Ama pek çok amaçla kullanılabilir. Bu kameraların suçlu-suçsuz ayrımı yapma kabiliyeti yok. O ayrımı monitörün karşısında oturanlar yapıyor. Ve onların tanımına göre bir gün hepimiz suçlu durumuna düşebiliriz. Londra’da canlı bombalar, sırtlarında bombalarla otobüslere, metrolara bindiğinde o kameralar çalışıyordu. Ama yine de insanlar öldü ve Londra polisi bunu engelleyemedi. Amaç caydırıcı olmaksa, işe yaramadığı ortada.’