OluÅŸturulma Tarihi: Temmuz 05, 2005 00:00
Aylık popüler bilim, teknoloji ve kültür dergisi Focus, Temmuz sayısında, iliÅŸkiler üzerine yapılan laboratuvar deneylerine yer verdi. Çiftleri birbirine çeken ve ayıran ne? Mutlu bir beraberlik öğrenilebilir mi? Daha uzun aÅŸk yaÅŸamak için neleri bilmek gerekiyor? Tüm bu soruların yanıtları ayrıntılarıyla açıklanıyor.Bilim insanları, yoÄŸun bir çaba ile aÅŸkın ve iyi bir iliÅŸkinin sırrını çözmeye çalışıyorlar. Bugüne kadar yapılan çalışmalarla, neden bazı aÅŸkların ve iliÅŸkilerin yıllar boyu sürdüğünü, bazılarının da baÅŸlamadan bittiÄŸini açıklayan çok sayıda kurala ulaÅŸtılar. ÖrneÄŸin çiftler arasındaki cinsel çekimin ömrü 1,5 yıl sürüyor. Evliliklerin sona ermesi ise ilk 8 yılda yaÅŸanıyor. Herkesin iliÅŸki ve aÅŸk modeli birbirinden farklı. Ä°ÅŸte bir iliÅŸkinin daha uzun sürmesini saÄŸlamak için ipuçları. Çiftler olaylara nasıl yaklaşıyorLaboratuvar verilerine göre, çiftler en kötü, en yaralayıcı sözleri kavganın ortasında sarf ediyorlar, aynı ÅŸekilde en uzlaÅŸmaya dönük olanları da. DiÄŸer bir ifadeyle, saldırı ve uzlaÅŸma birbirinin içine geçerek ÅŸeytani bir karışım oluÅŸturuyor. Gelin olaylara olumlu yaklaÅŸan çiftlerle olumsuz yaklaÅŸanları bir karşılaÅŸtıralım.n Olumsuz çiftlerde sadece kızgınlık ayırt ediliyor ve cevap genelde şöyle oluyor: ‘Bana bağırma!’ Olumlu çiftlerde diyalog yolu görülüyor: ‘Haklısın canım, nerede kalmıştık?’n Olumsuz çiftlerde çatışma hiç sona ermiyor; sadece, bir dahaki patlamaya kadar bastırılıyor. Olumlu çiftler, en fazla dört tur atışmadan sonra yapıcı giriÅŸimlerde bulunuyorlar.n Olumsuz çiftler kısır bir döngünün içinde yaşıyorlar; diÄŸerinin deÄŸiÅŸmeyeceÄŸi algısı iliÅŸkiyi tüketiyor. Olumlu çiftler daha yaratıcılar; kavga, espri ve sevgi gösterileri arasındaki geçiÅŸleri de daha hızlı yaşıyorlar. n Olumlu çiftlerde, eÅŸlerden biri, yaÅŸanan gerginliÄŸi diÄŸerinin o anki durumuna baÄŸlıyor: ‘Şu an biraz keyifsiz, son zamanlarda o kadar yoÄŸun çalıştı ki bu çok normal.’ Olumsuz çiftlerde ise tutum şöyle oluyor: ‘Tipik tavrı bu. Hep böyledir zaten, sorumsuz ve bencil.’MutluluÄŸun sihirli formülü5 : 1Genelde mutsuz çiftler karşılıklı olarak aÅŸklarını düzeltme fırsatlarını kaçırıyorlar. ErkeÄŸin sesli okuduÄŸu gazete haberine kadın tepki vermez, hatta bir de kalkıp televizyonu açarsa ne olur dersiniz? Erkek doÄŸal olarak sinirlenir. Peki bu tatsızlığı unutmak erkeÄŸin ne kadar zamanını alır ya da kadının ne kadar çaba sarf etmesi gerekir?Bu konuda ‘Gottman-Oranı’ denen kural bize yardımcı oluyor. Buna göre, iliÅŸkide tatsız bir olayın, kavganın ya da ihmal edilmiÅŸliÄŸin üstesinden gelinmesi için karşı tarafın, aynı deÄŸerde beÅŸ olumlu adım atması bekleniyor. Çiftler kendilerini ancak o zaman ödeÅŸmiÅŸ sayıyorlar... Ä°ÅŸte sihirli formül 5:1.Kadın, erkeÄŸe kahve koyarken (1) önceki güne dair bir iki tatlı söz ediyor (2 ve 3). Ardından erkeÄŸin anlattığı hikáyeyi dinlediÄŸini kanıtlıyor (4) ve hikáyeye içten bir kahkaha atıyor (5)... ErkeÄŸin kızgınlığı geçti bile. Zihnimiz sadece kendi çıkarına çalışıyor, ruhumuz ise daha çok tenimize benziyor. Sıcak bir okÅŸayış uçup gider, ama bir sıyrığın iyileÅŸmesi uzun zaman alabiliyor.Ä°yi bir iliÅŸki için ipuçlarıAlmanya’da her üç evlilikten biri, Amerika’da ise evliliklerin yarısı boÅŸanmayla sonuçlanıyor ve bu sayıların artmasına kesin gözüyle bakılıyor. Türkiye’deki boÅŸanma oranları da son yıllarda batılı ülkelerle yarışır duruma geldi. Bunun bir nedeni, çiftler üzerinde, ayrılıkların olumsuz bir ÅŸey olduÄŸunu hatırlatan toplumsal baskının azalması; bir diÄŸeri ise boÅŸanmış anne babaların çocuklarının da, yetiÅŸkinliklerinde, yüksek olasılıkla sorunlu evlilikler yapmaları. Bilim çevrelerinde bu etkileÅŸime ‘sosyal miras’ deniyor.EleÅŸtiri ve ihmal herkesi aÅŸağı yukarı aynı derecede etkilediÄŸinden, uzmanlar buna iliÅŸkin kurallar belirlemekte zorlanmıyorlar. Ancak, olay mutluluk verici hareketleri belirlemeye gelince iÅŸler zorlaşıyor. Aynı ÅŸey mutlu birliktelikler için de geçerli. Yine de danışmanların verdiÄŸi aÅŸağıdaki temel ipuçlarının faydasından kimsenin kuÅŸkusu yok: - Çözülebilir (pratik) sorunlara yoÄŸunlaşın. - Karşınızdakini deÄŸiÅŸtirmek gibi zor yaklaşımlardan kaçının. - EÅŸinizden uzaklaÅŸmak yerine. ona yaklaşın ve haritasını çözmeye çalışın. - EÅŸiniz hakkında daha fazla ÅŸey öğrenmeye özen gösterin. - Gerçekçi olun ve imkánsızı beklemeyin. - Mutluluk için, birlikte yaptığınız keÅŸiflerde bulduÄŸunuz yol haritanızı kullanın.Â
button