Mürekkebi Kurumadan
Güncelleme Tarihi:
İhsan Yılmaz
Oluşturulma Tarihi: Ekim 03, 2008 00:00
Halkidona’dan Kadıköy’e
Orhan Türker Sel Yayıncılık
MÖ 685 yılında Marmara’nın doğu kıyılarına gelen öncü Megaralılar bugünkü Kadıköy’deki ilk koloniyi oluşturmuşlar ve buraya Halkidona demişler. Onlardan 18 yıl sonra gelen büyük Megaralılar ise karşıya geçip Bizans’ı kurmuş.
Ancak öncü Megaralılar’ın bu yer seçimi daha sonra Bizans’ta alay konusu olmuş. Tarihi yarımadanın stratejik önemini ve güzelliğini fark etmeyip oraya yerleştikleri için körlükle suçlanmışlar ve Halkidona’ya Körler Ülkesi denmiş.
Marmara Denizi’nin Boğaz’a doğru daralan kısmında kurulan Halkidona MS 3. ve 4. yüzyılda en parlak dönemini yaşamış ve o aşağılık kompleksinden kurtularak karşısındaki Bizans’a rakip zengin bir küçük kente dönüşmüş.
Ama körlükle suçlanan ilk kurucularının bu stratejik hataları nedeniyle konum olarak iyi korunamadığı için bütün saldırılarda büyük yaralar almış ve karşı kıyıyla yarışamamış.
Gelelim Halkidona’nın Kadıköy’e dönüşmesine...
İstanbul’un fethinden sonra Fatih Sultan Mehmed kadı olarak Halkidona’ya Hızır Bey’i atamış. Zaman içinde Halkidona’ya Türkler Kadı’nın Köyü demeye başlamışlar ve oradan da isim Kadıköy’e dönüşmüş.
Ancak semtin talihi Türklerin İstanbul’u fethinden sonra de değişmemiş. Çünkü hemen yanıbaşındaki Üsküdar Müslüman semti olarak gelişmiş ve Kadıköy geçmişteki görkemli günlerinin aksine basit bir köy olarak kalmış.
Ta ki İstanbul’a göçün hızlandığı 1950’li yıllara kadar.
Araştırmacı Orhan Türker’in on yıl önce Kurtuluş semtiyle yazmaya başladığı semt monografilerinin son kitabı Kadıköy.
Araştırmalarında kozmopolit İstanbul’un izini süren Türker için ayrı bir önemi var bu kitabın. Çünkü çocukluğu Kadıköy’de geçmiş.
Kadıköy denince milyonlarca insanın yaşadığı bugünkü Kadıköy’ün akla gelmemesi gerektiğini söylüyor Türker. İskele, Çarşı, Yeldeğirmeni, Haydarpaşa, Altıyol, Bahariye, Moda, biraz da Kızıltoprak ve Kalamış onun çocukluğunun geçtiği Kadıköy’ün sınırları.
Peki bugünkü halini nasıl aldı?
Kadıköy’ün kuruluşundan günümüze, özellikle son yüz yılının sokak sokak, ev ev, isim isim hikayesini bulabilirsiniz bu kitapta.
Orhan Türker Sel Yayıncılık
MÖ 685 yılında Marmara’nın doğu kıyılarına gelen öncü Megaralılar bugünkü Kadıköy’deki ilk koloniyi oluşturmuşlar ve buraya Halkidona demişler. Onlardan 18 yıl sonra gelen büyük Megaralılar ise karşıya geçip Bizans’ı kurmuş.
Ancak öncü Megaralılar’ın bu yer seçimi daha sonra Bizans’ta alay konusu olmuş. Tarihi yarımadanın stratejik önemini ve güzelliğini fark etmeyip oraya yerleştikleri için körlükle suçlanmışlar ve Halkidona’ya Körler Ülkesi denmiş.
Marmara Denizi’nin Boğaz’a doğru daralan kısmında kurulan Halkidona MS 3. ve 4. yüzyılda en parlak dönemini yaşamış ve o aşağılık kompleksinden kurtularak karşısındaki Bizans’a rakip zengin bir küçük kente dönüşmüş.
Ama körlükle suçlanan ilk kurucularının bu stratejik hataları nedeniyle konum olarak iyi korunamadığı için bütün saldırılarda büyük yaralar almış ve karşı kıyıyla yarışamamış.
Gelelim Halkidona’nın Kadıköy’e dönüşmesine...
İstanbul’un fethinden sonra Fatih Sultan Mehmed kadı olarak Halkidona’ya Hızır Bey’i atamış. Zaman içinde Halkidona’ya Türkler Kadı’nın Köyü demeye başlamışlar ve oradan da isim Kadıköy’e dönüşmüş.
Ancak semtin talihi Türklerin İstanbul’u fethinden sonra de değişmemiş. Çünkü hemen yanıbaşındaki Üsküdar Müslüman semti olarak gelişmiş ve Kadıköy geçmişteki görkemli günlerinin aksine basit bir köy olarak kalmış.
Ta ki İstanbul’a göçün hızlandığı 1950’li yıllara kadar.
Araştırmacı Orhan Türker’in on yıl önce Kurtuluş semtiyle yazmaya başladığı semt monografilerinin son kitabı Kadıköy.
Araştırmalarında kozmopolit İstanbul’un izini süren Türker için ayrı bir önemi var bu kitabın. Çünkü çocukluğu Kadıköy’de geçmiş.
Kadıköy denince milyonlarca insanın yaşadığı bugünkü Kadıköy’ün akla gelmemesi gerektiğini söylüyor Türker. İskele, Çarşı, Yeldeğirmeni, Haydarpaşa, Altıyol, Bahariye, Moda, biraz da Kızıltoprak ve Kalamış onun çocukluğunun geçtiği Kadıköy’ün sınırları.
Peki bugünkü halini nasıl aldı?
Kadıköy’ün kuruluşundan günümüze, özellikle son yüz yılının sokak sokak, ev ev, isim isim hikayesini bulabilirsiniz bu kitapta.