MS’te hedef, kiÅŸiye özel tedavi!

MS (multilp skleroz) en basit anlatımla vücudun savunma sisteminin aklının karışması. Her hastada hastalığın seyri farklı. Bu yüzden tıp dünyası artık ‘kiÅŸiye özel tedavi’ler hedefliyor.Hekimlerin ve hastaların beklentisi ortak: Gülümseten tedaviler. l MS biliniyor mu?MS’in bilinirliÄŸi arttı diyebiliriz. Amacımız; MS’in çok korkulacak bir hastalık olmadığını anlatmak. Her MS’li ilaç kullanmak zorunda kalmayabilir. Bir MS’li yaÅŸam boyu tek bir atak geçirebilir, pek çok kez de geçirebilir. Önemli olan, MS tanısı konar konmaz hastalığı kontrol altına almak. l MS sık görülen bir hastalık mı?Yüzbinde 35 gibi bir oran var. Ama dünyada ve Türkiye’de MS’li sayısı tam olarak bilinmiyor. Türkiye’de tahmini olarak 30 binin üzerinde diyoruz. l Erken tanı için hangi belirtileri dikkate almak gerek?Görme bulanıklığı, çift görme, yürümede dengesizlik, kol ya da bacakta karıncalanma, güçsüzlük, uyuÅŸukluk, koordinasyon zayıflığı, yorgunluk, halsizlik, kas sertleÅŸmesi, titremeler, konuÅŸma bozukluÄŸu, bağırsak veya mesane sorunlarını dikkate almak lazım. l Tedaviye yönelik son geliÅŸmeler nelerdir? Dünyada ve Türkiye’de mevcut ilaçlar hastalara kullanılıyor. Ä°nterferonlar dediÄŸimiz ilaçları kullanıyoruz. Bunlar hastaların daha az atak geçirmesini, hastalığın seyrinin ve ÅŸiddetinin azalmasını saÄŸlıyor. Her MS’li ilaç kullanacak diye bir ÅŸey yok. Åžu anda 20 yeni ilaç üzerinde çalışmalar devam ediyor. Bir kısmı çok iyi sonuçlarla dönecek. l Neden ‘MS hastası’ deÄŸil, ‘MS’li’ deyimi benimseniyor?MS tek bir hastalık deÄŸildir. Bu hastalığın doÄŸası deÄŸiÅŸken, dolayısıyla öngöremiyoruz. YaÅŸamın bir parçası oluveriyor.Her kiÅŸide farklı seyrediyor. MS, yaÅŸam boyu birlikte yaÅŸanacak bir yakın gibi. O yüzden hastalara ‘MS hastası deÄŸil MS’liyim!’ diyeceksiniz, diyorum.l MS’li kadınlar hamile kalabilir, çocuk doÄŸurabilirler mi?Kesinlikle evet. Doktorlarının kontrolünde hamile kalabilirler ve emzirebilirler. Yalnız karar verildikten sonra 6 ay ilacı kesecekler ve hamileliÄŸe hazırlanacaklar. MS’in anneden bebeÄŸe geçmesi söz konusu deÄŸil. l MS’liler spor yapabilir mi? Zaten MS’lilere önerimiz; hayatı aksatmamaları. l Hastalıkla beslenmenin iliÅŸkisi var mı?Dengeli beslenme çok önemli. ÅžiÅŸmanlık, stres gibi problemler MS’i tetikler ve zorlar. DoymuÅŸ yaÄŸlar tüketilmemeli. Zeytinyağı risk azaltıyor. Hazırlayan:Mesude ERÅžANÂ