Mizahçı tarih anlatırsa böyle anlatır

TARİHE MERAKLI MİZAHÇI

Uzun süre Gırgır, Nankör, Çarşaf, Pişmiş Kelle, Limon ve Kırmızı Alarm gibi mizah dergilerinde çalışan Behzat Taş tarih anlatmaya kalkınca, tarihi tipler işte böyle konuşur oldu. Çocukluğundan beri tarihe ve arkeolojiye meraklı olan, eğitimini İstanbul Üniversitesi Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Latin Dili ve Edebiyatı bölümünde yapan Taş, çocuklara bu konuları sevdirmek için mizahtan yararlanmayı düşünmüş.

Anadolu tarihini basmakalıp ders kitabı anlatımından kurtarıp, çocuklar için eğlenceli hale getirecek bir dizi kitap yapmayı aklına koymuş. İki buçuk yıl uğraştığı Anadolu’nun Eski Sakinleri kitap seti böyle ortaya çıkmış: "2004’te bu projeyi gerçekleştirmeye karar verdikten sonra bu uygarlıklarla ilgili pek çok yayını, kitabı ve dergiyi edindim. Yalın bir dil kullanmaya özen gösterdim. Gereksiz ayrıntılara girmeden eski toplumlar hakkında merak ettiğimiz sorulara yanıtlar aradım."

Kitaplarda uygarlıkların tüm detayları yok. Çünkü, diyor, Taş, "Örneğin, Hititlerin tüm detaylarını yazmaya kalksak kitap 250 sayfayı rahatlıkla geçerdi. Uygarlıkları, temel özellikleri, kim oldukları, nereden geldikleri ve nasıl yaşadıkları gibi konuları işlemeye, bütün bunları da kronolojik sıraya uyarak yapmaya çalıştım. Çocuklar tarihi bilmiyor. Uzun zaman önce keşfettiğim bu bilgi eksikliğini onlara yönelik eğlenceli kitaplarla gidermek istedim. Çocuklar çizimleri gördükten sonra gittikleri müzelerde, ören yerlerinde bu eski uygarlıkları daha iyi hayal edebilirse kitap seti amacına ulaşmış demektir. Bu tarihi sıkıcı bir ders olmaktan çıkarmanın da bir yolu olabilir."

Tarihsel setin içinde sırasıyla Hitit, Urartu, Frig, Galat ve Çatalhöyük uygarlıklarını anlatan kitaplar var. Anadolu’nun Eski Sakinleri kitap seti Lidyalılar ve Troyalılar da eklenince yedi kitaba ulaşacak.

KİTAPLARIN TAMAMI ÇİZİMLERDEN OLUŞUYOR

Setteki hemen hiçbir kitapta fotoğraf yok, bütün anıtları, fotoğrafları Behzat Taş, karikatür olarak çizip üstlerine de konuşma balonları ekledi. Eserleri, anıtları, arkeoloji raporlarından, müzelerdeki çekilmiş fotoğraflardan yararlanarakçizmiş. Bazı eserlerin fotoğraflarını ise kendisi çekip üstlerinden çizim yapmış. Fotoğraflar için Hattuşa’ya (Çorum) ve Frigya’ya (Eskişehir) gitmiş. Taş, metinler ile çizimler arasında bir paralellik oluşturmaya gayret ettiğini de ekliyor. Kitaplarda uygarlıkların yazıtlarını ilk kez araştırıp, bilgilerini açığa çıkartan arkeologların ve tarih bilimcilerin resimleri de var.

UZMANLARIN KONTROLÜNDEN GEÇTİ

İstanbul Üniversitesi Hititoloji Anabilim Dalı Başkanı Ali Dinçol başta olmak üzere diğer uygarlıklarla da ilgili çalışmaları olan uzmanlar kitapları gözden geçirdi. Hititolog Esra Dolay Hititler, Van 100. Yıl Üniversitesi’nden Araştırma Görevlisi Orhan Varol Urartular, Arkeolog Gülay Sert Çatalhöyüklüler ve Akdeniz Üniversitesi’nden Doçent Doktor Murat Arslan Galatlar bölümlerini okuyarak kitapların bilimsel doğruluğunu kontrol etti.

Hititli bir savaşçı Kuzeyli Kaşkalı saldırganları görünce, "Yine mi siz yeter yahu" diyor. Güneydeki savaşçılar ise saldırı olmamasından "Yoruldum beklemekten kimse saldırmıyor" diyerek yakınıyor.

Bir komutan, "Çabuk olun depoları doldurun" derken aldığı cevap "Belim ağrıyor komutanım" oluyor.

Askerlerin komutanlarından tuvalete gitmek için bile izin istemeleri bir askerin konuşma balonunda şöyle anlatılıyor: "Çok sıkıştım, nerde kaldı bu komutan?"

Urartulu çocuk Titia "Asurlular yine saldıracak gidip haber vereyim" diye askerlere doğru koşuyor. Urartulu heykeltıraş "Yontu sanatında ustayızdır. Bakın sizinle konuşurken, bir yandan da kendi heykelimi yaptım" diye espri yapıyor.

Friglerde savaşçılardan biri yürürken sayfanın kenarında konuları anlatan Akke’ye bakıp "Çocuğa bak ne kadar akıllı" diye düşünüyor.

Galat savaşçılardan biri diğerine neden çapayı taşımadığını sorduğunda aldığı cevap "Doktor ağır kaldırma dedi" oluyor.

Çatalhöyüklü bir adam evinin çatısında yatarken yanındakine "Çekilir misin güneşleniyorum" diyor.