Migrenle savaş yeni başlıyor

Milyonlarca insana yaşamı zehir eden, doktorlar için ise, gizemli bir rahatsızlık olan şiddetli baş ağrısı migrene karşı yeni bir savaş başlıyor. Kadınların yüzde 18'i, erkeklerin ise yüzde 6'sı migren ağrısı çekiyor. Migren ağrısı çekenler arasında iki yaşında çocuklar bile bulunuyor. En çok 20 ila 50 yaş arasında görülen hastalık, 30-40 yaş gurubunda en şiddetli biçimde seyrediyor.

Doktorlar, migren hakkında hâlâ çok az şey biliyor. Bilinen, migrenin nasıl başladığı ve bu dayanılmaz ağrıların nasıl oluştuğu. Bazı hastalar, ağrı başlamadan önce, görme bozukluğu çekiyor. Bu, hastanın gözünün önünde şimşek çakmasına benzer ışıklar ve siyah noktacıkların uçuşması şeklinde ortaya çıkıyor. Bu arada, mide bulantısı da olabiliyor. Bu belirtilerin geçmesiyle birlikte, şiddetli bir baş ağrısı başlıyor.

Bu dayanılmaz ağrı, başın bir yanında hissediliyor. Ağrı, gözlerin birinin çevresinde, başın bir yanında veya arkasında, zonklama şeklinde meydana geliyor. Hasta, ışığa ve seslere karşı hassaslaşıyor. Başın ani hareketi, adeta çekiçle vurulmuşcasına acıyı artırıyor. Bu nedenle, karanlık bir odada kıpırdamadan yatmak, hastayı az da olsa rahatlatıyor. Tabii, bu arada ağrı kesici ilaç almak da kaçınılmaz oluyor. Her hafta veya ayda birkaç kez tekrarlayabilen ağrı, birkaç saat ya da üç-dört gün sürebiliyor. Kriz, her zaman ve her yerde tekrarlayabiliyor

YANLIŞ İNANIŞLAR

Migren hastaları, ağrıyı neyin meydana getirdiği yolunda teoriler üretmeye yatkın oluyorlar. Kimi, çikolata, peynir ve kuru yemiş yedikleri için ağrı çektiğine inanıyor. Kimi ise, şarap içtiği için veya az uyuduğu, çok uyuduğu ya da aç kaldığı için başının ağrıdığına inanıyor.

Ancak araştırmacılar, bunun bilimsel olmadığına inanıyor. Hollanda'daki Leiden Üniversitesi nörologlarından Michel Ferrari, ‘‘Hastaların migrene neden olduğunu belirttiği bu maddeler, genellikle gerçeği yansıtmıyor. Hasta bu maddelerden vazgeçse bile, ağrı tekrarlanıyor’’ diyor.

Doktorların önündeki en büyük engellerden biri, migrenin tahlillerle belirlenememesi. Bu hastalığın kan testi yok. Şimdiye kadar, migrenin bir kadın hastalığı olduğu sanılıyordu.

Ama migrenin nedenleri artık sır değil. Genişleyen kan damarlarının, beyni çevreleyen sinirlere baskı yapması sonucu şiddetli ağrı hissediliyor. Nörolog Michael Curter’ın araştırmasına göre, bu genişlemeye nöropeptid adlı protein neden oluyor. ‘‘Öyleyse, migrenin tedavisi, genişleyen kan damarlarının eski haline dönmesine yardımcı olmaktan geçiyor’’ diye konuşuyor uzmanlar. İşte bu amaçla, son yıllarda migrenle mücadele edebilmek için yeni ilaçlar piyasaya sürüldü. 1997’de çavdar küfünden elde edilen ‘‘Migranal’’ adlı ilaç, yan etkileri nedeniyle herkes tarafından kullanılamasa bile, en çabuk tesir eden migren ilacı olarak ün yaptı.

AĞRINIZI TANIYIN

Migren

Çoğu insan, ağrıyı göz çevresinde ya da arkasında, her zaman başın aynı tarafında çekiyor. Zonklama veya baskı biçiminde hissediliyor, saatlerce veya günlerce sürdükten sonra, geçiyor.

Tansiyon bağlantılı

Saatlerce sürebilir. Adale ağrısı gibi, başın iki tarafında veya alında hissedilir. Ağrı kesici veya adele gevşetici ilaçlarla tedavi edilebilir.

Salkım başağrısı

Birkaç haftada bir meydana gelip, aylarca tekrarlamayabilir. Başın bir yanında, göz çevresinde, elmacık kemiği üzerinde ve yanakta hissedilir. Gözün biri yaşarır, burun akar. Bu şiddetli ağrıya, migren ilaçları etkili olabilir.