Meyve sularında son trend nar ve kuşburnu
Güncelleme Tarihi:
Cahit AKYOL
Oluşturulma Tarihi: Haziran 16, 2006 00:00
Yaz sıcağında kuşkusuz en iyi serinletici içecek su. Ama katkısız meyve sularından içmek de çok faydalı. Şeftali, vişne, kayısı, elma, portakal yıllardır bildiğimiz meyve suları. Bu geleneksel tatlara her yıl yenileri ekleniyor. Mango, nar, kuşburnu, ananas ve turunç örneğin. Bir de "karışık meyveli" olarak anılan karma meyve suları da var. Ama yılın en trendi içeceği kuşburnu ve nar suyu.
Türkiye’deki meyve suyu pazarının 400 trilyonluk bir hacmi var. Bunun yarısı iç pazarda satılıyor yarısı ihraç ediliyor. Türkiye’de her yıl yaklaşık 550 bin ton meyve, meyve suyu olarak işleniyor. İşlenen meyvelerin yüzde 66’sı elma, yüzde 9’u portakal, yüzde 7’si vişne, yüzde 6’sı şeftali, yüzde 5’i kayısı ve diğerleri.
Ama bu yarışta nar suyu ve kuşburnu inanılmaz bir atak yaparak üst sıralara doğru tırmanmaya başladı. Her ikisi de sağlığa olan faydaları nedeniyle tüketiliyor. Bu nedenle de Atatürk Orman Çiftliği dahil, birçok fima bu iki ürünü üretmeye başladı. Nar suyu üreten diğer markalar, Dimes, Ersu, Netto, Göknur, Kızıklı, Elif Natürel, Yörsan. Tamek ise kan portakalıyla birlikte nar suyu üretiyor. Kuşburnu suyunu ise Dimes ve Atatürk Orman Çiftliği markasıyla bulmak mümkün. Nar ve kuşburnu sularını, mango, ananas, üzüm suları ve kokteyl olarak satılan karışık meyve suları takip ediyor.
Meyve suyu pazarında barmenler, üreticilerinin gözdesi. Özellikle güneydeki tatil yörelerinde barmenler en büyük tüketici durumunda. Hatta meyve suyu üreticileri, hafif alkollü veya alkolsüz kokteyller hazırlayan barmenleri hedef kitle olarak ele alıyor.
BATI’DA PORTAKAL BİZDE ŞEFTALİ
Türkiye’de meyve suyu pazarında 18 firma ve 39 marka meyve suyu ve meyve nektarı üretiyor. Firmalar şöyle: Atatürk Orman Çiftliği, Aroma, Cappy, Dimes, Elite, Halk, Jucy, Meysu, Migros, Nesu, Netto, Pınar, Piyase, SEK, Sunpride, Tamek, Tansaş ve Ülker.
Batı ülkelerinde en çok portakal ve elma suyu tüketilirken Türkiye’de ilk sırayı yüzde 34 ile şeftali alıyor. Meyve çeşitlerine göre tüketici tercihleri, şeftali, vişne, kayısı, elma, portakal olarak sıralanıyor. Türkiye’de meyve sularının yüzde 80’i karton kutuda, yüzde 9-10’u cam şişede, yüzde 9-10’u da metal kutuda satılıyor.
AROMALI TOZ İÇECEKTE MEYVE YOK
Ülkemizde meyvelerden elde edilen üretim 300 milyon litre. Kısa adı MEYED olan Meyve Suyu Endüstrisi Derneği Başkanı ve Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Gıda Teknolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aziz Ekşi, Türkiye’deki kişi başına tüketilen meyve suyunun son yıllarda arttığını ancak hálá kişi başına yıllık tüketimin yalnızca 5.3 litre olduğunu söylüyor.
Ekşi, "Gıda Kodeksi’ne göre meyve suyunun içinde yüzde 100 gerçek meyve suyu olması gerekir. Bunların içine katkı maddesi konmaz, konamaz. Ancak meyve nektarındaki meyve suyu oranı yüzde 25-50. Meyveli içecekteki meyve oranı ise en az yüzde 10 oranında olmalı. Meyve suyu diye tanımlanan aromalı ve toz içecekler, boya, esans, asit ve şekerden oluşuyor. Bunların içindeki meyve oranı ise sıfır" diyor.
MEYVESİZ SULARA 100 MİLYON DOLAR![/images/100/0x0/55eaabc5f018fbb8f88f4548]()
Meyve Suyu Endüstrisi Derneği (MEYED) Başkanı Aziz Ekşi, etiket okuma alışkanlığımızın olmaması nedeniyle içinde meyve olmayan sulara her yıl 100 milyon dolara yakın para ödediğimizi iddia ediyor.
"Toplam 400 bin ton tüketimin gerçekleştiği pazarda, meyve yerine, renklendiricilerin ve kokuların katıldığı şekerli suların yıllık tüketimi 240 bin tonu buluyor. Meyve kullanılarak üretilen gerçek meyve sularının toplam tüketimi 160 bin tonu geçmiyor. Yani meyve yerine kokuya para ödenmiş oluyor. Yıllık tüketimin yüzde 60’ını oluşturan meyve aromalı ve toz içeceklerde meyve zorunluluğu yok. Şekerli suya koku ve renklendirici eklenerek üretiliyor. Fiyat avantajı, meyve içermeyen bu ürünlerin yıllık tüketimlerinin 240 bin tona ulaşmasını sağlıyor."
MEYVE SUYU MEYVE NEKTARI VE AROMALI İÇECEK
Meyve suyu Sağlıklı, olgun, taze veya soğukta muhafaza edilmiş bir veya birkaç çeşit meyveden elde edilen, o meyvenin tipik renk tat ve koku özelliklerini gösteren ürün. İçindeki meyve suyu oranı yüzde 100’ü buluyor. Koruyucu ve katkı maddesi içermiyor.
Meyve nektarı Meyve suyu veya pulpunun az da olsa su ile seyreltilmesi ile üretiliyor. Nektarın içinde en az yüzde 25-50 meyve konsantresi bulunuyor. Şeftali, kayısı gibi meyvelerin suları koyu kıvamlı olduğu için bunlardan nektar üretiliyor; kayısı nektarında en az yüzde 40, şeftali nektarında en az yüzde 45 meyve var. Meyve suları gibi nektarda da Gıda Kodeksi uyarınca koruyucu madde bulunmuyor.
Meyve aromalı içecek En az yüzde 10 meyve içeriyor. Bu kategori altında son yıllarda aromalı içecekler de üretiliyor. Aromalı içecekler su, şeker, izin verilen katkı ve aroma maddelerinin karışımından oluşuyor. Bu içecekler su, şeker, diğer bileşenler ve izin verilen katkı ve aroma maddeleri ile veya aromalı şurubun sulandırılmasıyla hazırlanıyor.
ALMANLAR EN ÇOK ÇİNLİLER EN AZ
Dünyada meyve suyunun kişi başına tüketiminde Almanlar 40.2 litre ile birinci. Onları ABD 35.7, Norveç 32.7, Avusturya 32, Finlandiya 32, İsviçre 29.1, Danimarka 29.1, Hollanda 24.4, İsveç 23.7, İspanya 22, Fransa 21.7, İngiltere, 21, Belçika, 19.7, Yunanistan 16.1, İtalya 11.9, Portekiz 11.1, Rusya 10, Türkiye 5.3, Çin’de ise 1 litreden az olarak takip ediyor. AB ortalaması 24.2 litre.
NEDEN AZ TÜKETİYORUZ
Meyve suyunun yeterince tüketilmemesinde, çeşitli gerekçeler var. Meyve Türkiye’de o kadar bol ve ucuz ki, meyve suyu almak yerine tazesi tercih ediliyor. Birçok kişi de meyve suyunu lüks olarak görüyor. Bir grup tüketici de meyve suyunun içindeki katkı maddelerinin sağlığa zararlı olduğunu ileri sürüyor.
SAF OLMAYANLARA İLGİ AZALIYOR
Son yıllarda etiket okuma alışkanlığı oluşması sonucunda meyve içeren meyve sularının tüketiminde yüzde 27’lik artış oldu. Buna karşın, aromalı ve toz içeceklerde yüzde 18’e varan oranda düşüş yaşandı. Bu da, tüketicilerin etiket okuma alışkanlığı edinmeye başlamasından kaynaklandı.
Ama bu yarışta nar suyu ve kuşburnu inanılmaz bir atak yaparak üst sıralara doğru tırmanmaya başladı. Her ikisi de sağlığa olan faydaları nedeniyle tüketiliyor. Bu nedenle de Atatürk Orman Çiftliği dahil, birçok fima bu iki ürünü üretmeye başladı. Nar suyu üreten diğer markalar, Dimes, Ersu, Netto, Göknur, Kızıklı, Elif Natürel, Yörsan. Tamek ise kan portakalıyla birlikte nar suyu üretiyor. Kuşburnu suyunu ise Dimes ve Atatürk Orman Çiftliği markasıyla bulmak mümkün. Nar ve kuşburnu sularını, mango, ananas, üzüm suları ve kokteyl olarak satılan karışık meyve suları takip ediyor.
Meyve suyu pazarında barmenler, üreticilerinin gözdesi. Özellikle güneydeki tatil yörelerinde barmenler en büyük tüketici durumunda. Hatta meyve suyu üreticileri, hafif alkollü veya alkolsüz kokteyller hazırlayan barmenleri hedef kitle olarak ele alıyor.
BATI’DA PORTAKAL BİZDE ŞEFTALİ
Türkiye’de meyve suyu pazarında 18 firma ve 39 marka meyve suyu ve meyve nektarı üretiyor. Firmalar şöyle: Atatürk Orman Çiftliği, Aroma, Cappy, Dimes, Elite, Halk, Jucy, Meysu, Migros, Nesu, Netto, Pınar, Piyase, SEK, Sunpride, Tamek, Tansaş ve Ülker.
Batı ülkelerinde en çok portakal ve elma suyu tüketilirken Türkiye’de ilk sırayı yüzde 34 ile şeftali alıyor. Meyve çeşitlerine göre tüketici tercihleri, şeftali, vişne, kayısı, elma, portakal olarak sıralanıyor. Türkiye’de meyve sularının yüzde 80’i karton kutuda, yüzde 9-10’u cam şişede, yüzde 9-10’u da metal kutuda satılıyor.
AROMALI TOZ İÇECEKTE MEYVE YOK
Ülkemizde meyvelerden elde edilen üretim 300 milyon litre. Kısa adı MEYED olan Meyve Suyu Endüstrisi Derneği Başkanı ve Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Gıda Teknolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aziz Ekşi, Türkiye’deki kişi başına tüketilen meyve suyunun son yıllarda arttığını ancak hálá kişi başına yıllık tüketimin yalnızca 5.3 litre olduğunu söylüyor.
Ekşi, "Gıda Kodeksi’ne göre meyve suyunun içinde yüzde 100 gerçek meyve suyu olması gerekir. Bunların içine katkı maddesi konmaz, konamaz. Ancak meyve nektarındaki meyve suyu oranı yüzde 25-50. Meyveli içecekteki meyve oranı ise en az yüzde 10 oranında olmalı. Meyve suyu diye tanımlanan aromalı ve toz içecekler, boya, esans, asit ve şekerden oluşuyor. Bunların içindeki meyve oranı ise sıfır" diyor.
MEYVESİZ SULARA 100 MİLYON DOLAR
Meyve Suyu Endüstrisi Derneği (MEYED) Başkanı Aziz Ekşi, etiket okuma alışkanlığımızın olmaması nedeniyle içinde meyve olmayan sulara her yıl 100 milyon dolara yakın para ödediğimizi iddia ediyor.
"Toplam 400 bin ton tüketimin gerçekleştiği pazarda, meyve yerine, renklendiricilerin ve kokuların katıldığı şekerli suların yıllık tüketimi 240 bin tonu buluyor. Meyve kullanılarak üretilen gerçek meyve sularının toplam tüketimi 160 bin tonu geçmiyor. Yani meyve yerine kokuya para ödenmiş oluyor. Yıllık tüketimin yüzde 60’ını oluşturan meyve aromalı ve toz içeceklerde meyve zorunluluğu yok. Şekerli suya koku ve renklendirici eklenerek üretiliyor. Fiyat avantajı, meyve içermeyen bu ürünlerin yıllık tüketimlerinin 240 bin tona ulaşmasını sağlıyor."
MEYVE SUYU MEYVE NEKTARI VE AROMALI İÇECEK
Meyve suyu Sağlıklı, olgun, taze veya soğukta muhafaza edilmiş bir veya birkaç çeşit meyveden elde edilen, o meyvenin tipik renk tat ve koku özelliklerini gösteren ürün. İçindeki meyve suyu oranı yüzde 100’ü buluyor. Koruyucu ve katkı maddesi içermiyor.
Meyve nektarı Meyve suyu veya pulpunun az da olsa su ile seyreltilmesi ile üretiliyor. Nektarın içinde en az yüzde 25-50 meyve konsantresi bulunuyor. Şeftali, kayısı gibi meyvelerin suları koyu kıvamlı olduğu için bunlardan nektar üretiliyor; kayısı nektarında en az yüzde 40, şeftali nektarında en az yüzde 45 meyve var. Meyve suları gibi nektarda da Gıda Kodeksi uyarınca koruyucu madde bulunmuyor.
Meyve aromalı içecek En az yüzde 10 meyve içeriyor. Bu kategori altında son yıllarda aromalı içecekler de üretiliyor. Aromalı içecekler su, şeker, izin verilen katkı ve aroma maddelerinin karışımından oluşuyor. Bu içecekler su, şeker, diğer bileşenler ve izin verilen katkı ve aroma maddeleri ile veya aromalı şurubun sulandırılmasıyla hazırlanıyor.
ALMANLAR EN ÇOK ÇİNLİLER EN AZ
Dünyada meyve suyunun kişi başına tüketiminde Almanlar 40.2 litre ile birinci. Onları ABD 35.7, Norveç 32.7, Avusturya 32, Finlandiya 32, İsviçre 29.1, Danimarka 29.1, Hollanda 24.4, İsveç 23.7, İspanya 22, Fransa 21.7, İngiltere, 21, Belçika, 19.7, Yunanistan 16.1, İtalya 11.9, Portekiz 11.1, Rusya 10, Türkiye 5.3, Çin’de ise 1 litreden az olarak takip ediyor. AB ortalaması 24.2 litre.
NEDEN AZ TÜKETİYORUZ
Meyve suyunun yeterince tüketilmemesinde, çeşitli gerekçeler var. Meyve Türkiye’de o kadar bol ve ucuz ki, meyve suyu almak yerine tazesi tercih ediliyor. Birçok kişi de meyve suyunu lüks olarak görüyor. Bir grup tüketici de meyve suyunun içindeki katkı maddelerinin sağlığa zararlı olduğunu ileri sürüyor.
SAF OLMAYANLARA İLGİ AZALIYOR
Son yıllarda etiket okuma alışkanlığı oluşması sonucunda meyve içeren meyve sularının tüketiminde yüzde 27’lik artış oldu. Buna karşın, aromalı ve toz içeceklerde yüzde 18’e varan oranda düşüş yaşandı. Bu da, tüketicilerin etiket okuma alışkanlığı edinmeye başlamasından kaynaklandı.