Mesut inekler çiftliği

Roman mağazalarının sahibi Turgut Toplusoy’un Lüleburgaz’daki çiftliği, 165 dönüme yayılmış. Yem tarlaları, depolar, yönetim binası; inek yaşam komplekslerinden oluşuyor. Hijyen had safhada. Hayvanların hastalanma riski sıfır! Sayıları şimdilik 650... 89’u erkek. Maksat süt elde etmek olunca erkek pek tercih edilmiyor. Belli yaşa gelince eti için satılıyor. İneklerin sessizliği dikkatimizi çekiyor.
Çiftliğin ikinci ortağı Ergün Kır, “Karınları tok, sırtları pek. Yiyip içip geviş getiriyorlar. Bu yüzden böğürmüyorlar” diyor.
Her gün dişilerin içlerinden en az biri doğuruyor. Nitekim biz de denk geliyoruz. Veterinerin ilk kez anne olan ‘9260’ kulak numaralı ineğe doğum yaptırması kolay olmuyor. Henüz ayakları üzerinde duramayan bu minik buzağıya ‘Gülden’ adı veriliyor!

HER ŞEY SÜT VERİMİ İÇİN

Ergün Kır, geçen martta faaliyete geçen çiftliği dolaştırıp bilgi veriyor. Devasa bölümlerde (ahır demeye dilim varmıyor) sağlı sollu onlarca inek. Her bir bölümün tavanından üçer masaj aleti sarkıyor. 7/24 optik çalışan bu aletlerin önünde, Hollanda Holştayn ırkı
sakin ve kendiliğinden sıraya giriyor.
Sabır ve sükûnetleriyle insanoğluna örnek oluyorlar. Önündeki hemcinsinin yaklaşık 10 dakika boyunca kafasına, boynuna sonra kalçalarına masaj yaptırmasını geviş getirerek bekliyorlar. İşi biten, salına salına gidip su ve ısı geçirmez özel yatağına uzanıyor. Kimi de önünden hiç eksilmeyen kuru yonca, çayır, bezelye otu, mısır silajı, fiğden oluşan yemeğini yiyor. Her biri günde 37 kilo yem, 60 litre su tüketiyor.

SAĞIMDA KADIN ŞART

Sağım saatleri geldiğinde hepsi tek sıra halinde hazırola geçiyor. İçerideki görevlilerin tümü de kadın. Ergün Kır, “Erkek görevlilere sinirleniyorlar. Kadınlara itiraz etmiyorlar ve daha çok süt veriyorlar. Bu nedenle sağım personelimizin tümü kadın” diyor. Günde ortalama 40 litre süt veren ineklerin memeleri önce sterilize ediliyor, silindikten sonra vakumlar takılıyor. En sakin ve huzur veren bestelerden seçilen klasik müzik eşliğinde sütler boşalıyor.

KREŞTEKİ BUZAĞILAR

Adı tabii ki kreş değil ama manzara bu. 60 buzağı, beyaz yarım kulübe şeklindeki plastik evlerde... Zemin yumuşak ve duvarlar ses geçirmiyor. Çilek desenli kaplarında kuru mama ve su var. Kızlar ve erkekler karşılıklı bölümlerde. Her birinin duvarında kimlik bilgileri var. Mesela birininki şöyle: Adı: Halil. Buzağı no, anne no, baba no, cinsiyeti: Erkek, Doğum tarihi: 08.07.2013. Tedavi:…” Günde iki kez anne sütü alıyorlar. Üçer litrelik biberonlar geldiğinde kreşte hareketlenme ve çiftlikte ilk kez duyduğumuz “Mööö” sesleri başlıyor. Önlerindeki aparata takıldığında saniyeler içinde bitiriyorlar. Herkes bitişiğindekinin ağzına yüzüne bulaşan sütleri yalamaya başlıyor. Manzara çok etkileyici. Gözlerim buğulanıyor. Kreşte 60 günü tamamladıktan sonra toplu yaşamayı öğrenme bölümünde dört gün geçirecekler. Sonra da düve yani genç inekler bölümüne…

YILDA BİR BUZAĞI

İneklerin gebeliği dokuz ay sürüyor. Doğurduktan sonra yavruyla annenin ilişiği kesiliyor. İki ay sonra anne ‘tohumlama’ yöntemiyle yeniden gebe kalıyor. Çiftlikteki her ineğin en çok beş kez doğum yapması ideal sayılıyor. Çiftliğin hedefi, her inekten yılda bir kez buzağı almak. İkiz bebekler tercih edilmiyor. Büyüdükten sonra kesimhaneye gönderiliyor.

Avrupa’ya ihraç

Çiftlik, depoladığı sütü, günlük olarak büyük süt markalarına veriyor. Hedefiyse verdiği sütü, bu markaların Avrupa’ya ihraç etmesini sağlamak. Avrupa standartlarında üretim yaptığını belgeleme işlemleri de bitmek üzere. Ergün Kır, önümüzdeki aylarda mavi bayrak alacaklarını söylüyor. Özel kıyafetle dolaşılan çiftlikte en kritik konu, ineklerin sağlığı. Tüberküloz ve brusella hastalıklarına karşı sağlık taramaları ve aşıları yapılıyor. Çiftliğin daimi kadrosunda bir veteriner, iki sağlık teknisyeni, bir ziraat mühendisi ve 16 personel yer alıyor.

Ayaklarda padometre

Her ineğin ayağında bir bileklik var ama kelepçe gibi değil. Yumuşak bir kumaşla bağlanmış saat gibi. Kır, ‘Padometre’diyor. Bu cihazla günlük süt litreleri, sağlık durumları, hareket ya da hareketsizlikleri hakkında bilgi ediniyorlar. Padometrenin kaydettiği bilgiler, hepsinin bilgisayardaki sağlık karnesine günlük olarak işleniyor.