Melez bir erkek var karşımızda

Maskülenlik üzerine kafa yoruyorsunuz ama sizin adınız da çok maskülen. Sizi tanımadan önce erkek sanıyordum. Bu hayatınızda garip bir paradoks yaratmıyor mu?- Her arayan Arus Bey'le görüşebilir miyim diye soruyor. Gazeteci Leyla TavÅŸanoÄŸlu, ‘‘ismin çok maskülen, kadında böyle isim olur mu?’’ diyene kadar farkında deÄŸildim doÄŸrusu. O bana AruÅŸa diyor zaten. Maskülenlik bir kadın için tehlikeli bir su sayılmaz mı? Niye bu suya daldınız? - Sosyolojide sadece kadın çalışılıyordu. Erkek hiç yoktu. ErkekliÄŸi anlamadan kadınlığı da anlamak zor. Tükiye'deki deÄŸiÅŸim üzerine bir konferans yapılıyordu. Kadın konusunda konuÅŸur musun diye sorduklarında, erkek hakkında konuÅŸmak istediÄŸimi söyledim ve dört yıldır bu konuda çalışmaya devam ediyorum.Zontalar, kırolar, hırbolar arasına girip gözlem mi yaptınız, yoksa korkup uzaktan mı ilim yapmaya devam ettiniz?- Åžoförlerden doktorlara kadar çok çeÅŸitli erkeklerle görüştük. Hepsinin kafasındaki erkeklik kavramı farklıydı. Herkese mutlaka bıyığı sorduk. Genç bir doktor, ‘modernlik için bıyığımı keserim ama herÅŸeyin bir sınırı var. Ne de olsa Osmanlı'nın torunlarıyız maçoluk bizim kanımızda var’ dedi. Görüntü olarak modern erkek kavramına uygun ama içsel olarak taÅŸralı, ataerkilliÄŸe sahip çıkan ve bunu açıkça söyleyen melez bir erkek tipi var karşımızda. Saç, sakal, bıyık aslında insanın en yüzeysel bölümleri olmasına raÄŸmen bilinçaltı anlamları var.BEYAZ, BIYIKSIZ, YAKIÅžIKLISon üç yıldır kafasını kazıtmayanı nerdeyse dövüyorlar. Buda rahiplerinin niye kestirdiklerini bilseler kestirirler miydi yine acaba?- Bunu bir feminenleÅŸme göstergesi olarak alabiliriz. Yeni erkek feminenleÅŸmiÅŸ, yumuÅŸak bir erkek. Erkekler artık yeni fiziksel bir sermayeye ihtiyaç duyuyor. Makbul fiziksel sermayeyi kültür profesyonelleri yani gazeteciler, stilistler, modacılar ve fotoÄŸrafçılar tanımladılar. Makbul fiziksel sermaye ÅŸu anda beyaz tenli, bıyıksız, genç ve yakışıklı olmak. Bunun dışında kalanlar biçimsiz beden kavramının içine sokuluyorlar. Erkek-Erkeklik nedir?- Cinsiyet biyolojik bir ÅŸey ama bu toplum içinde ÅŸekil alıyor. DoÄŸduÄŸunuzda sizi bir kız olarak yetiÅŸtiriyorlar. Kız çocuÄŸunun nasıl davranması ve hangi oyuncaklarla oynaması gerektiÄŸi size öğretiliyor. Erkeklik kimliÄŸi de aynı kadınlık gibi icat edilmiÅŸ. Yani deÄŸiÅŸmeyen, doÄŸadan ya da tanrıdan gelen bir erkeklik yok. Zaman içinde kavramlar deÄŸiÅŸebilir. Bundan yirmi yıl sonra, ÅŸu anda anladığımız erkeklik de deÄŸiÅŸebilir. ErkekliÄŸine laf söyletmeyen bir milletiz. Aynı milletin, Zeki Müren'e PaÅŸa lakabını vermesini nasıl açıklıyorsunuz? Niye bütün gece kulüplerinde eÅŸcinsel ÅŸarkıcılar raÄŸbet görüyor?- Açıkça bir travesti olarak yaÅŸayan Zeki Müren'e askerlik mertebesinin en üst mertebesi paÅŸalık sıfatı verildi. Yıldırım Türker, Zeki Müren öldüğünde bir yazı yazdı. O yazıda, gençliklerinde en büyük korkularının Zeki Müren'e benzemek olduÄŸunu söylüyordu. Ama o öldüğünde toplumun her kesiminde ona gösterdiÄŸi saygıyı bir toplumun riya aynası olarak tarif ediyordu. Bu sinik bir ahlakın sonucu. EÅŸcinsellerin kulüplerde ilgi görmesi sadece Türkiye'ye özgü birÅŸey deÄŸil. Homoseksüellik hiyerarÅŸinin en altındaydı. Ama sanatçı oldunuz mu bir fark var. Sanatçıya kadınsı olan özellikler verildi. Duygusallık, duyarlılık, estetik ve güzellikle olan herÅŸey sanatçılarla baÄŸdaÅŸtırıldı. Sanatçılar estetikle olan iliÅŸkileri dolayısıyla böyle kabul edildi. Sanatçılar erkek dahi olsalar bu kadınsı özellikleri taşıyabiliyorlar ve bu sorgulanmıyor.ÇOKEÅžLÄ°LER EÅžCÄ°NSEL MÄ°?Erkek ve kadın kavramlarıyla başımız hálá beladayken karşımıza bir de uniseks çıktı. Uniseks kavramı niye doÄŸdu?- Her insanın içinde bir kadın, her kadının içinde de bir erkek vardır. Ama toplum, erkekseniz sizin erkek kimliÄŸinizi ön plana çıkarır. DiÅŸi olanını bastırmanızı ister. Bunu böyle kabul ettiÄŸinizde sadece feminenleÅŸmiÅŸ erkek deÄŸil, maskülenleÅŸmiÅŸ kadınlar ortaya çıkıyor. Bunların ortaya çıkışıyla hangi cinse ait olursa olsun, içindeki kadın ve erkeÄŸi kabul ediyor. Bu kabul edildiÄŸi zaman aÄŸlayan erkek ve güçlü kadın kabul edilebilir görülüyor. Delikanlı mı doÄŸulur, delikanlı mı olunur?- Delikanlı olunur. Erkek doÄŸmak, erkek olmak anlamına gelmiyor. Bunu ispat etmek zorundasınız. Bu ispatın yolu delikanlı olabilmekten geçiyor. Mert, gözüpek, kavgadan kaçmayan, zorluklar karşısında yılmayan, eÅŸi dostu için hayatını dahi gözünü kırpmadan veren bir insanı tanımlıyor. Erkeklere ulaÅŸmaları gereken bir ideal olarak sunuluyor. Ama artık delikanlılık kavramının içine çetecilik, mafya, ağır abilik de eklenir oldu nedense.Delikanlılığa zeval verenler tenzil-i rütbeyle tel maÅŸa erkek oluyorlar. Bu ölümcül sebepler nedir? - Kaypaklık, oynaklık, kıvraklık özellikle korkaklık, delikanlı kavramının dışında bırakılır. Travestilere en fazla dadanan adamların genellikle homofobik olmalarının açıklaması var mı?- Ben bu konuda çalışmadım, iÅŸkembe-i kübradan atmayayım ama özellikle cinsellik üzerine çalışan psikiyatrların söylediÄŸi birÅŸey var. Sürekli eÅŸ deÄŸiÅŸtiren, çapkınlığı hayatının en önemli amacı haline getiren, tekeÅŸli olamayanlarda gizli bir homoseksüellik olduÄŸunu ve bunu bastırmak için bu yola gittiklerini söylüyorlar. Hayatımızı yönlendiren en önemli duygu ‘‘utanç’’dır. Utanmamak, alaya maruz kalmamak için aslında hissettikleri ve yaÅŸamak istedikleri ÅŸeyleri gizlemek zorunda kalıyorlar. Mesela manikür, pedikür hata aÄŸda yaptıran erkekler var. Ama erkekler, yıllardır tepkilerden korktukları için bunu gizli tuttular. Bu ülke delikanlı mı?- Hepimiz çevremize bir bakalım, tartalım. Ä°sterseniz bunu bir soru olarak bırakalım. FEMÄ°NEN ERKEK HÄ°YERARŞİDE TIRMANIYOR80'lerde maskülen deÄŸerleri yadsıyan, aÄŸlamaktan, sevgisini göstermekten gocunmayan, küpe takan, saçını boyatan bir erkek ortaya çıktı. Eskisi gibi koyu renkleri deÄŸil de kadınlar gibi parlak renkleri tercih ediyor. Ve bunları yaparken de erkekliÄŸinden bir ÅŸey kaybettiÄŸini düşünmüyor. Ama buna karşılık uzun saçlı ve küpeli erkeklere karşı çıkan hatta onları gördüğü yerde dövmek isteyenler de var. Erkeklikler bir hiyerarÅŸi içinde sıralanırlar. Seksenden önce efemine yani bugünün yeni erkek kavramına uygun olanlar ve homoseksüeller vardı. Bunlar hiyerarÅŸinin en alt sıralarındaydı. Åžimdi ise feminenleÅŸmiÅŸ yeni erkek, hiyerarÅŸinin üst basamaklarına doÄŸru tırmanıyor ve toplumun belirli kesiminde kabul görüyor.SAÇ, SAKAL, BIYIK NE ANLATIYOR?Saçla, sakalla, bıyıkla dinsel ve cinsel bir iliÅŸki var. Mesela Buda rahipleri saçlarını kestikleri zaman, din adına cinsellikten vazgeçtikleri anlamına geliyor, yani hadım edilmeyi sembolize ediyor. Bizim kültürümüzde sakal, hem dinselliÄŸi hem de otoriteyi temsil ediyor. ‘‘Sakalım yok ki sözüm dinlensin’’ bu otoritereye yapılan bir atıftır. Bıyıkları kesme kampanyası için geçenlerde ‘‘Dudağını sünnet ettirenler’’ diye bir tabir kullanılıyordu. Bıyık neredeyse fallik bir imaj haline dönüşüyor. Onun için birçok toplumda, bıyıklar erkekliÄŸin sembolü olarak görülüyor. ANDROJEN TARKAN YENÄ° ERKEK Ne tam maskülen, ne tam feminen. Bu androjenliÄŸi tarif eder. Sıralama konusunda kehanetlerde bulunamam ama androjenlik yavaÅŸ yavaÅŸ kabul görmeye baÅŸladı. Tarkan bunun en iyi örneÄŸi. Yeni erkek imajının en iyi temsilcisi. Kıvrak, oynak, temiz, beyaz. Tarkan'ın cinsel tercihiyle ilgili iddialar ortaya atıldığında bile ondan bir vazgeçme olmadı. Çok az da olsa kimlikler içiçe girmeye baÅŸladı. Â