Mazeretim var, asabiyim ben

Onlar ÖSS çocukları. Yaklaşık bir yıldır evlerde özel yerleri var. Sınav konsantrasyonları bozulmasın diye kimse onlara yanaÅŸamıyor, kızamıyor. Çünkü, sınava giren 100 adaydan ancak 11’i üniversiteli olacak.Onlar, evin prens ve prensesleri. Evlerin gülleri. Bu aralar pek asabiler. Kaygıları üst düzeyde. Çünkü, rekor baÅŸvurunun yapıldığı Öğrenci Seçme Sınavı’nda 2 milyona yakın rakibin arasından sıyrılmaya çalışacaklar. Okuldaki baÅŸarı sınavı garantilemiyor, istedikleri bölümü kazanamama endiÅŸesinin dayanılmaz ağırlığı üstlerine çökünce kimse yanlarına yaklaÅŸamıyor. Biliyorlar ki, ÖSS’ye baÅŸvuran 1 milyon 768 bin 828 adayın 20 Haziran’da yapılacak sınavda ancak 194 bini üniversiteli olurken, 1,5 milyonu hayalini bir yıl ertelemek zorunda kalacak. 115 bin 422 aday pek de raÄŸbet olmayan meslek yüksekokullarıyla Açıköğretim programlarına sınavsız geçiÅŸ yapabilecek. Ä°ÅŸte bu yüzde 10’luk dilime girebilmek için çırpınan adaylarda sınava bir hafta kala ne ararsanız var: Kaygı, endiÅŸe, korku, takıntı, kapris... Evlerde sınav konsantrasyonu yitirilmesin diye neler oluyor, neler... Kapılar çarpılıyor, inatlaÅŸmalar yaÅŸanıyor, özel beslenme programları uygulanıyor. Evlerin ‘ÖSS çocukları’ üzülmesin, kırılmasın, yorulmasın diye herkes parmak ucuna basarak dolaşıyor, kızgınlıklar erteleniyor. Åžimdiden onları gözetmen kabusları, ÖSS efsaneleri, rüyalar sarmış bile.Sınav sırasında lensini düşüreceÄŸi endiÅŸesini taşıyandan, terlediÄŸi zaman ter damlasının cevap kağıdını bozacağı takıntısına kapılana kadar her türlü paranoya geliÅŸtirilmiÅŸ vaziyette.Fen Bilimleri Merkezi Dershanesi’nde sınavı kazanacağına kesin gözüyle bakılan, bu nedenle özel sınıfta okuyan öğrencilerden bazılarının sınavla ilgili kaygıları ÅŸunlar:Sena Ağım (17) Adnan Menderes Anadolu LisesiLensim gözüme batar mıÇok heyecanlıyım. 2 yıldır çalışıyorum. ODTÃœ Genetik MühendisliÄŸi’ne girmek istiyorum. Sınav gününe dair korkularım var. Acaba trafik olur mu, lensim gözüme batar mı, diye kaygılanıyorum. Belgemi unutma düşüncesi hiç aklımdan çıkmıyor. Evde babam uyuduÄŸumda bile üşütür, hasta olurum diye sürekli belimi örtüyor. Annem bacağını kırdığı için benden özür diliyor. Herkes bana özen gösteriyor. Erdem Eren (19) Ä°stanbul Erkek LisesiRahatlık çöktü üstümeSon bir haftadır rahatlık çöktü üstüme. Uzun zamandır sinemaya gidip, bowling oynayabiliyorum. SosyalleÅŸtim bile. Ä°TÃœ ya da BoÄŸaziçi Bilgisayar Bölümleri’ni düşünüyorum. Dershanede sınavlara girerken maÄŸaza açılışlarındaki gürültüye, gözetmelerin garip davranışlarına alışkınım ama, sınav anında birisinin ÅŸapur ÅŸupur çay içmesine dayanamam. Elinde anahtarla oynayan biri tüm konsantrasyonumu bozar.Gözde Tunçer (19) Notre Dame De Sion LisesiPrensesler gibiyimBir an önce ÅŸu sınav bitse de her ÅŸeyden kurtulsam. En büyük korkum, sınava gireceÄŸim okulun, tren yoluna bitiÅŸik olması. Tren geçerken olacakları düşünemiyorum bile. Åžimdiden tren seslerine kendimi alıştırmaya çalışıyorum. Koç Ãœniversitesi Endüstri MühendisliÄŸi’ne gitmek istiyorum. Sınava hazırlandığım için gitar çalmayı bıraktım. Sınav biter bitmez havuza koÅŸacağım. Hasta olurum diye giremiyordum. Evde prenses muamelesi görüyorum. Herkes üzerime titriyor. 2 yıldır sofra hazırlanmasına bile yardım etmedim, gerisini siz düşünün artık. Yüksel Onur ÅžamiloÄŸlu (18) Atatürk Fen LisesiTerlemekten korkuyorumSıkıldım artık, ÅŸu sınav bir an önce bitsin. ODTÃœ Bilgisayar MühendisliÄŸi’ne gitmek istiyorum. Terlemekten çok korkuyorum. Ter damlasının cevap kağıdına damlamasından endiÅŸeleniyorum. Sınav yerim E-5’e bitiÅŸik. Gürültüye katlanmak zor olacak. Kendimi çok hırpaladım. Ayağım burkulacak diye uzun zamandır top oynayamıyordum. Sınav sonrası koÅŸa koÅŸa top oynayacağım.Kerem Kanbak (18) YeÅŸilköy 50’nci Yıl LisesiAilem çok ümitliSınav stresini yoÄŸun yaşıyorum. Çünkü, gelecek kaygım var. Babam hayatı boyunca çalışarak bir yerlere gelmeye çabalamış. Ailemizde fazla okuyan kimse yok. Åžimdi benden çok ümitliler. Onun için sürekli çalışıyorum. Kazanamazsam çok üzülürüm.Fırat Oyman (19) CaÄŸaloÄŸlu Anadolu LisesiArtık çalışmak istemiyorumİçimden artık çalışmak gelmiyor. Kitabı açınca canım sıkılıyor. Evdekiler beni kırmamaya çalışıyor, ama bir telaÅŸ da var. Ãœst üste 2-3 soruyu yapamayınca yanaklarım ve kulaklarım kızarıyor. Abartı sanmayın. Aynı ÅŸeyi sınavda yaÅŸarsam bütün konsantrasonum bozulur. Futbol oynamayı çok özledim. Sınavdan çıkar çıkmaz oyuna koÅŸacağım.Bu yıl çok endiÅŸelilerBu yıl olduÄŸu kadar endiÅŸeli, kaygılı ve korkulu aday ve aile grubu görmedim. Sınava giren öğrenci sayısı rekora ulaşınca kaygılar çok yüksek oluyor. ÇeÅŸitli ÖSS efsaneleri dolaşıyor. Mesela, soruların TÃœBÄ°TAK tarafından hazırlandığı ve çok zor olacağı düşünülüyor. Bir ilkokul paranoyası baÅŸladı. Öğrenciler, küçük sıralara sığmayacaklarını düşünüyorlar. Unutmamak lazım, kaygı bulaşıcıdır. Sınav kaygıları ÖSS 2004’e sayılı günler kala adaylarda sınav kabusa dönüşüyor. UÄŸur Dershaneleri Rehberlik Birimi BaÅŸkanı Turgay Polat, öğrenci ve ailelerin sınav öncesi geliÅŸtirdikleri duygu ve korkulardan bazılarını şöyle açıklıyor:Gözetmenin topuk sesleriSalona gelen trafik gürültüsüRegl olmakPerdesiz salonda ÅŸiddetli güneÅŸe maruz kalmakYakında demiryolu varsa, tren gürültüsüSıraya sığmamaÇay içen, karıştıran gözetmenlerKonuÅŸan gözetmenlerSeyyar satıcı sesleriLens düşürme endiÅŸesiCamın açılmasıKimlik belgesini unutmaSalonda kopya çekilmesiAşırı heyecanlanmaSoruların çalınması ve sınavın iptal edilmesiSınav süresinin yetmemesiKodlama hatası yapmaCevapları iÅŸaretlerken kaydırmaTuvalet ihtiyacıSon anda sınav sisteminin deÄŸiÅŸmesiSınava geç kalma, salonu bulamamaSınavın geç baÅŸlatılması veya erken bitirilmesiSoru çözerken, salon görevlilerinin başına dikilmesiCevap kağıdına atılan imzanın aynı olmamasıCevap kağıdının silinmesi sırasında yırtılabileceÄŸi korkusuSınavda bütün bildiklerini unutma korkusuKendi adına düzenlenmiÅŸ cevap kağıdı olmamasıKan bağışı sadece ihtiyacınız olduÄŸunda aklınıza gelmesinBugün Gönüllü Kan Bağışçıları Günü. Dikkatler birkez daha bu önemli konuya çekilecek. Kesin olmayan rakamlara göre Türikey’de yılda 1,5 milyon ünite kan alınıyor. Bunun sadece yüzde 30’u gönüllü bağışçılardan. Geri kalanı, hastası için kan verenlerden geliyor. l Kan tranfüzyonları özellikle hangi hastalıklar için önemli?‘Kan’ olarak tanımlanan sadece kanın kırmızı hücreleri deÄŸil, tam kanı oluÅŸturan tüm hücresel elemanları ve plazmayı da içerir. DoÄŸum sonrası kanaması durdurulamayan bir anneye, kanı deÄŸiÅŸecek bebeÄŸe, her ay eritrosit almazsa kısa sürede ölebilecek talasemi hastası için de gerekli.l Kimler kan verebilir? YaÅŸ, kilo, cinsiyet gibi faktörler var mı?18 yaşını doldurmuÅŸ ve 65 yaşından küçük, 50 kg’dan ağır, kan deÄŸeri 12-13 gr Hb nin üzeri olan, önemli bir saÄŸlık sorunu olamayan, en son kan vermesinin üzerinden tercihen 3 ay geçmiÅŸ, kan merkezindeki tıbbi sorgulamada uygun bulunanlardan kan alınır. Hamilelik ve doÄŸumun erken döneminde kadınlardan alınmaz. l Kan bağışçılarının hassas ve dikkatli olması gereken konular nedir?Öncelikle kendi saÄŸlığını korumalı. Kan bağışı ile ilgili en önemli dikkat edilmesi gereken husus ise bağış öncesi doldurulması zorunlu olan formun açık yüreklilikle ve hiçbir ÅŸeyin saklanmadan doldurulması. l Kan vermenin vücut saÄŸlığı üzerindeki etkileri neler?Kan vermeyle hastalık kapılmaz, kilo alınmaz veya verilmez. Çok nadir de olsa görülen hafif baygınlık durumları temelde psikolojik bir tepki. l Afetler anında hemen kan temini kolay oluyor mu?Asıl sorun afet anında etkin bir eÅŸgüdümün olmamasından kaynaklanıyor. Yersiz ve gereksiz kan anonsları, kimin nereden ne kadar istediÄŸi yeterince açık olmayan kan talepleri, günlerce kutu içinden bir hastaneden diÄŸerine gönderilen en sonunda kimse almadığı için kan bankasına dönen kanlar afet sırasında yaÅŸadığımız en önemli sorunlar. Ãœlkemiz bu konuda ‘varlık içinde yokluk yaşıyor. ’ l Kan bankalarının standardı var mı?1983 yılında çıkarılan 2857 sayılı kanun, bu kanunla baÄŸlantılı yönetmelik ve genelgeler ile kan bankaları konusunda çok temel standartlar belirlenmiÅŸse de bunlar çaÄŸdaÅŸ standardizasyondan çok uzak. ABD ve AB’de bu konuda resmen kabul edilmiÅŸ ve ilgililerce uyulması zorunlu standartlar mevcuttur. Kan Merkezleri ve Transfüzyon DerneÄŸi bu alanda kendini geliÅŸtirmek isteyen kan bankaları için AB’nin konuyla ilgili rehberini bu yıl Türkçe’ye çevirdi ve baÅŸvuranlara dağıttı. l Güvenli kan özellikle hepatit B, C, AIDS gibi enfeksiyonların bulaÅŸmasını önlemek açısından önemli. Ä°deal kan tarama yöntemi nedir?Günümüzde tarama teknolojileri bundan 10 15 yıl öncesine göre çok ileri bir durumda ise de hala ‘pencere dönemi’ diye tanımlanan bir dönem vardır ve bu dönemde enfeksiyon ajanlarının tespiti mümkün deÄŸil. Ä°deal kan tarama yöntemi çok tartışmalı bir konu. EÄŸer kan bankaları açısından ele alacak olursak ideal kan tarama yöntemi enfeksiyon etkenini yüzde 100 oranında tespit eden, kısa sürede sonuç veren, uygulaması çok kolay ve kullanıcı hatalarına karşı korunaklı ve ucuz olanı. Aslında ideali yakalayabilen bir tarama yöntemi yok. Ancak ideale en yakınlar tercih ediliyor. WHO vb. uluslararası bağımsız kuruluÅŸlardan onaylı testlerin taramalarda kullanılması öneriliyor.Â