Oluşturulma Tarihi: Mart 03, 2005 00:00
Akara Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hamit Hancı, sahte rakı yapımında kullanılan mavi ispirtonun (metil alkol) satışının derhal denetim altına alınarak eczanelere bırakılması gerektiğini söyledi. Prof. Dr. Hancı, bakkallarda denetimsiz satılan mavi ispirtonun aslında metil alkol olduğunu, ancak alkol diye bilinen etil alkolle karıştırılmaması için mavi boya katıldığını söyledi. Hancı, etil alkole göre daha ucuz ancak çok daha fazla zehirli olan metil alkolün, özellikle alkol müptelaları tarafından ucuz olması nedeniyle içildiğini ve yine ucuz olması nedeniyle kaçak içki imal edenlerce içki yapımında kullanıldığını vurguladı. Körlük, fazla alınması halinde ölüm meydana getiren metil alkol satışına denetim getirilmesini isteyen Hancı, şunları söyledi: “Metil alkol ülkemizde bakkallarda satılırken, dünyada eczanelerde denetimli bir şekilde satılmakta. Eskiden pompalı gaz ocaklarında yakıt olarak kullanılan metil alkolün günümüzde bu işlevi kalmamıştır. Tıbbi amaçla da kullanımı olmayan mavi ispirtonun bu kadar kolay satılması anlaşılır gibi değil. Bu maddenin satışı derhal denetim altına alınarak eczanelere bırakılmalıdır.” Prof. Dr. Hancı, kolonyalara bile metil alkol konulduğunu, bunların içilmesi halinde de kişinin zehirlenebileceğini kaydetti. “VÜCUTTA FORMİK ASİDE DÖNÜŞÜYOR” Prof. Dr. Hamit Hancı, odun talaşının damıtılmasıyla elde edilen ve endüstride boya inceltici, teksir makine sıvısı, antifriz, cam temizleyici gibi maddelerin yapımında kullanılan metil alkolün (metanol) ağızdan alınması sonrasında vücuda etkileri hakkında da bilgi verdi. Metil alkol ağızdan alındıktan ortalama 30-60 dakika sonra kan düzeyinin en yüksek seviyeye ulaştığını belirten Prof. Dr. Hancı, bulantı, kusma, baş dönmesi, baş ağrısı, tansiyon düşmesi ve artmış solunumun başlıca belirtiler olduğunu bildirdi. Metil alkol zehirlenmesinde en tipik bulgunun görme fonksiyonundaki bozukluklar oluğunu kaydeden Hancı, bu bozukluğun bulanık görmeden, geçici ve tam körlüğe kadar değişebildiğini vurguladı. Sonrasında dolaşım ve solunum bozukluğu, morarma, beyin ödemi ve koma geliştiğini anlatan Hancı, metil alkolün vücutta ”formaldehit” ve “formik asit”e dönüştüğünü, körlüğün başlıca nedeninin formik asit olduğunu ifade etti. Vücuttaki metil alkolün, idrarla formik asit şeklinde atıldığını, atılımın, emilimi takiben 3-4 gün devam ettiğini söyleyen Hancı, metil alkolün, etil alkole göre daha yavaş etki yaptığını, toksik bulguların geç ortaya çıkmasının, metil alkolün aşırı dozda alımına yol açabildiğini ifade etti. Metil alkol zehirlenmesi tedavisinde, hastanın sıcak ve sakin tutulduğunu, gözlerin ışıktan korunduğunu anlatan Hancı, metil alkolle zehirlenmenin panzehirinin etil alkol olduğunu kaydetti. Hancı, metil alkol alan ve hayatını kaybeden bir kişiye yapılan otopsideki adli tıp bulgularına göre, metil alkolün, beyinde, akciğerlerde ve sindirim yolunda ödem ve kanamalara yol açtığının görüldüğünü bildirdi. BELİRTİLER GECİKEBİLİR Türk Tabipleri Birliği (TTB) Adli Tıp Ders Notları'nda yer alan bilgilere göre metil alkolün, değişikliğe uğramadan zararsız ve sadece sarhoş edici bir etkisi var ama vücutta dönüştüğü formik asit zehirlenmeye neden oluyor. 20 miligram/desilitre üstündeki dozlar toksik kabul ediliyor, 40 miligram/desilitre üstü çok ciddi bozukluklara yol açıyor, 80-100 miligram/desilitrelik düzey genellikle sınır düzeyi olarak kabul ediliyor. Metil alkol alındıktan sonra ilk 5 saatte sarhoşluk ve gastrit ön planda oluyor. 30 saatten sonra ciddi metabolik asidoz (biriken asit nedeniyle, ortamın pH değerinin asit hale gelmesi) gelişiyor. Zehirlenmelerde, baş ağrısı, uyuşukluk, denge sağlamada güçlük, kusma, bulanık görme veya ileri aşamada görmede tam kayıp gelişebiliyor ve tedavi edilmeyen olgularda sara nöbetlerine benzer konvulsif felç, koma ve ölüm görülüyor. Ölüm ilk 24 saat içinde pek sık görülmüyor. Alkol zehirlemesi belirtileri birkaç gün gecikmiş de olabiliyor, bu durumda daha sonraki seyir çok hızlı gelişiyor. Ölümle sonuçlanan olguların çoğunda, kan metil alkol düzeyi 150-300 miligram/desilitre gibi yüksek düzeylerde bulunuyor. Metil alkolün ağız yoluyla alımında kişinin hemen kusturulması gerekiyor.
button