Markalar sayesinde tiyatro meraklısı bir nesil yetişiyor
Güncelleme Tarihi:
Cansu AYDIN
Oluşturulma Tarihi: Kasım 24, 2007 00:00
Eskiden çocuklar sadece devlet tiyatrolarının, bir de eğer kentlerinde varsa belediye tiyatrolarının repertuvarlara koyduğu oyunlarla yetinirdi. Bu nedenle bir çocuğun yıl içinde seyredebileceği oyun sayısı birkaç taneyi geçmezdi. Şimdi seçenekler çok. Çünkü birçok büyük şirketin çocuk tiyatrosu topluluğu var. Eti, Pınar, Akbank, Migros, Bosch, İş Bankası gibi şirketlerin tiyatro grupları, Türkiye’nin her yerinde çocuklara düzenli ve ücretsiz olarak oyun sergiliyor.
Şirketler, bu sayede markalarını çok küçük yaşta, geleceğin tüketicilerine tanıtıyor, hafızalara kazıyor. Ayrıca böyle bir sosyal sorumluluk projesiyle hem sanata hem eğitime katkıda bulunmuş oluyorlar. Tiyatro da kazançlı çıkıyor çünkü pekçok tiyatro sanatçısı bu sayede mesleğini yapıyor. Örneğin Pınar Çocuk Tiyatroları Yönetmeni Şakir Demirpehlivan şöyle diyor: "Genellikle oyuncularımız tiyatro eğitimi almış yeni mezunlardan oluşuyor. Mesleğe yeni atılan arkadaşlarımız hem profesyonel bir sahnede tecrübelerini geliştiriyor hem de kendilerini gösterme şansı buluyor."
Bu tiyatro topluluklarının yönetiminde, Türkiye’nin önde gelen sanatçıları çalışıyor. Örneğin Akbank Çocuk Tiyatroları’nın başında Işıl Kasapoğlu var. Ona göre, tiyatro çocukların gelişimi için ekmek, su kadar önemli: "Gelişmiş ülkelerde tiyatro, eğitimin ana öğelerinden biri. Devlet kurumları ve yerel yönetimler çocuk tiyatrosuna kaynak ayırıyor ama ne yazık ki bu yetersiz. Onların boşluğunu büyük sponsor gruplar dolduruyor. Bu kurumların çocuklara yatırım yapmasından daha güzel ne olabilir? Hele hele çocuk tiyatrosu adı altında sadece para kazanmak için yapılan sözde oyunların tehlikesi göz önüne alınınca."
ÇOCUK OYUNU BULMAK KOLAY DEĞİL
Çocuk tiyatrosu seyircinin yaşı göz önünde bulundurularak yazılıp sahnelenmesi gereken özel bir alan. Işıl Kasapoğlu, çocuk oyunlarının çok zor bulunduğunu söylüyor: "Dünya tiyatrolarında oyunlar 3-6 yaş, 6-9 yaş, 9-12 yaş ve 12-17 yaş olarak ayrılıyor. Kimi gruplar anaokulu oyunlarında uzmanlaşıyor, kimi oyunlar da diğer yaşlarda. Henüz ülkemizde bu ayrımı yapabilecek kadar çok çocuk oyunu üretemiyoruz."
Çocuk tiyatrolarında, Türk ve dünya repertuvarından seçilen oyunlar sahneleniyor. Arada genç yazarlara da oyun ısmarlandığı oluyor. Migros Çocuk Tiyatrosu’nun yönetmeni Enis Fosforoğlu, aynı zamanda oyun da yazıyor: "Ben konuyla yıllardır ilgiliyim ve oyunlarımızı kendim yazıyorum. Genel olarak tiyatromuzda oyun yazarı sıkıntısı var. Üniversitelerin drama bölümünden mezun gençlere ulaşılması, onların doğru işlerle buluşturulması sağlanmalı."
Peki çocuklar oyunları nasıl izliyor? Dikkatleri dağılmıyor mu, tiyatro salonunda kalkıp yaramazlık yapmıyorlar mı? Pınar Çocuk Tiyatrosu’nun yönetmeni Şakir Demirpehlivan "Özellikle İstanbul’da bilinçli bir seyirci var, salonda nasıl davranacağını biliyor. Bu elbette ciddi bir tiyatro salonunda oynamaktan kaynaklanıyor. Anadolu’da herhangi bir salonda oynadığımızda bazen çocuğun ilgisi dağılabiliyor" diyor ama çocuğun her yerde çocuk olduğunu da ekliyor: "Hakkari’deki çocuğun coşkusuyla İstanbul Etiler’deki çocuğun coşkusu aynı."
Enis Fosforoğlu’na göre, çocukların dikkatini toplamak, tiyatrocuların maharetine bağlı: "Eğer oyun sözle hareketi dengede tutuyor ve çocuğun dikkat zamanlamasını bilen bir yönetmen tarafından yönetiliyorsa, sorun olmaz. Bizim oyunlarımızda, çocuklar yaramazlığa başlayamıyor bile. Çünkü tiyatro ilgilerini çekiyor. Oyunumuzun interaktif tarafları var. Zaman zaman oyuna katılıyorlar hatta."
AKBANK ÇOCUK TİYATROLARI
Kuruluş: 1972’de Akbank Genel Müdürü Hamit Belli’nin isteğiyle kurulan grup, her sezon farklı oyuncularla çalışıyor.
Yönetmen: Işıl Kasapoğlu.
Oyunlar: Elma Dersem Çık, Masaldan Kaçan Keloğlan, Nasreddin Hoca, Kukla, Karagöz, Orta Oyunu, Meddah, Bir Deniz Masalı, Molyer’in Cimrisi, Ay Operası.
Hangi illerde seyirciyle buluştu: Samsun, Ordu, Trabzon, Tekirdağ, Kırklareli, İzmir, Kocaeli, Gebze, Bandırma, Balıkesir, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Mersin, Adana, Afyon, Burdur, Bursa, Manisa, Aydın, Giresun, Erzurum, Kayseri, Niğde, Adana, Edirne, Tekirdağ, Çorlu.
Akbank Çocuk Tiyatroları’nda kapanan Dormen Tiyatrosu ekolünün anlayışı sürdürülüyor. İlk oyuncuları Erol Günaydın, Perran Kutman, Kerem Yılmazer, Göksel Kortay, Bülent Kayabaş, Ali Tara, Selim Naşit Özcan, Günfer Feray, Zeynep Tedü, Nahit Güvendi, Hayrettin Aslan gibi oyunculardı. Bu sezon da Hayrettin Arslan, Özdemir Çiftçioğlu, Sarp Aydınoğlu, Sibel Altan, Asil Büyüközçelik ve Burcu Doğan’dan oluşan bir kadroyla Masal Masal İçinde adlı oyunu sahneliyorlar. Oyunda bir taş ustası karşısına çıkan cinden devamlı bir şeyler istiyor. Oyun 30-35 ili kapsayan Türkiye turnesinde, tiyatro festivallerinde ve okullarda sergilendı. Devam ediyor.
ETİ ÇOCUK TİYATROLARI
Kuruluş: 2001’de Eti Çocuk Tiyatrosu ile Çisenti Sanat’ın ortaklaşa yürüttükleri bir projeyle kadrolu bir topluluk oluşturuldu. Teknik ekip de kadrolu.
Yönetmen: Ünsal Sicilli
Oyunlar: Bisküvi Adam, Kakao Olsun, Alaaddin’in Sihirli Lambası, Alice Harikalar Diyarında
Hangi illerde seyirciyle buluştu: Bolu, Karabük, Bartın, Zonguldak, Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, Ankara, Yalova, Bursa, Sakarya, Bilecik, Kütahya, Eskişehir ve KKTC.
Eti Çocuk Tiyatroları, bu sezon 7. yılında, Lewis Carroll’un ünlü eserinden uyarlanan Alice Harikalar Diyarında adlı oyunu sergiliyor. Küçük Alice’in yolda karşılaştığı sevimli tavşanın peşinde masallar ülkesi Harikalar Diyarı’nda yaşadığı maceralar, 8 Ocak’a kadar her hafta sonu Terakki Vakfı Kültür Merkezi’nde, sömestr tatilinde Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nde ücretsiz sahnelenecek. Sonra da çeşitli illerdeki okullarda ve halk eğitim merkezlerinde sergilemek üzere turneye çıkacaklar.
MİGROS ÇOCUK TİYATROLARI
Kuruluş: 2005’te Enis Fosforoğlu tarafından kuruldu ve ekip oluşturuldu.
Yönetmen: Enis Fosforoğlu
Oyunlar: Toprağımın hazinesi, Düş mü Gerçek mi, Sevgili Arkadaşım, Mutluluk Çarkı Oyun Parkı.
Hangi illerde seyirciyle buluştu: İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Adana, Gaziantep, Erzurum, Aydın, Mersin, Kahramanmaraş, Adıyaman, Elazığ, Sivas, Ordu, Bursa, Balıkesir, Uşak, Konya, Niğde, Hatay, Kayseri, Tokat, Kastamonu.
Migros Türk’ün oyunları bugüne kadar 66 bin 380 çocuğa ulaştı. Bu sezon Mutluluk Çarkı Oyun Parkı adlı oyununu sergiliyor. Dağıtılan ücretsiz davetiyelerle önce Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nde oynanan, şu anda da 75. Yıl Halis Kurtça Kültür Merkezi’nde sahnelenen oyun, aralık ayında da Hadi Çaman Tiyatrosu’nda sergilenecek.
PINAR ÇOCUK TİYATROLARI
Kuruluş: 1987’de profesyonel bir tiyatro ekibi tarafından kuruldu. Ekiptekiler Güzel Sanatlar ve Tiyatro mezunları.
Yönetmen: Sahne Gösteri Ajansı Yöneticisi Şakir Demirpehlivan
Oyunlar: Benekli, Birlikte Oynayalım, Bir Yıldız Seç Kendine, Biz Kazandık, Dağdan Davul Düştü, Dostum ve Ben, Elmadaki Barış, Fırtına, Küçük Askerin Utancı, Küçük Kız ve Yıldız, Lokomopüf, O Benim Annem, Kidonun Maceraları, Mavi Pullu Balık, Mutluluk Dağıtan Eskici, Sırça Köşk, Sihirli Giysi, Su Damlası ve Çocuk, Sütle Gelen Sevgi, Uzaylılar Geliyor, Üç Bencil Adam, Yedi Köyün Yargıcı, Yeldeğirmeni, Zaman Fırfırıyla Yolculuk, Güldürmek Gerekli, Sihirli Ada.
Hangi illerde seyirciyle buluştu: Türkiye’nin doğusundan batısına pek çok ilde oynandı.
Pınar Çocuk Tiyatrosu, son zamanlarda ekranlarda seyrettiğimiz 130’un üzerinde oyuncu yetiştirdi. 20 yılda iki milyondan fazla çocuk izleyiciye ulaştı. Bu sezon Shakespeare’in Fırtına adlı eserinden uyarlanan Sihirli Ada adlı oyunu oynuyorlar. Milano Kralı Alonso ve oğlu Ferdinand’ın gemi yolculuğu sırasında şiddetli bir fırtınaya yakalanmalarını ve ıssız bir adaya düşmelerini konu alan Sihirli Ada, her cumartesi-pazar saat 11.45’te Profilo Alışveriş Merkezi’nde sergileniyor. Bu oyun ayrıca sezon boyunca ilköğretim okulları ve kolejlerde de ücretsiz olarak sergilenecek.
Bu tiyatro topluluklarının yönetiminde, Türkiye’nin önde gelen sanatçıları çalışıyor. Örneğin Akbank Çocuk Tiyatroları’nın başında Işıl Kasapoğlu var. Ona göre, tiyatro çocukların gelişimi için ekmek, su kadar önemli: "Gelişmiş ülkelerde tiyatro, eğitimin ana öğelerinden biri. Devlet kurumları ve yerel yönetimler çocuk tiyatrosuna kaynak ayırıyor ama ne yazık ki bu yetersiz. Onların boşluğunu büyük sponsor gruplar dolduruyor. Bu kurumların çocuklara yatırım yapmasından daha güzel ne olabilir? Hele hele çocuk tiyatrosu adı altında sadece para kazanmak için yapılan sözde oyunların tehlikesi göz önüne alınınca."
ÇOCUK OYUNU BULMAK KOLAY DEĞİL
Çocuk tiyatrosu seyircinin yaşı göz önünde bulundurularak yazılıp sahnelenmesi gereken özel bir alan. Işıl Kasapoğlu, çocuk oyunlarının çok zor bulunduğunu söylüyor: "Dünya tiyatrolarında oyunlar 3-6 yaş, 6-9 yaş, 9-12 yaş ve 12-17 yaş olarak ayrılıyor. Kimi gruplar anaokulu oyunlarında uzmanlaşıyor, kimi oyunlar da diğer yaşlarda. Henüz ülkemizde bu ayrımı yapabilecek kadar çok çocuk oyunu üretemiyoruz."
Çocuk tiyatrolarında, Türk ve dünya repertuvarından seçilen oyunlar sahneleniyor. Arada genç yazarlara da oyun ısmarlandığı oluyor. Migros Çocuk Tiyatrosu’nun yönetmeni Enis Fosforoğlu, aynı zamanda oyun da yazıyor: "Ben konuyla yıllardır ilgiliyim ve oyunlarımızı kendim yazıyorum. Genel olarak tiyatromuzda oyun yazarı sıkıntısı var. Üniversitelerin drama bölümünden mezun gençlere ulaşılması, onların doğru işlerle buluşturulması sağlanmalı."
Peki çocuklar oyunları nasıl izliyor? Dikkatleri dağılmıyor mu, tiyatro salonunda kalkıp yaramazlık yapmıyorlar mı? Pınar Çocuk Tiyatrosu’nun yönetmeni Şakir Demirpehlivan "Özellikle İstanbul’da bilinçli bir seyirci var, salonda nasıl davranacağını biliyor. Bu elbette ciddi bir tiyatro salonunda oynamaktan kaynaklanıyor. Anadolu’da herhangi bir salonda oynadığımızda bazen çocuğun ilgisi dağılabiliyor" diyor ama çocuğun her yerde çocuk olduğunu da ekliyor: "Hakkari’deki çocuğun coşkusuyla İstanbul Etiler’deki çocuğun coşkusu aynı."
Enis Fosforoğlu’na göre, çocukların dikkatini toplamak, tiyatrocuların maharetine bağlı: "Eğer oyun sözle hareketi dengede tutuyor ve çocuğun dikkat zamanlamasını bilen bir yönetmen tarafından yönetiliyorsa, sorun olmaz. Bizim oyunlarımızda, çocuklar yaramazlığa başlayamıyor bile. Çünkü tiyatro ilgilerini çekiyor. Oyunumuzun interaktif tarafları var. Zaman zaman oyuna katılıyorlar hatta."
AKBANK ÇOCUK TİYATROLARI
Kuruluş: 1972’de Akbank Genel Müdürü Hamit Belli’nin isteğiyle kurulan grup, her sezon farklı oyuncularla çalışıyor.
Yönetmen: Işıl Kasapoğlu.
Oyunlar: Elma Dersem Çık, Masaldan Kaçan Keloğlan, Nasreddin Hoca, Kukla, Karagöz, Orta Oyunu, Meddah, Bir Deniz Masalı, Molyer’in Cimrisi, Ay Operası.
Hangi illerde seyirciyle buluştu: Samsun, Ordu, Trabzon, Tekirdağ, Kırklareli, İzmir, Kocaeli, Gebze, Bandırma, Balıkesir, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Mersin, Adana, Afyon, Burdur, Bursa, Manisa, Aydın, Giresun, Erzurum, Kayseri, Niğde, Adana, Edirne, Tekirdağ, Çorlu.
Akbank Çocuk Tiyatroları’nda kapanan Dormen Tiyatrosu ekolünün anlayışı sürdürülüyor. İlk oyuncuları Erol Günaydın, Perran Kutman, Kerem Yılmazer, Göksel Kortay, Bülent Kayabaş, Ali Tara, Selim Naşit Özcan, Günfer Feray, Zeynep Tedü, Nahit Güvendi, Hayrettin Aslan gibi oyunculardı. Bu sezon da Hayrettin Arslan, Özdemir Çiftçioğlu, Sarp Aydınoğlu, Sibel Altan, Asil Büyüközçelik ve Burcu Doğan’dan oluşan bir kadroyla Masal Masal İçinde adlı oyunu sahneliyorlar. Oyunda bir taş ustası karşısına çıkan cinden devamlı bir şeyler istiyor. Oyun 30-35 ili kapsayan Türkiye turnesinde, tiyatro festivallerinde ve okullarda sergilendı. Devam ediyor.
ETİ ÇOCUK TİYATROLARI
Kuruluş: 2001’de Eti Çocuk Tiyatrosu ile Çisenti Sanat’ın ortaklaşa yürüttükleri bir projeyle kadrolu bir topluluk oluşturuldu. Teknik ekip de kadrolu.
Yönetmen: Ünsal Sicilli
Oyunlar: Bisküvi Adam, Kakao Olsun, Alaaddin’in Sihirli Lambası, Alice Harikalar Diyarında
Hangi illerde seyirciyle buluştu: Bolu, Karabük, Bartın, Zonguldak, Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, Ankara, Yalova, Bursa, Sakarya, Bilecik, Kütahya, Eskişehir ve KKTC.
Eti Çocuk Tiyatroları, bu sezon 7. yılında, Lewis Carroll’un ünlü eserinden uyarlanan Alice Harikalar Diyarında adlı oyunu sergiliyor. Küçük Alice’in yolda karşılaştığı sevimli tavşanın peşinde masallar ülkesi Harikalar Diyarı’nda yaşadığı maceralar, 8 Ocak’a kadar her hafta sonu Terakki Vakfı Kültür Merkezi’nde, sömestr tatilinde Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nde ücretsiz sahnelenecek. Sonra da çeşitli illerdeki okullarda ve halk eğitim merkezlerinde sergilemek üzere turneye çıkacaklar.
MİGROS ÇOCUK TİYATROLARI
Kuruluş: 2005’te Enis Fosforoğlu tarafından kuruldu ve ekip oluşturuldu.
Yönetmen: Enis Fosforoğlu
Oyunlar: Toprağımın hazinesi, Düş mü Gerçek mi, Sevgili Arkadaşım, Mutluluk Çarkı Oyun Parkı.
Hangi illerde seyirciyle buluştu: İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Adana, Gaziantep, Erzurum, Aydın, Mersin, Kahramanmaraş, Adıyaman, Elazığ, Sivas, Ordu, Bursa, Balıkesir, Uşak, Konya, Niğde, Hatay, Kayseri, Tokat, Kastamonu.
Migros Türk’ün oyunları bugüne kadar 66 bin 380 çocuğa ulaştı. Bu sezon Mutluluk Çarkı Oyun Parkı adlı oyununu sergiliyor. Dağıtılan ücretsiz davetiyelerle önce Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’nde oynanan, şu anda da 75. Yıl Halis Kurtça Kültür Merkezi’nde sahnelenen oyun, aralık ayında da Hadi Çaman Tiyatrosu’nda sergilenecek.
PINAR ÇOCUK TİYATROLARI
Kuruluş: 1987’de profesyonel bir tiyatro ekibi tarafından kuruldu. Ekiptekiler Güzel Sanatlar ve Tiyatro mezunları.
Yönetmen: Sahne Gösteri Ajansı Yöneticisi Şakir Demirpehlivan
Oyunlar: Benekli, Birlikte Oynayalım, Bir Yıldız Seç Kendine, Biz Kazandık, Dağdan Davul Düştü, Dostum ve Ben, Elmadaki Barış, Fırtına, Küçük Askerin Utancı, Küçük Kız ve Yıldız, Lokomopüf, O Benim Annem, Kidonun Maceraları, Mavi Pullu Balık, Mutluluk Dağıtan Eskici, Sırça Köşk, Sihirli Giysi, Su Damlası ve Çocuk, Sütle Gelen Sevgi, Uzaylılar Geliyor, Üç Bencil Adam, Yedi Köyün Yargıcı, Yeldeğirmeni, Zaman Fırfırıyla Yolculuk, Güldürmek Gerekli, Sihirli Ada.
Hangi illerde seyirciyle buluştu: Türkiye’nin doğusundan batısına pek çok ilde oynandı.
Pınar Çocuk Tiyatrosu, son zamanlarda ekranlarda seyrettiğimiz 130’un üzerinde oyuncu yetiştirdi. 20 yılda iki milyondan fazla çocuk izleyiciye ulaştı. Bu sezon Shakespeare’in Fırtına adlı eserinden uyarlanan Sihirli Ada adlı oyunu oynuyorlar. Milano Kralı Alonso ve oğlu Ferdinand’ın gemi yolculuğu sırasında şiddetli bir fırtınaya yakalanmalarını ve ıssız bir adaya düşmelerini konu alan Sihirli Ada, her cumartesi-pazar saat 11.45’te Profilo Alışveriş Merkezi’nde sergileniyor. Bu oyun ayrıca sezon boyunca ilköğretim okulları ve kolejlerde de ücretsiz olarak sergilenecek.