Madem taciz edildiniz, niye bu kadar yıl suskun kaldınız!
Güncelleme Tarihi:
Geçen hafta sinema dünyasından tartışmalı bir haber geldi. Neredeyse yarım asır önce çekilen bir filmin, o sırada çok genç olan yıldızları, sette yönetmenin tacizine uğradıklarını ileri sürdüler. Hatta bu konuda yönetmenin o sırada birlikte çalıştığı film stüdyosu aleyhine, hatırı sayılır miktarda bir tazminat talebinde bulundukları bir dava bile açtılar. İşte bu duruma artık hayatta olmayan yönetmenin oğlundan tepki geldi. Yönetmenin adını taşıyan vakfın da başkanı olan oğlu "Madem babam sizi taciz etti, niye bunca yıl suskun kaldınız" diye seslendi.
55 YIL SONRA DAVA AÇTILAR
Konuyu yakından takip edenlerin bileceği gibi söz konusu yönetmen, hem sinema hem de opera dünyasına unutulmaz yapıtlar armağan eden Franco Zeffirelli'den başkası değil. Tam 55 yıl sonra karşı tazminat davası açanlar da Zeffirelli'nin, nice ödüle aday gösterilen ve bunlardan bazılarını kazanan, 1968 tarihli Romeo ve Juliet uyarlamasının başrol oyuncuları Olivia Hussey ile Leonard Whiting. O dönemde 15 yaşında olan Hussey ile film çekimlerinde 16 yaşında olan Whiting, Franco Zeffirelli'nin kendilerini "filmde çıplak sahne olmayacak" diye güvence verip filmin sonlarında bunun tam tersi bir talepte bulunduğunu ileri sürerek, yapım şirketi Paramount aleyhine 500 milyon dolarlık tazminat davası açtı.
BU UTANÇ VERİCİ
İşte bunun duyulmasından sonra Franca Zeffirelli'nin oğlu ve aynı zamanda yönetmenin anısını yaşatmak amacıyla kurulan vakfın da başkanı olan Pippo Zefffirelli, iki oyuncunun bunca yıl suskun kaldıktan sonra bu tür bir iddiayla ortaya çıkmasını ve ardından da dava açılmasını "utanç verici" olarak nitelendirdi.
'SONRA DA BABAMLA BİRLİKTE ÇALIŞTI'
Pippo Zeffirelli konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada Olivia Hussey'in, tacize uğradığını ileri sürdüğü o filmden sonra da babasıyla çalışmayı sürdürdüğünü ve onun başka filmlerinde de kamera karşısına geçtiğini belirtti. Hatırlattığı başka bir ayrıntı da diğer davacı Leonard Whiting'in, babası Franco Zeffirelli'nin 2019 yılındaki cenaze törenine katılması oldu.
Pippo Zeffirelli, açıklamasında "Filmdeki çıplaklığın pornografik olmadığını zaten babasının da bu tür bir yaklaşıma sıcak bakmadığını hatırlatarak "Babam pornografiye karşı çıktığı için gerici olarak nitelendirilmişti" dedi.
'İKİSİ DE ŞÖHRETLERİNİ BU FİLME BORÇLU'
Ünlü yönetmen Zeffirellin'nin oğlu Pippo açıklamasında şu satırlara da yer verdi: " Bugün, çekilmesinin üzerinden 55 yıl geçtikten sonra, ünlerini asıl olarak bu filme borçlu olan iki yaşını başını almış oyuncunun kendilerine yıllarca endişe ve duygusal rahatsızlık hissi veren bir tacize maruz kaldıklarını duymak utanç verici.
Yatağın kenarında ayak bileğini görünce mahvoldumZeffirelli açıklamasına "Bana öyle geliyor ki, tüm bu yıllar boyunca Zeffirelli'ye karşı her zaman derin bir şükran ve dostluk ilişkisi sürdürdüler, dünya çapında başarı ile taçlandırılan çok talihli deneyimlerinin mutlu hatırası hakkında yüzlerce röportaj verdiler" diye devam etti.
VERİLEN SÖZÜN TUTULMADIĞINI İLERİ SÜRDÜLER
2023 yılının ilk günlerinde, Zeffirelli'nin 1968 yılında çektiği Romeo ve Juliet adlı filmin başrol oyuncuları 71 yaşındaki Hussey ile 72 yaşındaki Whiting'in, taviz davası açtığı ortaya çıkmıştı. Olivia Hussey ve Leonard Whiting, usta yönetmen Franco Zeffirelli'nin imzasını taşıyan Romeo ve Juliet adlı filmde rol aldıklarında ikisi de 18 yaşına henüz gelmemişti. İddialarına göre her ikisine de filmde açık sahneler olmadığı söylendi. O zamanlar kariyerlerinin henüz başında gencecik oyuncular olan Hussey ve Whiting, çekimler sırasında ise bunun tam tersi bir durumda karşılaştılar.
Şimdi aradan geçen 55 yılın ardından her ikisi de "cinsel tacize uğrayıp üstelik bir de dolandırıldıkları iddiasıyla" Paramount şirketine dava açtı. Hussey ve Whiting, uğradıkları zarar nedeniyle 500 milyon dolar tazminat talep ediyor. Paramount şirketi ise bu iddialar karşısında şu anda sessizliğini bozmuyor.
FİLM, İKİ DALDA OSCAR KAZANDI: Romeo ve Juliet, William Shakespeare'in aynı adlı eserinden esin kaynağını alıyor. Zeffirelli'nin yönettiği 1968 tarihli bu yorum, döneminde birçok dalda Oscar adayı olmuş, en iyi görüntü yönetimi ve en iyi kostüm tasarımı dallarında da heykelciğe değer görülmüştü.
ZİHİNSEL VE FİZİKSEL OLARAK ACI ÇEKTİKLERİNİ İLERİ SÜRDÜLER
Olivia Hussey ve Leonard Whiting'in dava dosyasında yer alan iddialara göre çekimlerden önce kendilerine senaryo gereği çıplak görünecekleri sahnelerde oynamayacakları söylendi. Onlara başta söz verilene göre bu tür sahneler için ten renginde özel kostümler giyeceklerdi. Fakat ileri sürdüklerine göre yönetmen Franco Zeffirelli, çekimlerin sonlarına doğru,Hussey ve Whiting'e, özel kostüm değil sadece vücut makyajının yapılacağı bir sahne çekilmesi gerektiğini söyledi. Aksi taktirde sahnenin yeteri kadar başarılı olmayacağını belirtti.
Romeo ve Juliet adlı filmde kamera karşısına geçtiklerinde Olivia Hussey 15, Leonard Whiting 16 yaşındaydı. Dava dosyasında bunları hatırlatan iki oyuncu "zihinsel ve fiziksel olarak acı çektiklerin" ve önlerine çıkan diğer iş fırsatlarını kaçırdıklarını ileri sürdü.
'SETTE KORUNUYOR OLMALARI GEREKİRDİ': Hussey ve Whiting'in menajerleri Tony Morinozzi, her iki oyuncunun de henüz çok genç oldukları bir sırada yönetmen Zeffirelli tarafından yanıltıldıklarını ileri sürdü. Morinozzi, Variety'ye verdiği demeçte o dönemde iki oyuncuya anlatılanlarla yaşananların çok farklı olduğunu ileri sürdü. Morinozzi "Franco'ya güvendiler. 16 yaşında iki oyuncu olarak, korunmaları gerekirdi" dedi. Menajer, o dönemde #metoo hareketi diye bir şeyin var olmadığını da sözlerine ekledi.
'BU YAPTIKLARININ BEDELİNİ BİLEMEYECEK KADAR NAİF ÇOCUKLARDI'
Olivia Hussey ve Leonard Whiting'in avukatı Solomon Gresen, Variety'ye yaptığı açıklamada iki oyuncunun, Film çekildiği sırada "çok genç ve naif çocuklar olduğunu ve bu yaptıklarının kendilerini nasıl etkileyeceğini bilmediklerini" savundu. Gresen'in açıklamasında şu satırlar da yer aldı: " Aniden, beklemedikleri bir şekilde ünlü oldular. Buna ek olarak bu durumla nasıl başa çıkacaklarını da bilmiyorlardı.
USTA BİR SİNEMA VE OPERA YÖNETMENİ OLARAK HATIRLANIYOR
Bu arada birçok unutulmaz filme imzasını atan Franco Zeffirelli'nin 2019 yılında, 96 yaşında hayata veda ettiğini hatırlatalım. Bu arada birçok unutulmaz filme imzasını atan Franco Zeffirelli'nin 2019 yılında hayata veda ettiğini hatırlatalım. Yıllar sonra taciz davasına konu olan Romeo ve Juliet, Zeffirelli'nin en ünlü yapıtlarından biri. Bunun yanı sıra La Traviata, Hamlet, Elizabeth Taylor'ın rol aldığı Hırçın Kız sayılabilir. Zeffirelli sinemanın yanı sıra çok iyi bir opera yönetmeni olarak da biliniyor.
O SAHNELER TARTIŞMA YARATTI
Yeri gelmişken davalık olan Romeo ve Juliet filmiyle ilgili bir başka ayrıntıya da değinelim. Aslında filmdeki çıplak sahneler o dönemde de tartışma yaratmıştı. Özellikle de Olivia Hussey'in 15 yaşında olması. Hatta Hussey'in kendi çıplak sahnelerini perdede görmemesi için galaya katılımının yasaklanması da bir şehir efsanesine dönüştü. Fakat Hussey ile Whiting'in bazı galalara katıldığı çekilen fotoğraflardan da görülüyor. Filmin tartışmalı sahneleriyle ilgili başka bir iddia daha var. Ona göre de Franco Zeffirelli, çekim takviminin sonlarına doğru iki genç oyuncusuna, sadece vücut makyajıyla yani çıplak olarak kamera karşısına geçmeleri için yalvardı. Bu "yalvarma" kısmının ne kadar doğru olduğu ise bilinmiyor.
#Metoo hareketinin etkisiyle sinema sektöründe 18 yaşından küçük oyunculara ayrı bir özen gösterilmesine karar verildi. California'daki çocuklara yönelik istismar davalarında zaman aşımı süresi de 2020 yılında eyalet yasasında yapılan bir değişiklikle geçici olarak askıya alındı. Hussey ve Whiting'in davası da bu tür davaların son teslim süreci olan 31 Aralık'tan hemen önce geldi.
AŞK SAHNELERİ İÇİN 18 YAŞINA GİRMESİNİ BEKLEDİLER
Sinema sektöründe tacizler bitmiyor ama bütün film setleri de Romeo ve Juliet'te olduğu gibi değil kuşkusuz. Bunun en çarpıcı örneklerinden biri de 2009 yılında çekilen The Reader (Okuyucu) adlı filmin çekimleri sırasında yaşandı. Yönetmenliğini Stephen Daldry'in üstlendiği filmde, senaryo gereği Kate Winslet'ın rol arkadaşı David Kross ile yakınlaştığı sahnelerde oynaması gerekiyordu. Fakat Kross'un 18 yaşına girmesine az bir zaman kalmıştı. Bu sahnelerin çekimi için Kross7un yaşını doldurması beklendi.
FOTOĞRAFLAR: ALAMY, AVALON