Londra ve New York sanat piyasası sallantıda

The Armory Show, New York’un en büyük sanat fuarı. İlki 1994’te dört galerici tarafından düzenlenen fuarın orijinal adı ‘Gramercy Uluslararası Sanat Fuarı’ydı. 1999’da fuarı Lexington Caddesi’ne taşıdılar. Burası herhangi bir alan değildi. 1913’te Amerikan ordusunun 69’uncu birliğe ait cephaneliğiydi ve daha önce Amerikan topraklarında görülmemiş Avrupalı sanatçıların avantgarde işlerinin sergilendiği bir sergiye ev sahipliği yapmıştı... Bu vesileyle fuar, adını ‘The Armory Show’ olarak değiştirdi.
2001’den beri New York’un batısındaki rıhtımda yapılan yeni nesil The Armory Show, her yıl dört gün boyunca yaklaşık 50 bin kişi tarafından ziyaret ediliyor. Sanat ruhu tüm şehre yayılıyor; Armory Show’la beraber şehirde yapılan farklı etkinliklerle New York’ta o hafta için ‘Armory Show Haftası’ tabiri kullanılıyor.

MODERNİZM SANATI KÖKTEN SARSTI

Armory Show’un başında 2008’den beri New York doğumlu Deborah Harris var. Harris, sanatın sınırlarının 1913’te Armory Show’a katılan sanatçıların asla hayal edemeyeceği şekilde değiştiğini söylüyor: “Sanat son derece figüratif, anıtsal ve dekoratif bir tarza sahipti. Şimdiyse yapısal olarak çözümlenmiş, minimalist ve konsept hale büründü. Modernizm sanat dünyasını temelinden sarstı...”
Peki bundan sonra ne olacak? “Bu bir milyar dolarlık bir soru!” diye cevaplıyor Harris: “Son 10 yılda çağdaş sanat, uluslararası seviyede bir ilgi patlaması yaşadı. İnternet önem kazandı. Artık daha fazla sanatçı, sanat, koleksiyoner, koleksiyon, kurum ve müze var. Galeriler ve sanat fuarları bu baskıya cevap verebilmek için çok atak olmalı. Geçmişte sanat pazarına hizmet eden geleneksel modellerin bütünüyle yenilenmesi gerekebilir.”

İSTANBUL’UN SANAT PİYASASI ÇOK DİNAMİK

Bu kapsamda dünyada sanatı yöneten şehirler New York, Londra ve Berlin’in önemli sanat merkezleri olarak kalacağını ama kültürel coğrafyanın da hızla değiştiğini vurguluyor: “New York ve Londra sanat pazarında baskın olmaya devam ediyor çünkü çağdaş ve modern sanat müzayedeleri bu şehirlerde yapılıyor. Büyük sanat galerilerine de bu şehirler ev sahipliği yapıyor. Ama sanat pazarı Brezilya, Asya, Hindistan ve daha birçok ülke sayesinde gerçek anlamda globalleşiyor. Uluslararası sanat fuarlarının yıllık takvimlerine baktığınızda sanat üretimi ve koleksiynerliğin ‘merkez’lerinin nerede yoğunlaştığını göreceksiniz. İstanbul gibi gelişmekte olan sanat merkezleri daha önemli hale gelecek. Geçen sene ilk defa Contemporary İstanbul’u ziyaret ettim. Bu esnada bir hafta boyunca galerileri, sanatçı stüdyolarını, kurumsal ve özel koleksiyonları ve müzeleri gördüm. Yerel sanat camiasına uzun yıllardır uluslararası sanat fuarlarına katılan birkaç galeri hakim. Bu nedenle çoğunu daha önceden biliyordum. Gördüğüm sergiler çok etkileyiciydi. Gezdiğim özel ve kurumsal koleksiyonlardaki çağdaş sanatın derinliğine ve kapsamına şaşırdım. Belli ki İstanbul’da sanat koleksiyonerliğine ilgi büyüyor. Türk sanatçılar öncelikle Türk koleksiyonerler tarafından destekleniyor. Uluslararası çapta tanındıkça da yabancı koleksiyonerler peşlerine düşüyor. Çok dinamik bir sanat piyasası var.”

Fuarda neler var?

Bu yıl 7-10 Mart tarihleri arasında düzenlenen Armory Show’a 30 ülkeden 210 galeri katılıyor. Türkiye’den de Dirimart ve Pi Artworks Armory Show’da olacak. The Armory Show, iki ana bölüme ayrılıyor: Contemporary ve Modern. Pier 92’de bulunan Modern bölüm, tarihi önem taşıyan 20. yüzyıl eserlerine yer veriyor. Bu bölümde Pablo Picasso’nun ‘Femme au Fauteuil No. 1’ ve Andy Warhol’un 1967 tarihli Marilyn gibi eserleri sergileniyor.
Pier 94’teki Contemporary bölümündeyse Tracey Emin’in ‘The Kiss Was Beautiful’, Yayoi Kusama’nın Stars ve Barbara Kruger’ın ‘The Meaning Of Life Is That It Stops’ eserleri öne çıkıyor. Armory Show’da ayrıca her yıl ‘Armory Focus’ adlı bir özel bölüm bulunuyor. Geçen yıl İskandinav sanatına ev sahipliği yapan bu bölüm bu yıl Amerikan sanatına ayrılacak.