Mert İLKUTLUĞ / İZMİR
Oluşturulma Tarihi: Eylül 24, 2004 14:53
Ürün adı olarak dünya markası olan Türk Lokumu (Turkish delight)’nun tüketimi yurtiçinde de yurtdışında azalıyor. İzmirli Sunan Gıda’nın Genel Müdürü Seda Varçın ve arkadaşları ise 180’den fazla lokum ürünü yaparak lokumu pazarda yeniden güçlendiriyor. Firma lokumlarının tamamını ihraç ederek bu geleneksel ürünü dünyaya tattırmak için çalışıyor.
Sunan Gıda’nın ortaklarından ve genel müdür Seda Varçın, zeytin imalatı ve ihracatı yapan Ardes Şirketi’nde çalışırken, 1995 yılında profesyonel yönetici olarak Sunan Gıda’ya transfer oldu. 1998 yılında ortaklardan birisinin ayrılması üzerine onun hisselerini satın alarak Gürkan Renklidağ ile birlikte şirkete ortak olan Varçın, o tarihten bu yana Sunan Gıda’yı yönetiyor. Daha önceden lokum ile hiçbir bağlantısı olmadığını belirten Varçın, ‘Lokumu, üretmesini, çeşitlerini burada öğrendim’ dedi.
180 ÇEŞİT İMALAT
İşin başına geçtiğinde sadece iç piyasa için çalışan firmayı, bir dış ticaret şirketi haline getirdiklerini belirten Varçın, ‘Bugün üretimimizin yüzde 95’ini ihraç ediyoruz. Fıstıklıdan cevizliye, incirliden güllüye kadar 180 çeşit üretim yapabiliyoruz. Yıllık 420 ton kapasitemiz var, ama iç ve dış piyasada çok fazla talep olmadığı için 100 ton civarında üretim yapıyoruz. Şu anda sadece lokum üreten en büyük firma Ege’de biziz’ diye konuştu.
İç pazarda özellikle Ege ve Güneydoğu Anadolu’da lokum tüketiminin yaygın olduğunu belirten Varçın, diğer bölgelerde ise her geçen gün tüketimin azaldığını söyledi. Özellikle büyük yatırım yapan çikolata, şekerleme, gofret üreticileri ile rekabetin zor olduğuna dikkat çeken Varçın, ‘Dünyada da aslında lokum tahmin edildiği kadar fazla tanınmıyor. Biz Türkiye’ye gelen turistlere Turkish Delight diye lokum ikram ediyoruz ve herkesin tanıdığını düşünüyoruz’ dedi.
Yurtdışında lokumu daha çok Ermeniler, Yahudiler, Araplar gibi ortadoğu kökenli grupların tükettiğini ifade eden Varçın, ihracatlarının yüzde 50’sini ABD’ye, yüzde 25’ini Dubai’ye, kalan kısmını da Avrupa’ya yaptıklarını söyledi. Dökme ihracat yerine özel kutularda, daha küçük gramajlarda ihracata ağırlık verdiklerini belirten Varçın şöyle konuştu:
‘Lokumları tek tek ambalajlayıp, üzerinde Sultanahmet Camii, Efes Harabeleri gibi tarihi yerlerin bulunduğu metal kutuların içine yerleştirip ihraç ediyoruz. Devamlı fuarlara katılıyoruz, orada ürünlerimizi tanıtıyoruz. Gerçek Türk lokumu olduğunu, Türkiye’den geldiğini anlatıyoruz. Çünkü Yunanlılar’ın ve Avrupa’daki Türkler’in de üretimleri var. Türk lokumunun da mutlaka zeytinyağı ve fındık gibi yurtdışında tanıtılması gerekiyor. İsminde Türk kelimesi geçen bir ürün için devlet, dış ticaret yetkilileri mutlaka bir şeyler düşünmeli. Biz bile en büyük üreticilerden olmamıza rağmen tek başına lokum imal ederek ayakta durmak zor olduğu için başka ürünlerin de ihracatını yapmaya başladık. Lokum üretiminin ve ihracatının desteklenmesi gerekiyor.’