‘Vişne Bahçesi’nden brownie’ye

Çağdaş tiyatronun öncü isimlerinden Anton Çehov’un ünlü oyunu ‘Vişne Bahçesi’ni bilirsiniz. İzlemediyseniz ya da okumadıysanız da adını duymuşsunuzdur. 1900’lerde büyük bir değişimin arifesinde olan Rusya’da geçer olaylar.
Yıllardır Paris’te yaşayan Lubov Andreyevna Ranyevskaya sevgilisi tarafından aldatılmış, yığınla borca girmiş, borçları karşılığında satışa çıkan evini, vişne bahçesini kurtarmak için Rusya’ya dönmüştür. Geçmişte bu evde çalışan fakir bir köylünün oğlu olan Lopahin ise çalışmış, zengin bir tüccar olmuştur. L. Andreyevna ve kardeşi evi satıştan kurtarmak için çözüm arar. Lopahin’in fikriyse bugünleri aratmaz, vişne bahçesinin ağaçlarını kestirip toprakları yazlık yapımı için kiraya vermeleri yönünde ısrarcı olur. Sonunda vişne bahçesi satılır, Lopahin çiftliğin yeni sahibi olur, derhal ağaçları kestirip yazlık fikrini hayata geçirir.

Bu ünlü oyun tüm dünyada kim bilir kaç kez sahnelendi ama sadece iki ülkede ‘Vişne Bahçesi’ adıyla oynadı. Çünkü dilinde vişne meyvesini tanımlayan kelime olan sadece iki dil var; Rusça ve Türkçe. Diğer dillerde ‘ekşi kiraz’ olarak, dolaylı ve kiraza referans verilerek isimlendirilmiş. Rusça ve kaçınılmaz olarak Slav dillerinde vişne kelimesinin çeşitli eklerle reçel ya da renk olarak versiyonları var. Muhtemel anavatanı da biz ve onlar arasında kalan bölge. Hatta vişnenin botanikteki adı Giresun’un eski adı Kerasus.

Taşıması, muhafazası ve işlemesi zor olduğu için fabrikalarda meyve suyu ve reçel haline getiriliyor ama vişnenin geleneksel mutfağımızda izi çok derin. Ekşi tadıyla çok özel yemekleri lezzetlendirmiş hep. Vişneli yaprak sarmamız dünya çapında bir lezzet. Tarçınlı, fıstıklı, kuşüzümlü hazırladığınız sarma içine 1 su bardağı çekirdeksiz vişne koyun. Her sarmanın içinde de 1-2 tane olmalı. Sarmaları bol ama bol soğan ve zeytinyağıyla hazırlarsanız ayrıca dizerken aralara limon dilimleriyle beraber vişne taneleri eklerseniz tadına bayılacaksınız. Kuzu gibi ağır ve yağlı etleri pişirirken, roka gibi aroması güçlü yeşilliklerle salata yaparken de vişne kullanın, çok yakışıyor. Slav mutfaklarında mantı içi olarak da görüyoruz. Denemedim ama çok fazla sevilen, geleneksel bir lezzet olduğuna göre eminim çok güzeldir. Macarlar da soğuk çorbasını yapıyor. Yaz günleri için davetlerde likör bardaklarıyla hoş bir sunum olabilir.

BİRÇOK APARAT İŞE YARIYOR

Vişnenin en büyük sorunu çekirdeğini çıkarmak. Çeşitli aparatlar üretildi, birçoğu işe yarıyor. Gelenekselciler çengelliiğne kullanabilir, ataş da

iyi bir çözüm. Ataşın iç kısmındaki katmanını dışa doğru büküp, dümdüz hale getirip, vişnenin sap deliğinden içeriye nazikçe sokup, çekirdeğin etrafında bir tur atıp gevşetiyorsunuz, ardından ucundaki boşluğa takıp çıkarıyorsunuz. Vişneler biraz eziliyor ama önemli değil. İyice temizleyip kışın da kullanmak için dondurucuya atabilirsiniz.

Vişne çikolataya çok yakışıyor. Karaorman pastasının bunca ünlü olması bu uyum yüzünden değil mi? Ben de size vişneli brownie tarifimi veriyorum. Mutlaka deneyin, seveceksiniz.

Macarlar vişneyle soğuk çorba yapıyor, yazın verdiğiniz davetler için hoş bir sunum olabilir.

 

VİŞNELİ BADEMLİ KEK (6-8 KİŞİLİK)

NE LAZIM?

◊ 150 gr tereyağı

◊ 150 gr toz şeker

◊ 2 yumurta

◊ 250 gr un

◊ 1 paket kabartma tozu

◊ 1 paket vanilin

◊ 150 gr badem tozu

◊ 75 ml süt

◊ 400 gr çekirdeksiz vişne

◊ 25 gr kabuksuz badem (kıyılmış, üzeri için)

NASIL YAPARIM?

◊ Bir kâsede oda sıcaklığındaki tereyağı ve şekeri krema kıvamına gelene kadar çırpın.

◊ 1 yumurtayı ekleyip çırpmaya devam edin. Unun 2 yemek kaşığını katıp karıştırın. Diğer yumurtayı da ekleyerek yine çırpın.

◊ Kalan unu, kabartma tozunu, vanilini, badem tozunu ve sütü ekleyip karıştırın. Vişnelerin yarısını da ekleyin, kabaca bir karıştırıp yağlanmış kek kalıbına dökün.

◊ Kalan vişneleri ve kıyılmış beyaz bademleri üzerini düzelttiğiniz kek karışımının üzerine serpin. 180 derece önceden ısıtılmış fırında yaklaşık 1 saat, kontrollü şekilde pişirin.

VİŞNELİ BROWNİE (6-8 kişilik)

NE LAZIM?

◊ 150 gr tereyağı

◊ 150 gr bitter çikolata

◊ 100 gr damla çikolata

◊ 250 gr esmer şeker

◊ 150 gr un

◊ 3 yumurta

◊ 1 paket kabartma tozu

◊ 1 paket vanilin

◊ 1 su bardağı çekirdeksiz vişne

NASIL YAPARIM?

◊ Tereyağı ve çikolatayı benmari usulü eritin. Şekeri ekleyip iyice karıştırarak ılık hale getirin.

◊ Yumurtaları ve vanilini ekleyip çırpın.

◊ Eleyerek unu ve kabartma tozunu katın ama fazla çırpmadan karıştırın.

◊ Vişneleri ve çikolata parçacıklarını da katıp yine nazikçe karıştırın.

◊ Yağlı kâğıt serdiğiniz 20x25 santimlik bir tepsiye dökün.

◊ Önceden ısıtılmış 180 derece fırında 20-25 dakika pişirin. Kenarları sertleşip ortası yumuşakken çıkarıp soğutun.