Turşusunu kuralım, konfisini yapalım...

Ilıman iklimde yetiştiği için ülkemizin Ege ve Akdeniz kıyılarıyla Güneydoğu bölgesinde bolca üretilen bademin çağla günlerindeyiz... Çağlanın yeşil kadife ‘yastığının’ içinde, olgunlaşma aşamasındaki genç badem yatar. Bu ‘badem tomurcuklarını’ çocukluğumda sadece tuzlayıp yerdik. Ekşi, çimensi bir aroması vardır.

Baharın en nadide müjdecilerinden çağlanın mevsimi çok kısa. Pazarınızda veya manavınızda çağla bulursanız tuza banıp yiyin elbette ama farklı tatlara açıksanız yemeğinden turşusuna çeşitli hallerini de deneyin derim.

Ülkemizde karşımıza en çok çağla aşı ve çağla cacık çıkıyor. Gaziantepliler meşhur etli-nohutlu çağla aşını pişirirken Egeliler bu meyvenin zeytinyağlısını yapıyor. Irak, İran ve hatta Hindistan’da bol baharatlı, salçalı ve etli yemeğini yiyorlar. Yunanistan, İtalya ve İspanya’daysa bizim Egeliler gibi zeytinyağlısını...

Çağlanın çimensi tadını bezelye ve kuşkonmaza, ekşiliğini balık ve salatalara çok yakıştırıyorum.

TAZE SARIMSAK DA KATILABİLİR

Bense yaratıcı bir yemeksever olarak çimensi tadını bezelye ve kuşkonmaza çok yakıştırıyorum. Ekşiliği sayesinde rondodan geçirip balıkla birlikte pişirince veya salatalara katınca harika sonuç verdiğini düşünüyorum. Hatta çağlalı cacığın ülkemizin simge yemeklerinden biri olabileceği kanaaatindeyim. Yapılışı basit ama lezzeti kompleks: İki avuç kadar çağlayı yıkayıp sap kısımlarını koparıyorum. Sonra da rondoda çekiyorum. Bir kapta 2 su bardağı süzme yoğurt, 2 yemek kaşığı zeytinyağı, 1 diş rendelenmiş sarımsak ve bir tutam tuzla çırpıyorum. Ardından çağlaları ekleyip karıştırıyor ve servis tabağına alıyorum. Üzerine 2 yemek kaşığı zeytinyağı gezdirdim mi, tamamdır.

Peki, evinizde çağla var ve bir misafir geliyor. “Biraz daha farklı bir lezzet olsun” diyorsanız Datça güzeli yapabilirsiniz. Mantığı cacıkla aynı. Aynı şekilde çağlaları rondodan çekin. Bu kez 2 su bardağı yoğurda, yine biraz zeytinyağı ve tuz katıp karıştırın. Varsa taze sarımsakları yeşil sapları dahil olmak üzere incecik kıyıp onları da ekleyin. Ardından ince ince rendelenmiş 1 kabak, rondodan geçirilmiş 2 avuç çağlayı ilave edin. 5-10 dakika sıcak suda beklettiğiniz 1 yemek kaşığı kuşüzümünün suyunu süzüp üzümleri ekleyin. Hepsini güzelce karıştırın. Servis aşamasında üzerine zeytinyağı gezdirip dilerseniz kıyılmış badem serpebilirsiniz. Bu tarif misafirlerinizden övgü alacaktır, eminim.

“Çağlalı cacık simge yemeklerimizden olabilir.”

İçerdiği magnezyum nedeniyle çok sağlıklı çağlayı mevsimi geçmeden bol bol yemek istiyorum. Bunun için her halini denemeyi seviyorum. Yunanistan’ın Sisam Adası’nda tattığım bir domatesli çağla yemeğinden bahsetmeliyim. Bizde zeytinyağlı çağlaya domates konmuyor, genellikle de dereotu ve yoğurtla sunuluyor. Domateslisi için yarım su bardağı kadar zeytinyağında ince ince doğranmış 1 büyük soğanı soteleyin. 250 gram çağlayı yıkayıp sap kısımlarını koparın, sonra da meyveleri 2’ye kesin. Çağlalar, rendelenmiş 2 domates, 1 çay kaşığı şeker, tuz, karabiber ve çok az su ekleyerek karıştırın.

30 dakika kadar pişirin. Tencereyi ocaktan almadan hemen önce üzerine limon kabuğu rendeleyip 1 yemek kaşığı kadar da limon suyu katıyorlarmış. Soğuyunca tadına doyulmayan, ekşili bir yemek bu... İlkbaharı hissetmek ve mutfağınıza çiçek açtırmak için size çağla konfi ve çağla turşusunun tariflerini de vermek istedim. Mutlaka deneyin.

ÇAĞLA TURŞUSU (1 KAVANOZ İÇİN)

NE LAZIM?

◊ 500 gr çağla

◊ 1 su bardağı beyaz sirke

◊ 1 su bardağı su

◊ 3 yemek kaşığı toz şeker

◊ 2 yemek kaşığı tuz

◊ 1 defne yaprağı (parçalara ayrılmış)

◊ 1/4 çay kaşığı kişniş tohumu

◊ 1 kurutulmuş çili biberi (tercihe bağlı)

NASIL YAPARIM?

◊ Su, sirke, tuz ve şekeri bir tencereye alıp kaynatın. Ocaktan alıp soğumaya bırakın.

◊ Çağlaları ovalayarak iyice yıkayın. Saplarını koparın. Tuzlu suyun çağlanın içine sirayet etmesi için bir kürdan veya şişle her sap ucundan bir delik açın.

◊ Kavanozun dibine defne yaprağı, kişniş tohumu ve biberi koyup üzerine çağlaları, ardından da soğuyan sirkeli karışımı ekleyin. Kavanozun ağzını sıkıca kapatıp buzdolabında bekletin. 1 hafta sonra tadına bakın, meyvenin tazeliğine göre turşu olma hızı değişebilir.

ÇAĞLA KONFİ VE ÇAĞLALI ACI ZEYTİNYAĞI (4 KİŞİLİK)

NE LAZIM?

◊ 200 gr çağla

◊ 2 su bardağı zeytinyağı

◊ 4 kekik dalı

◊ 2 diş sarımsak

◊ 1 kurutulmuş çili biberi (daha acı isterseniz biber oranını arttırabilirsiniz)

◊ 1/2 limon

◊ 1 tatlı kaşığı tuz

NASIL YAPARIM?

◊ Çağlaları yıkayın ve sap kısımlarını koparın. Küçük bir tencereye alın, kalan malzemeleri ekleyin. Tencereyi orta ateşe alın. Yağ ısıtmaya başlayın ama kaynamasına izin vermeyin.
1 saat bu şekilde pişirin.

◊ 1 saat sonra tüm malzemeyi bir süzgeç yardımıyla süzün. Yağ soğuyunca bir cam şişeye alın. Salatalar için enfes bir tat verici olacak.

◊ Çağlalar soğuduğundaysa üzerlerine limon kabuğu rendeleyin, konfiniz hazır. Fırında nar gibi kızarmış tavuk gibi ana yemeklerin yanında garnitür olarak servis edebilirsiniz.