Nefis bir bayram kahvaltısı için ne lazım?

Ramazan ayını geride bırakmak üzereyiz; iftar yerine bayram sofralarında bir araya gelme vakti! Yemek araştırmacısı yazarımız Sahrap Soysal’a göre o iple çektiğimiz bayram kahvaltılarında masayı coğrafi işaret tescilli ürünlerimizle donatmak ayrı bir önemli.

Soysal anılarını yâd ederek bayram kahvaltısı geleneklerimizi anlatıyor:

“Ramazan temposundan sonra bayramın ilk gününde kurulan kahvaltı sofrası her zaman çok zengin olur. Çünkü ramazanda alınan iftariyeliklerden tüm artakalanlar bu sofrada tüketilir. 1 ay boyunca yapılamayan kahvaltının özlemiyle evde ne var ne yok ortaya çıkarılır, uzun uzadıya keyifli bir kahvaltı yapılır. Çocukluğumun bayram sofraları böyle olurdu.”

Sahrap Soysal’a göre pastırma da bayram kahvaltılarının vazgeçilmezlerinden...

“Çok az çemenli olan Kastamonu pastırmasını tek geçerim. İncecik dilimlendiği için ağzınıza attığınızda şeker gibi erir” diyor. Peki ya zeytin, peynir? “Ezine beyazpeyniri, Kars’tan kaşar, İzmir ve Erzincan’dan tulumlar, köy yapımı taze çökelekler, lorlar veya Gemlik’in az tuzlu, etli sele zeytinleri, Ayvalık’ın kırma yeşil zeytini, Antakya’nın küçük yeşil halhalı zeytini bu bereketli sofrayı taçlandırır” diyor.

Bal içinse favorisi Sivas Tozanlı Vadisi’nin organik karakovan balı:

“Lezzetindeki farklılığı ancak yerken anlayabilirsiniz. ‘İşte, bal budur’ dersiniz.” Soysal, şu günlerde tezgâhlarda bol olan çileklerden mis kokulu bir reçel yapıp sofraya getirmemizi de öneriyor. Ama dediğine göre geleneksel bayram kahvaltılarında sadece reçel, zeytin, peynir olmuyor: “Orta Anadolu ve Karadeniz’de peksimet veya golot denen çörekler Güneydoğu Anadolu’da yerini bol baharatlı külünçe veya kömbeye bırakır. İçi un kavurmalı veya sade keteler mahalle fırınlarında pişirilir. Annemin bayram kahvaltısındaysa kurutulmuş yufkayla hazırladığı ballı böreği olurdu. Genelde çocukların favorisiyse Kelkit Vadisi’nin yaylalarından gelen et kavurmasına kırılmış göz yumurtaydı.”

Soysal, Anadolu’da bazı yörelerde bayram kahvaltısına et-pilav veya çorbanın da eklendiğini anlatıp ekliyor:

“Kimi zaman da evde hazırlanan iç harç mahalle fırınına götürülür, pişirilen leziz pideler bayram kahvaltılarının baştacı olur. Sivas Divriğili kayınvalidemin sütlü yufkasına eşlik eden kuru kaymak da unutulmazdı. ‘Kahvaltı elmas, öğle yemeği altın, akşam yemeği gümüştür’ diyen dedemin dediği gibi yiyin, hayata gülümseyin.”

Murtuğa (Van)

(4-6 kişilik)

NE LAZIM?

* 125 gr tereyağı
* 7 çorba kaşığı tepeleme un 
* 6 yumurta
* 2 yemek kaşığı Anzer balı

NASIL YAPARIM?

* Tereyağını bir tavada eritip unu azar azar ekleyerek rengi açık sarıya dönene kadar kavurun.
* Yumurtaları bir kâsede çatalla çırptıktan sonra kavurduğunuz unun üzerine döküp karıştırın.
* Üzerine balı gezdirerek servis edin.

Sıkma (Adana)

(6-8 kişilik)

NE LAZIM?

Lavaş için;

* 2 su bardağı un
* 2 avuç bayat ekmek içi
* Su
* Tuz

Harç için;

* 150 ml zeytinyağı
* 2 demet taze soğan (veya 1 kuru soğan)
* 200 gr Ezine peyniri
* 1 demet maydanoz
* 1 demet dereotu
* 1 demet taze nane
* 1 tatlı kaşığı pul biber
* 1 çay kaşığı karabiber
* 1 tatlı kaşığı kekik

NASIL YAPARIM?

* Ekmek içini ıslatıp suyunu iyice sıktıktan sonra un, su ve tuz ekleyerek yoğurun. Hamuru en az 1 saat buzdolabında dinlendirin.
* Hamurdan ceviz büyüklüğünde parçalar koparıp oklavayla 20 santim olacak şekilde açın. Yapışmaz tabanlı bir tavada lavaşınızı arkalı önlü pişirin.
* İç harcı için genişçe bir tavaya zeytinyağını koyun. İnce doğranmış taze soğanları ilave edip yumuşayana kadar orta ateşte kavurun.
* Ufalanmış peyniri, pul biber ve karabiberle karıştırıp soğanlara ekleyin ve ocağı kapatın. Yıkanıp ince doğranmış yeşillikleri tavaya ilave edip iyice karıştırın.
* Lavaşların içine peynirli karışımdan koyup üzerlerine kekik serpin ve rulo şeklinde sarın.

  TÜRK MUTFAĞININ DÜNYA ÇAPINDA TANITILMASI İÇİN...

* 30 yılı aşkın süredir Türk mutfak kültürünü korumak ve gelecek nesillere aktarmak için çalışmalarını sürdüren Metro Türkiye, Türk mutfağını ileriye taşımanın yolunun yerelleşmeden geçtiğine inanıyor. Türkiye’nin dört bir yanındaki kooperatiflerle işbirliği yaparak topraklarımızın en önemli değerlerinden coğrafi işaretli ürünlerin üretimini, korunmasını ve ihracatını da destekliyor.

* Türkiye, ekolojik yapısıyla yerel ve coğrafi işaretli ürünler konusunda büyük bir potansiyele sahip. Tüm Avrupa ülkelerinde toplam coğrafi işaret tescilli ürün sayısı 3.500’ken sadece ülkemizde 2.500-3.000 arası potansiyel ürün var.

* Şu anda ülkemizde 990 adet coğrafi işaret tescilli, 740 adet coğrafi işaret tesciline aday ürünümüz var. Avrupa Birliği nezdindeyse Antep baklavası, Aydın inciri, Aydın kestanesi, Bayramiç beyazı, Malatya kayısısı, Milas zeytinyağı ve Taşköprü sarımsağı olmak üzere 7 üründe tescilimiz bulunmakta.

* Metro Türkiye bu alandaki çalışmalarına 2012’de başladı. Bu ürünlerin tescil edilmesi, ihracatı ve restoran menülerine dahil edilmesine yönelik pek çok çalışması var. Yerel ve coğrafi işaretli ürünlerin, Türk şeflerinin hazırladığı tariflerde kullanılmasını sağlayarak Türk mutfağının dünya çapında tanıtılmasına fayda sağlamayı da hedefliyor.

METRO TÜRKİYE’DEN COĞRAFİ İŞARETLİ BİR SOFRA İÇİN...

Heyecanla beklenen bayram kahvaltısını hem lezzetli kılmak hem de yerel ürünlerimize sahip çıkmak için Metro Türkiye’nin zengin seçkisine göz atabilirsiniz. Metro Türkiye raflarında çok çeşitte coğrafi işaretli ürün yer alıyor.

Metro Chef Ezine peyniri: Yüzde 50 koyun, yüzde 45 keçi, yüzde 5 inek sütünden üretiliyor. Şirden mayası kullanılarak minimum 12 ay olgunlaştırılan peynir pişmiş süt aromasına sahip. Tuzlu, ekşi ve tatlımsı tat profiliyle karakteristik bir lezzeti ve kıvamı var.

Metro Chef İzmir tulumu: En az yüzde 45 süt yağı içeriyor. Ege’nin körfez kokulu havasını kahvaltı sofranıza taşıyan bu ürün, sert kıvamlı peynir sevenlerin bayram kahvaltısına da güzel bir eşlikçi...

Metro Chef Bio organik Aydın inciri: Bağışıklık sistemini güçlendiren antioksidandan zengin, tescillenmiş coğrafi işaretli bu ürünün hem besin değeri yüksek hem de diyet yapanlar tatlı ihtiyacını gidermek için tercih edebilir.

Metro Chef naturel Malatya kuru kayısısı: Coğrafi işaretli Malatya kayısısının gün kurusu tipi koyu renkte ve tatlı bir lezzeti var. Sağlıklı ve lezzetli bir kahvaltı alternatifi olarak müsli ve tahıl gevrekleriyle de tüketilebilir.

Metro Chef Finike portakalı: Yetiştiği Akçay ve Alakır Deresi bölgelerinin alüvyonlu yapıdaki toprakları sayesinde özelleşiyor. Keklerde, tatlılarda ve salatalarda kullanılabilir, bayram kahvaltılarında suyu içilebilir. Güçlü bir C vitamini deposu...

Metro Chef Gemlik zeytini: Dalından olgunlaşıp siyah rengini aldıktan sonra toplanan coğrafi işaretli Gemlik zeytini, küçük çekirdekli, ince kabuklu ve etli olması sebebiyle yine kahvaltı sofraları için en çok tercih edilenler arasında.

Metro Chef Kayseri sucuğu: Kayseri’deki yeraltı sularında bulunan nitrat maddesi sayesinde kendine has kırmızı bir rengi var. Pişirme işlemini kolaylaştırdığı için çapraz doğranması ve kendi yağında pişirilmesi öneriliyor.

Metro Premium Anzer yöresi yayla çiçek ham bal: Karakteristik bir aromaya ve çiçek balı özelliklerine sahip bu ürün, polen içeriğiyle de diğer ballardan ayrışıyor. Tadını, Anzer Vadisi’nin 2.800 metre rakıma ulaşan yaylalarında yetişen 500 farklı çiçek türünün özel nektarlarından alıyor.

Metro Chef Bio Organik ve Metro Premium natürel sızma zeytinyağı: Ürünler toprak ve iklim koşullarıyla elverişli Kuzey Ege Bölgesi’nin zeytinliklerinde yetiştirilen, toplanan ve işlenen zeytinlerden elde ediliyor. Zeytinler yalnızca mekanik olarak işleniyor ve soğuk sıkım metoduyla üretiliyor. Hiçbir pestisit (tarım ilacı) içermemekle birlikte yüksek antioksidan oranına da sahip. Meyvemsi aromasıyla kahvaltı salatalarında kullanmak için de ideal.