Hem sağlıklı hem de lezzetli

Çocuklar okulda enerji bombası gibi sağa sola koşturuyor ve durmadan bir şeyler atıştırmak istiyor. Haklılar ama kantinlerde ‘masum’ bir atıştırmalık bulmak pek mümkün değil. Böyle durumlarda haftada bir kez yoğurduğum ekşi mayalı hamurla birkaç çeşit galeta ve tatlı-tuzlu krikkrak hazırlayıp çantasına koyuyorum. Bu tarz atıştırmalıklar açlığı bastırdığı ve enerji verdiği için öğünlerinin arasında birkaç tane yemesi sorun olmuyor. Paketli ve işlenmiş gıda olmadığı için içim de rahat ediyor. Üstelik kolay kolay bayatlamıyorlar. Peksimet türü yiyeceklerin ortak özelliği bu...

Peksimet, Yunanca ‘paksimadi’ kelimesinden geliyor. Eski zamanlarda gemiciler uzun yola çıkarken yanlarına peksimet alır, deniz suyuyla ıslatıp yerlermiş. Bugünlerde en sevdiklerimden biri, Beypazarı kurusu...Çayın yanında tek başına bile yenir.

Yunan usulü peksimetlerin hamurunda arpa unu var. Arpa ve buğday unları yarı yarıya... En hoşuma giden galetalarım, bu karışımla yaptıklarım. Türkiye’de arpa unu bulmak zordu bir ara. Şimdilerde her markette olmasa da bazı internet sitelerinde satılıyor. Arpa unu lif açısından zengin. Güce ihtiyacı olan hayvanları arpayla besliyorsak belli ki yiyeni de kuvvetlendiriyor. Çok düz bir mantık kurdum ama haksız olduğumu sanmıyorum. Çünkü Hitit tabletlerinde bile askerlerin yedikleri arpa ekmeği üzerine ettikleri yeminler yazılı. Mezopotamya binlerce yıl arpayla beslenmiş, sonra nedense hayatımızdan çıkmış, gitmiş. Çavdar ve arpa gibi hububattan yapılan siyah ekmekleri yiyenin ‘fakir’ bulunduğu yıllar var. Hatta Barış Manço’nun şarkısını hatırlar mısınız: “El kızı doyar mı çavdar ekmeğiyle/babası büyütmüş baklava börekle!”

Arpa unu gibi glüteni çok düşük unlar, kurabiye ve krakerlerde daha kıtır kıtır ve ağızda dağılan, harika bir sonuç veriyor. Mutlaka yarı yarıya buğday unuyla karıştırıyorum. Örnek bir hamur, ayrıca onunla yaptığım 4 tarifi anlatacağım size. İster arkadaşlarınıza çay davetinde sunun, ister peynir tabağınızın yanında ikram edin, isterseniz çocuğunuzun çantasına atın, açlığını bastırsın.

BUĞDAY VE ARPA UNLU HAMUR

NE LAZIM?

* 100 gr aktifleştirilmiş ekşi maya (1 paket yani 10 gr kuru maya da olur)

Kuru malzemeler;

* 250 gr arpa unu (yoksa çavdar unu da olur)

* 250 gr buğday unu

* 1 tatlı kaşığı tuz

Sıvı malzemeler;

* 225 ml su

* 75 ml zeytinyağı

* 2 yemek kaşığı pekmez

NASIL YAPARIM?

* Sıvı malzemelerin tümünü bir kapta karıştırın. Mayayı koyup yine karıştırın. Kuru maya kullandıysanız biraz bekleyin, iyice erisin.

* İki çeşit un ve tuzu karıştırın, yavaş yavaş sıvı malzemeye ekleyip pürüzsüz bir hamur elde edene kadar yoğurun. Üzerini temiz bir bezle örterek bekletin, kabarınca tekrar yoğurun. Hamurunuzu dilediğiniz gibi çeşnilendirip pişirebilirsiniz.

ÇEKİRDEKLİ ÇUBUKLAR (4 kişilik)

NE LAZIM?

* Tarifini verdiğimiz hamurun yarısı

* 1 çay bardağı ay çekirdeği içi

* 2 tatlı kaşığı chia tohumu

* 2 tatlı kaşığı keten tohumu

NASIL YAPARIM?

* Tohum çeşitlerini harmanlayıp hamurla birlikte yoğurun.

* Hamurdan iki ceviz büyüklüğünde parçalar koparın. Tezgâhta yuvarlayarak uzun hamurlar elde edin.

* Hamurları ay çekirdeğine bulayıp tepsiye dizin. 200 derece önceden ısıtılmış fırında yaklaşık 15-20 dakika pişirin. Soğuduktan sonra 170 derecede 5 dakika daha tutun.

Peynirli çubuklar (4 kişilik)

NE LAZIM?

* Tarifini verdiğimiz hamurun yarısı

* 2 tatlı kaşığı kırmızı biber

* 1 tatlı kaşığı sarımsak tozu

* 1 tatlı kaşığı kuru kekik

* 1 Türk kahvesi fincanı kadar rendelenmiş parmesan peyniri (eski kaşar kullanabilirsiniz)

NASIL YAPARIM?

* Baharat çeşitleri ve peyniri harmanlayın. Bu karışımı hamura katıp yoğurun.

* Hamurdan iki ceviz büyüklüğünde parçalar koparın. Tezgâhta yuvarlayarak serçeparmağınızın yarısı kalınlığında şeritler yapın, sonra da o şeritleri kendi etrafında çevirerek burgu şekline getirin.

* Hamurları tepsiye dizip 200 derece önceden ısıtılmış fırında 15 dakika pişirin. Soğuduktan sonra 170 derecede 5 dakika daha tutun.

KURU DOMATESLİ KRAKER (4 KİŞİLİK)

NE LAZIM?

* Tarifini verdiğimiz hamurun yarısı

* 3 kuru domates (zeytinyağında yumuşatılmış)

* 1 tatlı kaşığı kekik

* 2 tatlı kaşığı chia tohumu

* 2 tatlı kaşığı keten tohumu

* 1 tatlı kaşığı susam

* Birkaç fiske tuz

NASIL YAPARIM?

* Kuru domatesleri rondo’da püre haline getirin. Kekik, susam, chia ve keten tohumlarıyla harmanlayın. Tüm karışımı hamura katıp güzelce yoğurun.

* Hamuru iki eşit parçaya ayırın. İlk parçayı iki yağlı kâğıdın arasına koyup merdaneyle incecik açın.

* Üstteki kâğıdı kaldırın, hamuru fırın tepsisine yerleştirin. Bıçakla kare şekilde kesin ve en üste tuzu serpiştirin.

* Diğer hamur parçası için de aynı işlemi tekrar edin. Her iki tepsiyi 200 derece önceden ısıtılmış fırına atın, krakerleri 10 dakika kadar pişirin. Soğuduktan sonra 170 derecede 5 dakika daha tutun.

KURU ÜZÜMLÜ KITIR BİSKÜVİ (4 KİŞİLİK)

NE LAZIM?

* Tarifini verdiğimiz hamurun yarısı

* 1 su bardağı kuru üzüm

* 2 yemek kaşığı kuşüzümü

* 1 çay bardağı fındık (ince ince doğranmış)

* 2 tatlı kaşığı tarçın

NASIL YAPARIM?

* Kuru üzüm ve kuşüzümlerini kaynar suda bekletip şişmelerini sağlayın.

* Sudan çıkarıp iyice kuruladıktan sonra fındıkla karıştırın. Bu karışımı ve tarçını hamura katıp yoğurun.

* Hamuru ikiye bölüp ilk parçayı ince uzun hale getirin. Keskin bir bıçak yardımıyla 1’er santimetrelik dilimler kesin.

* Hamur dilimlerini tepsiye yerleştirip üzerini nemli bezle örtün, tepsi mayası için 40 dakika kadar bekleyin.

* 200 derece önceden ısıtılmış fırında yaklaşık 15-20 dakika pişirin. Soğuduktan sonra 170 derecede bir 5 dakika daha tutun.