‘Dört mevsim yesek’ diye iç geçiriyorsanız...

Geçen yaz başında Hürriyet Cumartesi için bir ‘buzluk doldurma rehberi’ hazırlamıştım. Bezelye ve enginarlar bollaşmışken dondurucular doldurulsun, sevdiğimiz bu tatlar uzun süre mutfakları şenlendirsin diye yazdığım öneriler ilgiyle okunmuş, yaz sonu meyveleri ve sebzeleri için de püf noktası isteyenler olmuştu. Belki de çoktan konserve yaptınız ama yetmez. Bazı ürünleri dondurucuya koyup özellikle yarı pişmiş olanların nasıl hayat kurtardığını görünce benim gibi, buzluk doldurma alışkanlığından vazgeçemeyeceksiniz.

Taze fasulye iki türlü dondurulabilir: Yarı pişmiş ya da şoklayarak. Ben mevsiminde, bol domatesle yarı pişmiş hazırlamayı tercih ediyorum. Soğanı ve domatesi zeytinyağında çevirin, doğradığınız fasulyeleri tencereye ekleyip kısık ateşte renkleri sararıp yumuşayana kadar pişirin. Altını kapatıp soğuyunca porsiyonlayıp buzluk poşetlerine koyun, buzluğa kaldırın. Poşetlerin havasını almanız önemli. Dolu poşetin içine bir pipet koyun, poşeti avcunuzda sıkıp ağzını kapatın. Ucu dışarıda kalan pipetten poşette kalan havayı hüp diye içinize çekin. Pipeti çıkarıp poşetin ağzını düğüm yapın.

Bamya da yarı pişmiş dondurulması pratik olan sebzelerden... Fasulye için anlattığım şekilde, ama içine limonunu da ekleyerek pişirin. Sonra yine soğutup porsiyonlayarak buzluğa kaldırın.

Çanak enginar ve taze börülcenin şoklanması şart. Ayıklayın, kaynayan suya atın. 1-2 dakika sonra çıkarıp bol buzlu suya atın. Biraz bekletip süzdürün. Sebzelerin yemyeşil kaldığını göreceksiniz. Daha sonra mutlaka kurulayın, ıslak ıslak paketlemeyin.

Patlıcanı pişmiş olarak saklamanız gerekiyor. Karnıyarık yapacaksanız, alacalı soyduğunuz bütün patlıcanları fırında kızarana kadar pişirin. Soğutup paketleyin. Kışın bir karnıyarık içi hazırlayıp çözdürdüğünüz patlıcanlara doldurun. Fırında 10 dakikada, kendinize mükellef bir yemek hazırlamış olursunuz.

Kırmızı, yeşil ve sarı biberleri jülyen doğrayıp çiğ şekilde, karışık olarak dondurmayı deneyebilirsiniz. Her türlü sote yemeğe ya da bir makarnaya lezzet katacaktır.

Domatesi rendeleyip ya da rondo’dan geçirip yemeklik paketler halinde saklayabilirsiniz. 

Bezelyeler diğer taneli sebzeler gibi sadece yıkanıp, kurutulup porsiyonlanarak dolaba atılır. İç bakla, barbunya ve beyaz iç fasulye de tıpkı bezelye gibi işlem yapmadan dondurulabilir.

Maydanoz, dereotu, taze soğan, taze sarımsak, nane, reyhan ve kereviz yaprağını yıkayın, kurutun, ister doğrayıp ister doğramadan poşetleyin.

Taze zencefili dilimleyip dondurabilirsiniz. Hatta Bodrum mandalinası, lime gibi narenciyeleri de dilimleyip daha sonra içeceklerinizde kullanmak için dondurabilirsiniz. Hem tat katar hem de buz küpü görevi görür.

Kırmızı ve beyaz eti paketlerindeki saklama talimatına uyarak saklayın.

Çok taze balıkları dondurabilirsiniz. Tazeliğinden emin değilseniz dondurmayın. Temizlemeden saklamak mümkün ama amaç pratiklik olduğu için temizleyip, yıkayıp tuzladıktan sonra porsiyonlayarak paketlemek en iyisi. Ahtapot saklayacaksanız deniz suyuyla yıkayıp ya da balıkçınızdan aldığınız gibi temizlemeden dondurun. Çözdürdüğünüzde direkt düdüklü tencereye atıp 40 dakika haşlayın, pamuk gibi bir ahtapot elde edersiniz. Yani saatlerce ahtapot dövmek zorunda değilsiniz.

Vişne, çilek, dut gibi meyvelerin tümü dondurulabilir. Yıkayıp iyice kurutun, paketleyin. Çıkan meyveler çözüldüğünde yumuşamış olacaktır, bu nedenle içecek, pasta ve tatlılarda kullanabilirsiniz.

Şeftali, ananas gibi meyveleri önce dilimleyin, dilimleri birbirine değmeyecek şekilde bir tepsiye koyun. Donunca hepsini bir poşette birleştirip yer tasarrufu yapabilirsiniz.

Avokadoyu püre yapın, öyle dondurun.

BUNLARA DİKKAT!

Etler ve balıklar buzdolabında çözdürülmeli. Çözdürülmüş hiçbir yiyeceği tekrar dondurmayın.

Sebzeleri buzlu olarak doğrudan tencereye, fırına atabilirsiniz.

Sebzelerin tümü, mevsimi yeniden gelene kadar, yaklaşık bir sene dolapta tazeliğini ve vitamin değerlerini korur.

“DONDURUNCA RENGİ, TADI VE BESİN DEĞERİ KORUNUR”

İç hastalıkları uzmanı Dr. Ayça Kaya: “Dondurma işlemi meyve ve sebzelerin uzun süreli muhafaza edilmesi için uygulanan en iyi işlemlerden biridir. Dondurarak muhafazayla meyve ve sebzelerin rengi, tadı ve besin değeri iyi şekilde korunur. Kurutma, konserveleme gibi çeşitli muhafaza yöntemleri arasında gıdanın uğradığı kalite kayıpları dondurarak muhafaza yönteminde en az düzeyde yaşanır. Yapılan çalışmalar, taze ve dondurulmuş ürünlerin besin içeriğinin benzer olduğunu gösteriyor. Dondurma işleminin kendisi aslında besin değeri üzerinde çok az etkiye sahip ancak dondurmadan önce uygulanan ön işlemlerde, depolama ve çözdürme sırasında besin değerinde kayıplar olabiliyor. ”

BUZLUKTA İDEAL SAKLAMA SÜRESİ NE KADAR OLMALI?

Sığır/kuzu eti: �Biftek 6-12 ay, doğranmış etler 4 ay

Tavuk/hindi: Bütün 12 ay, parçalanmış 9 ay

Balık: Yağsız 6 ay, yağlı 2-3 ay

Sebzeler:  8-12 ay

Meyveler: Narenciye 3 ay, diğer meyveler 9-12 ay