Bu güzel sebze-meyveleri dondursak da mı saklasak?

Yazın bereketini kışa taşımanın çeşitli yolları var. Turşulama, reçel-komposto, konserveleme veya kurutma gibi geleneksel yöntemler... Her yöntem, her sebzeye uymayabiliyor. Bu saydığım geleneksel yöntemlerin tümü kendi içinde zorluklar taşıyor. Her şeyin turşusunu yapamıyorsunuz; reçel-komposto haline gelen meyveyi başka formlarda kullanmak zorlaşıyor; kurutma nemli kentlere uygun değil, çürüyor ya da küfleniyor; konservelemekse en meşakkatlisi, steril bir ortam oluşturup vakum için ek kaynatma gibi külfetleri var. Ama buzlukta dondurma gibisi yok! Benim favori yöntemim... Öyle kolay ki herhangi bir yemeği biraz fazla miktarda pişirip, yarısını poşete koyup buzluğa atarak başlayabilirsiniz buzlukçuluk macerasına.

Eğer ‘Bu kadarını denedik, daha da profesyonel olalım’ diyorsanız adım adım hangi yiyecek nasıl dondurulur, listeleyelim... Geçen yıl da bu mevsimde yazdığım gibi kolaylıkla uygulayabilin diye çok pratik öneriler hazırladım. Yazın en sevileni domatesse bu listede yok; gelecek haftalarda domates saklamanın yollarını ayrı bir yazıda size
anlatacağım. 

Patlıcan pişmiş olmalı

Taze fasulyeyi yarı pişmiş dondurabilirsiniz. Doğranmış soğan ve domatesleri zeytinyağında çevirin. Ayıklayıp doğradığınız fasulyeleri tencereye ekleyip, kısık ateşte fasulyeler sararıp yumuşayana kadar pişirin. Altını kapatıp soğumaya alın, iyice soğuyunca buzluk poşetlerine porsiyonlayarak kaldırın. Kışın canınız istediğinde tencereye biraz zeytinyağı alın, üzerine donuk fasulyeler ve biraz tuz ekleyip kısa süre pişirin; yemeğiniz hazır.

Bamyayı da yarı pişmiş dondurabilirsiniz. Taze fasulye için anlattığım şekilde ama tabii limon suyu da ekleyerek pişirin. Sonra yine soğutup porsiyonlayarak buzluğa kaldırın.

Çanak enginar ve taze börülce şoklanarak saklanmalı. Sebzeleri kaynayan suya atın, 1-2 dakika sonra çıkarıp bol buzlu suya alın. Kısa süre buzlu suda tutup sularını güzelce süzdürün. Şokladığınız sebzeler diri kalacaktır. Ama mutlaka kurulayın, ıslak ıslak paketlemeyin.

Patlıcan, pişmiş halde saklanmalı. Alacalı soyduğunuz bütün patlıcanları biraz tuzlu suda beklettikten sonra çatalla 1-2 yerinden delip fırında kızarana kadar pişirin. Soğuttuğunuz patlıcanları ailenizdeki kişi sayısı kadar gruplayarak paketleyin. Kışın karnıyarık içi hazırlayıp çözdürdüğünüz patlıcanların ortasına doldurup yine fırına atın. 10 dakikada mükellef bir yemek hazırlamış olursunuz.

Biberler çiğ dondurulmalı. Dolmalık, yeşil veya kapya biberleri yıkayın, iyice kurulayıp poşetleyin. Dilerseniz jülyen doğrayıp büyük paketlerde karışık olarak dondurmayı da deneyebilirsiniz. Her türlü sote yemeğe veya sıradan bir makarnaya lezzet katar. Kapya biberleri pişirip sakladığım da oluyor. Birkaç yerinden deldiğim biberleri fırına atıyorum; güzelce kızarınca, bir süzgece alıp suyunu salmasını bekliyorum. Kabuklarını soyup paketleyerek buzluğa koyuyorum. Kışın aniden bir misafir geldiğinde henüz buzluyken şerit şerit kesip hemen sarımsaklı yoğurtla buluşturuyorum. 

Avokadoyu püre haline getirip...

Bezelye diğer taneli sebzeler gibi sadece yıkanıp, kurutulup porsiyonlanarak dolaba atılır. Ağzı açılır kapanır poşetleri seçerseniz ihtiyacınız kadarını çorbada, salatada kullanıp kalanını tekrar buzluğa koyabilirsiniz. İç bakla, barbunya ve beyaz iç fasulye (bazı bölgelerde badalan diye bilinir) de bollaştığında tıpkı bezelye gibi işlem yapmadan dondurulabilir.

Koçan mısırları kabuklarını çıkarıp tek tek streç filme sararak dondurucuya atabilirsiniz. Kendi kabuğunda da dondurmak mümkün ama püskülleri dolabı kirletiyor; o nedenle ayıklayıp paketleyerek saklamayı tercih ediyorum.

Kuru soğanı yemeklik doğrayıp kilitli poşette dondurursanız yemek yaparken çok hızlı hareket edebilirsiniz. 

Maydanoz, dereotu, taze soğan, taze sarımsak, nane, reyhan gibi aroma vericiler ihtiyaçtan fazla alınıyor, sonra da bozuluyor. Yıkayın, kurutun, ister doğrayıp ister doğramadan poşetleyin. İhtiyacınız kadarını çözdürmeden yemeğinize katabilirsiniz.

Taze zencefil de sıklıkla alıp bitiremediğimiz tat vericilerden, dilimleyip dondurabilirsiniz. Hatta Bodrum mandalinası, yeşil limon gibi narenciye çeşitlerini de dilimleyip daha sonra içeceklerinizde kullanmak için dondurabilirsiniz; buz küpü görevi de görür.

Vişne, çilek, böğürtlen, dut gibi meyvelerin tümü dondurulabilir. Yıkayıp iyice kurutun. Paketleyin. Çıkan meyveler çözüldüğünde yumuşuyor. Bu nedenle sadece içecek, pasta ve tatlılarda donuk haliyle kullanmak mümkün oluyor.

Şeftali, ananas gibi meyveleri dilimleyip bir tepside dondurun. Dilimler ayrı ayrı donunca kilitli poşete alın, artık üst üste koymak sorun olmaz.

Avokadoyu püre haline getirip dondurun.

Böğürtlen, vişne gibi meyveleri dondurup tatlılarınızda kullanabilirsiniz.

AKLINIZDA OLSUN...

Çözdürülmüş yiyeceği tekrar dondurmayın.

Sebzeleri buzlu olarak doğrudan tencereye, fırına atabilirsiniz.

Paketlerin havasını bir pipet yardımıyla alabilirsiniz, bu şekilde vakumladığınız paketler az yer kaplar.

Kâğıt etiketler bir süre sonra yapışkan özelliğini kaybediyor. Paketlerin üzerine cam kalemiyle tarih yazın. 12 ay boyunca saklayabilirsiniz.