Hakan GENCE
Oluşturulma Tarihi: Ekim 21, 2006 00:00
Aydınlatma, dekorasyonda çok önemli bir role sahip. Çok iyi dekore edilmiş bir mekan bile, aydınlatma yanlış ise kendini gösteremez. Geçtiğimiz yüzyılda, yaşadığımız mekanları aydınlatmak için gaz lambası, ampul ve floresanlar kullandık.
Şimdilerde ise moda, Light Emiiting Diodes (LED) teknolojisi. LED’ler dekoratif ve genel amaçlı aydınlatmada tasarımcılara sonsuz seçenekler sunuyor. LED için, üçüncü binyılın en neşeli ve değişken dekorasyon öğesi desek yalan olmaz. Evlerden kafelere, otellerden barlara kadar her yerde LED ışıklarıyla karşılaşıyoruz. Dekorasyona sağladığı yararlar dışında, uzun ömürlü ve çevre dostu olmaları gibi pek çok avantajları var. Bu teknoloji, ışığın icadından sonra en önemli buluş olarak kabul ediliyor. Hatta LED’in mucidi olan Japon araştırmacı Shuji Nakamura, geçtiğimiz ay, dünyanın en prestijli teknoloji ödülü Millennium Ödülü’ne layık görüldü. Konunun Türkiye’deki öncülerinden Damla LED firmasından Akın Özel’le konuştuk.
GELECEĞİN TEKNOLOJİSİLED, çevreye zararı dokunmayan küçük ve güçlü ışık kaynaklarına deniyor. Soğuk ışık kaynağı olduğu için çevresine ısı vermiyor. Yani ortamı ısıtmıyor ve yakındaki eşyalara zarar vermiyor. Aslında LED’ler uzun zamandır hayatımızda. LED’ler ilk olarak kırmızı, sarı, yeşil, portakal ve pembe renklerdeydi ve kısıtlı alanlarda kullanıldı. Ancak 90’lı yıllarda beyaz LED’lerin icadıyla birlikte aydınlatmada adeta bir devrim yaşandı. Kullanım alanları genişledi. Artık LED teknolojisinden bugünün ve geleceğin teknolojisi olarak bahsediliyor.
NERELERDE TERCİH EDİLİYORLED teknolojisi, iç mekan dekorasyonunda her alana rahatlıkla uygulanıyor. Mobilyalarınızı hiç değiştirmeden bile ortamı tamamıyla değiştirebilirsiniz. Salonlarda en çok kartonpiyerlerin içinde kullanılıyor. Buzlu camların arkasına uygulananlar ışığı dağıtarak evin içinde hareketlilik sağlıyor. Günün sonunda gözlerini dinlendirmek isteyenler için yatak odalarında özellikle yatak başlarına yerleştirilen LED’ler iyi bir
seçim. Çünkü parlaklık dereceleri istenildiği gibi ayarlanıyor. Banyolarda da çok kullanılıyor. Doğru konum ile aynada hiçbir parlama olmamasını sağlıyorlar. En çok da aynaların arkası ve tavan spotlarında kullanılıyor. Ayrıca LED teknolojisiyle tablolar dahi yapabilirsiniz. Ya da duvarlardaki resimleri, ışıklandırmayla ön plana çıkartabilirsiniz. Yoksa yatak odanızın tavanında yıldızlarla dolu bir gökyüzü mü istiyorsunuz, sorun değil! Isı vermedikleri için esere zararları da dokunmuyor.
16 milyon renk seçeneği sağlayan LED’ler mekanlara farklılıklar katıyor. Örneğin; evinizin duvarlarının rengini her gün bu sistemle değiştirebiliyorsunuz. Böyle bir uygulamada zeminin, ışığı daha iyi gösteren beyaz renkte olması gerekiyor. LED sistemi bilgisayarlı bir kontrol ünitesine bağlanıyor. Bu ünite sayesinde istediğiniz zaman aralığında renk değişimi sağlanıyor. Bu değişim mekanı devamlı canlı tutarak evin içindeki havayı değiştiriyor.
GÜNDÜZ RESTORAN, GECE BARFarkında olmasak da kurumsal işletmeler ve dış mekanlarda da LED uygulamalarına sıkça rastlıyoruz. En çok otellerin dekorasyonu ve havuz ışıklandırmasında tercih ediliyor. Çünkü LED’ler enerjinin tamamını ışığa çeviriyor ve ısınarak patlama olasılığını yok ediyor. Gece kulüpleri her renk ışık üretebilen robotlarla donatılınca, müziğin ritmine göre değişik renklere bürünüyor. İş yerlerinde ışığı geçiren plastik malzemelerin arkasından yansıma yaparak hoş bir görüntü sağlanıyor. Restoranlarda uygulanan özel teknikle gündüz sade bir mekan, gece ışıklarının rengini değiştirerek bir gece kulübü olabiliyor ve farklı kombinasyonlar oluşturuluyor.
Bir LED ile, ışık geçirgen olan her şeyin rengini değiştirebilir, onu bambaşka bir hale getirebilirsiniz. Örnek mi istiyorsunuz? Evin değişik odalarına tek tek örnek verelim: Küvetinizin rengini değiştirebilirsiniz. Yatak odanızın tavanına yıldızlı bir gökyüzü yapabilirsiniz. Yoksa yıldızları
yemek masanızda mı isterdiniz? Pleksiglastan yapılmış tüm objeleri, örneğin kapı kulplarını renklendirebilirsiniz. Salonda LED ışıklarla yapılmış devasa bir tabloya ne dersiniz? Banyoya geri dönelim; duş başından akan suyu bile renkten renge sokabilirsiniz.
NASIL UYGULANIRLED’ler piyasada kurulum için gerekli olan düşük voltajla çalışan adaptörleri ile birlikte satılıyor. LED’leri küçük bir alana kendi başınıza veya elektrikçi desteğiyle kurabilirsiniz. Daha geniş alanlar için mimari destek almak gerekiyor. 500 metrekarelik bir alanda LED uygulaması ortalama bir gün sürüyor.
MALİYETİ
Ürünlerin çeşitliliği, kombinasyon içerisinde kullanılan LED sayısı ve renkler, fiyatları değiştiriyor. Örneğin ilk bulunan LED rengi kırmızı olduğu için tüm dünyada en ucuz LED, kırmızı. Teknolojiyi kurdurmanın bedeli, genelde satın alınan LED fiyatının yüzde 20’si civarında. Montaj yapılacak alanın büyüklüğüne göre bu oranlar değişebiliyor.
AVANTAJLARIOrtalama 100 bin saat ömürleri var. Yani, 24 saat açık kalan bir LED kaynağı 11 yıl sorun çıkarmadan çalışıp parlaklığını koruyor.
Diğer ışık kaynaklarının tersine, yaydığı ışığı tek bir yöne veriyor. Böylece aydınlatmada istenen verim alınıyor.
Bir mikroişlemci yardımıyla çalıştığında kırmızı, mavi ve yeşil rengin karışımından toplam 16 milyon renk elde ediliyor.
Parlaklıkları istenildiği gibi değiştiriliyor.
Diğer ışık kaynakları gibi ısı yaymıyor. Bu yüzden de yer aydınlatmalarında, müze ve gıda sektöründe de sıkça kullanılıyor.
İçlerinde bulunan çipler 1 mm. x 1 mm. boyutunda olduğu için en küçük alanlarda bile kullanılabiliyor.
İçeriğinde cıva bulunmadığı için çevreye zarar vermiyor.
MUM YERİNE LEDDamla Alternatif Aydınlatma Sistemleri, uzun süren AR-GE çalışmaları sonucunda "Sultans Of The Led" serisini piyasaya çıkardı. Sultanların farklı mekanlara renk getirmek için sekiz ayrı tek renk, mum efekti ve 16 milyon renk seçeneğine sahip üç modeli var. Bu seri ile tüm iç mekanlarda farklı atmosferler yaratabilirsiniz. Bir de LED mumlar var. Bunlar şimdilerde çoğunlukla tasarım dükkanlarında çıkıyor karşımıza. Üç saatlik şarjla 10 gün kullanıma sahip.