Kupa heyecanı bu senfoniyi yazdırdı

Besteci, piyanist, orkestra ÅŸefi ve tromboncu Betin GüneÅŸ, 19 yıldır Almanya’da yaşıyor. 16 yıldır WDR Köln Senfoni Orkestrası’nın ÅŸefi. Senfoni, konçerto, oda müziÄŸi formlarında 70’i aÅŸkın eser besteleyen GüneÅŸ, 2002 Dünya Kupası’nda futbol takımımızın yarattığı heyecan dalgasından etkilenip 10’uncu senfonisine baÅŸladı.Bir süre önce biten eserin dünya prömiyerini perÅŸembe günü Köln’de piyanist Ä°dil Biret ve GüneÅŸ yönetimindeki WDR Senfoni yaptı. Ekip senfoniyi bugün Ä°stanbul CRR’de, 8 Mart’ta Ankara Åžura Salonu’nda, 10 Mart’ta Ä°zmir Ä°nönü Kültür Merkezi’nde seslendirecek.Ä°ki konservatuvarda dört bölüm bitirip, bu arada Basın Yayın Yüksek Okulu’ndan da diploma aldınız. BesteciliÄŸinizi gazetecilikten umudu kesmenize mi borçluyuz?(Gülüyor)Yok canım... BeÅŸ yaşında karar verip müziÄŸe baÅŸladım. Yıllar sonra çeÅŸni olsun diye gazetecilik okudum. Biliyorsunuz bestecilik meslekten sayılmıyor, üstelik o zaman konservatuvar üniversite deÄŸildi. BYYO sayesinde üniversitede okuma mutluluÄŸuna eriÅŸtim. Sesle ilgili olduÄŸu için Radyo-TV bölümünü seçtim. Arada müzik eleÅŸtirileri de yazarım...Besteci ve ÅŸef olmaya kararlı bir gencin konservatuvarda kompozisyon, ÅŸeflik dersleri alması olaÄŸan. Enstrüman seçiminde piyanoya yönelmesi de ÅŸaşırtıcı deÄŸil. Fakat tüm bunların üstüne trombon bölümüne de girmesi ÅŸaşırtıcı. Neden seçtiniz trombonu?Åžef orkestranın önündedir, bütünü görür. Piyanist çoÄŸunlukla solisttir, orkestranın içine nadiren girer. Ben trombonla birlikte orkestranın içine girmek, o atmosferi içinden gözlemlemek istedim. ÇocukluÄŸumda yaÅŸadığım sevincin de etkisi var: 14-15 yaÅŸlarındaydım. Babam St Joseph Lisesi’nin bando enstrümanlarının toplu olarak satılacağını duymuÅŸ. Birlikte gittik, hepsini kamyona doldurup Beykoz’daki yalımızın bahçesine getirdik. ArkadaÅŸlarımla enstrümanları birer birer parlatıp oynamaya baÅŸladık, trombonu böyle sevdim. ArkadaÅŸlarımla Grup Magic adlı bir nefesli grubu kurmuÅŸtuk. Bahçede sabahlara kadar modern eserleri, benim bestelerimi ve caz çalardık. Sonraki yıllarda trombon için üç konçerto yazdım. Bunlardan biri Londra Senfoni’yle kaydedildi, CD’si yayımlandı.Evin Ä°lyasoÄŸlu kitabında, son çalışmalarınızı ‘neo romantik sentez arayışları’ ÅŸeklinde deÄŸerlendiriyor. Müzik evreninde, ÅŸu andaki koordinatlarınız neler?Evren ve uzaydaki her nokta benim koordinatım olabilir. Her zaman içimden geldiÄŸi gibi yazdım. Bazı dinleyiciler, ödül kazanan ‘Bilimde Her ÅŸey Vardır’ adlı eserimin belirli bölümlerinde korktuklarını söylemiÅŸti. Tabii eserin bütünü böyle deÄŸil, dinleyicisini sandalyesinden düşürmeyecek pasajlar da var içinde... ÇeÅŸitli formlarda 60 eser yazdıktan sonra, son yıllarda elektronik müzik alanında beste yaptığınızı görüyoruz. Oysa dünyada sentetik seslerden akustik seslere dönüş yaÅŸanıyor. Neden bu kadar beklediniz?Köln Yüksek Müzik Okulu’nda ÅŸeflik, kompozisyon ve trombon bölümlerinde okurken Stockhausen gibi bestecilerin çalıştığı elektronik müzik bölümünden de ders alma fırsatını yakaladım. Elektronik müzik her zaman benim içimdeydi. Orkestra beynimdeki tınılara yetmiyor. Teknoloji geliÅŸti, artık evimde 50 synthesizer’ın birlikte çalıştığı sistemle beste yapabiliyorum. Bu nedenle birbiri ardına elektronik eser yazıyorum. Önce sesler keÅŸfediyorum, ardından bunlarla form oluÅŸturuyorum. Beni beynimdeki sesler yönlendiriyor. Elektronik, akustik, konçerto ya da senfoni olarak dışarı çıkıyorlar.Hiç çalınmayacağını bilseniz bu kadar senfoni besteler miydiniz? Ä°nsanın içindeki ses mutlaka dışarı çıkıyor. Tıpkı çocuk doÄŸurmak gibi. Bazen notaya geçirecek zaman, fırsat bulamıyorum. Bugünlerde 11’inci senfoniye baÅŸladım. En büyük tatmin insanın eserlerini duyması. Telif hakkı ödemelerine baktığımda, eserlerimin gereÄŸinden çok çalındığını düşünüp mahcup bile oluyorum. Güney Afrika’dan Avusturya’ya kadar her yerde çalınıyorlar. CD’leri radyolarda yayımlanıyor. O kadar çok eser sipariÅŸi alıyorum ki, biri bitmeden öbürü baÅŸlıyor. Haftada toplam 5 saatlik uykuyla yaÅŸadığım oluyor. Yaptığım iÅŸten keyif aldığım için ÅŸikayetim yok.Eserlerinizin kayıtlarından 10 civarında CD yayımlandı, ancak bunları Türkiye’de bulmak mümkün deÄŸil. Meraklılara ne tavsiye edersiniz?CD’lerin sayısı 30’u buldu. Ä°nternet kanalıyla yurtdışına sipariÅŸ vermelerini tavsiye ederim.SENFONÄ° YAZDIRAN BREZÄ°LYA MAÇIÄ°stanbul’da seslendireceÄŸimiz 10. Senfoni’nin son bölümü ‘Kupa’ baÅŸlığını taşıyor. Dünya Kupası heyecanını, finalde kaybettiÄŸimiz Brezilya maçının hayal kırıklığını yansıttım bu bölümde. ‘Kupa’ baÅŸlıklı bölümü maçlar sırasında yazmaya baÅŸladım. Sonra bu bölümü senfoninin en sonuna koyup ilk dört bölümü besteledim. O yıl bir konser nedeniyle mahkemelik olmuÅŸ, davayı kazanmıştım. Fakat öyle kızdım ki, anlatamam. Bu öfkeyi, ÅŸikayeti senfoninin bir bölümünde duyacaksınız.Â