Köyceğiz’de dört mendirek

Homeros’un dizelerini efsunlu bir esintiyle yineleyen Olympos (Ölemez) Dağı eteklerinde, Sultaniye’de etkin izlenimlerle karşınızdayım. Sırayla bir ucundan tutarak bu gölün, bu dağın, bu tanrıçalar vadisinin, bu karşıda Pan ve Kızlan dağları arasındaki lagün labirentlerinin sırlarını bir an için büyülü, kükürtlü termal sularına dalarak aramaya başlarken sizleri de karşımda buldum...
Nasıl oldu, bilmiyorum! Hoş geldiniz! İyi de oldu. Evet! Belki de hep birlikte bu labirentlerde doğa ve tarih kültürü arkeoloğu gibi yürüyecek, doğanın fısıldayacağı söylenceleri işiteceğiz.
Belki de Kızlan Dağı yanındaki insan bedenli teke başlı Pan’ın flütü ile uyanacağız...

BİNLERCE YILLIK ŞİFA MERKEZİ

Bu efsaneleri beklerken, bedensel sağaltım ve ruhsal iyileşmenin bölgedeki merkezi Köyceğiz Sultaniye’den haberler sunacağım. Tarih öncesi çağlarda Roma Hamamları diye anılan kaynakta Leto Altarı’nın bulunduğu, Sultaniye Termali diye tanınan yerdeyiz bugün. Büyülü pastoral güzellik karşısında duygularımızı gemlemek, doğal ve yansız olabilmek için kendimizi zorla zaptediyoruz.
Yeşillik, orman, sazlıklar, kıpırtısız gölle bir aradayız. Kültür algısı olarak sağlık sorunlarıyla termal ilişkisi algısı çok erken çağlarda insanların dikkatini çekmiş olmalı. Tarih öncesi paganik çağlarda insan-doğa ilişkisi çok daha sıkı fıkıydı. İnsanla doğa ilişkisi pekiştikçe sağlıklı yaşam yolu aydınlandı. Termal, kükürtlü su, sayrılık ve sağaltım düşüncesi ilk çağlarda ortaya çıktı.
Leto Sultaniyesi arkaik evrelerde bir kilometre taşı olarak erken aydınlanma yeri oldu. Bedensel sağaltım ile ruhsal iyileşmenin de bu bölgedeki merkeziydi birkaç bin yıl önce. İşte şimdi bu yerdeyiz. 15 yıldır burada çalışanlarla tanıştık, söyleştik.
Şunları öğrendik: Termaldeki kükürtlü su seanslarından şifa bulmak için düzenli ve sabırlı olmak gerekiyor. Eklem ağrıları, kas yorgunlukları, kısırlık, romatizmal ağrılar, kireçlenme, sinirsel gerilimler, ameliyat sonrası ve yanlış beslenme ile oluşan sıkıntılar, mantarlar için sağlık verici bir kaplıca burası. İçilebilen kaynak suyu da sindirim sistemini düzenliyor.

Öğrendiğimiz bir şey daha: Türkiye’nin yükselen yıldızı Köyceğiz Leto, termal kaynaklarıyla dünya turizmine kapılarını açtı. Arkaik termal suyun zengin içeriği çamur banyosuna da yansıyor. Bu açıdan dünyanın en önemli termal suları arasında. Sultaniye Termali’ndeki çamur banyosu turistlerle dolup taşıyor.
Köyceğiz Belediye Başkanı Salih Erbay’ın girişimleriyle, pek çok turizm operatörü için burası bir hedef noktası oldu. Özel çabayla burayı başarılı noktaya getiren bir ekip var. 24 saat görev başında.
Dolunayda geceyi bir bungalovda geçirecekseniz, önceden telefonla yer ayırtın. Göle sıfır düzeyde havuzlarıyla, kapalı bölmeleriyle, sağaltım gücü hızlı sonuç veren kükürtlü suyla gelen gizil şifayı, saniye saniye bedeninizde sezersiniz. Muhteşem bir doğa şöleni var karşınızda.
Gün doğumu saniye saniye değişerek, mistik güçler tarafından yönetilen bir koreografiyi anımsatır: Sazlıkları konuşturan esinti, göle yansıyan dağlar, arkada tanrılar dağı Olympos... Karşı doruğa çıkan Yörük/eren Sümbül Baba, Olympos’u Oğuzca dilmaçlıkla Ölemez’e çevirmiş. Sümbül Baba doruğu ise beşinci mendirek Köyceğiz için.
Köyceğiz’de dört mendirek: Biri Sultaniye Kaplıcaları, biri göl, ötekileri Ölemez ve eski adı Artemis olan Kızlan Dağı ve omuzbaşında (teke başlı insan bedenli imgesiyle) Pan Dağı.
Gördüğünüz gibi, ‘Saklı Cennet’ dedikleri Tanrıçalar Vadisi’nde bir hamaktayız...

Batık adadaki kehanet merkezi

Azra Erhat, Olympos sözcüğünün Anadolu ölü dillerinden olduğunu, Türkiye’de benzer isimli 20 civarında dağ bulunduğunu yazdı. Ölemez’in kuzey yüzünde Leto Termali, güney yüzünde Afrodite / Artemis Tapınağı (Kaunos) var. Doğurganlıkta Artemis doğası özeldir: Günlük ağaçları, bıldırcın, arı, kuzugöbeği mantarı... Apollon kehanet merkezlerinden birinin de Köyceğiz Gölü’nün güneyinde, termalin önündeki durgun suda görünen batık adalarda olduğu düşünülür. Bir de Homeros’un izi vardır orada.