Körlükle savaşım

PDT’nin yararlarından biri de, giderek yaÅŸlanan Batı toplumlarında ortaya çıkan ve körlüğe neden olan yaÅŸlılığa baÄŸlı maküler bozulmalarla (AMD) savaşım olacak. Birçok insan AMD’nin zararsız türüne sahip, ancak hastaların onda birinde, AMD’nin çok daha agresif bir tipi bulunur. Bu hastalıkta, retinanın arkasında anormal, sızan kan damarları oluÅŸur ve bu, okuma ve araba kullanma için gereken merkezi görüşe zarar verir. Hastalık ilerledikçe, merkezi görme engellenir ve insanların yüzlerini ve cisimlerin detaylarını ayırt etmek olanaksızlaşır. AraÅŸtırmacılar, foto dinamik tedavinin, bu kan damarlarının oluÅŸmasını durdurabileceÄŸini ve körlüğü önleyebileceÄŸini öne sürdü. Yeni sentetik porfirin olan Verteporfin ilacı, 15 dakika içinde anormal retina damarlarında toplanır. Kırmızı ışıkla aktive edilen verteporfin, retinaya zarar vermeden damarları doldurur. John Hopkins Ãœniversitesi'nden Neil W. Bressler’in yürüttüğü iki önemli klinik deneyde, fotodinamik tedavinin 3 yıl süresince 6 ila 7 kez uygulanabildiÄŸi ve saÄŸlıklı retinaya hiçbir zararın verilmediÄŸi saptandı. Verteporfin, AMD’nin en agresif tipini taşıyan hastalarda, orta dereceli veya ciddi görme bozukluÄŸu riskini iki yıl içinde yarıya indirdi. Tedavi, patolojik miyopluk ve oküler histoplazmoz sendrom gibi daha az agresif tipli AMD’lerde de etkili oldu. DiÄŸer tedavi alanları Fotodinamik tedavinin gözde kullanılması, diÄŸer alanlardaki araÅŸtırmaları da etkiledi. Ancak, özellikle kırmızı ışığın dokuların birkaç santimetreden fazla içine girmemesi, tedavide bir engel oluÅŸturuyor. Ancak, foto dinamik tedaviyi dahiliyede de kullanmak için, zekici bir yöntem geliÅŸtirildi: koroner arter hastalığının tedavisinde kullanılan fotoanjiyoplasti. Koroner anjiyoplasti, ateroskleroz (damar tıkanıklığı) olan arterleri iyileÅŸtirmede uygulanan invasif bir iÅŸlemdir. Bu iÅŸlemde, arterleri açmak için küçük bir balon kullanılır, böylece aterosklerotik plaklar damarın tamamını tıkamaz. Fotoanjiyoplasti ile günümüzde uygulanan anjiyoplastinin birçok sorunu ortadan kaldırılır. Yöntemde, kana porfirin gönderilir ve porfirinin, hastalıklı damarlarda birikmesi beklenir. Damara, bir sondaya takılan küçük bir ışık kaynağıyla ışık gönderilir. Işıkla aktive edilen plaklardaki porfirinler, arterin duvarlarına zarar vermeden daralmaya yol açan plakları eritirler.Bu yöntemde, sentetik porfirin motexafin lutetyum kullanıldı. American College of Cardiology, küçük çaplı bir insan deneyi ardından Mart 2002’de yaptığı açıklamada, fotoanjiyoplastinin denenmesi için henüz erken, ancak sonuçların umut verici ve iÅŸlemin güvenli olduÄŸu kaydedildi. Enfeksiyonları önleyiciPorfirinlerin, aktif ve çoÄŸalan hücrelerde birikmesi, bazı enfeksiyon hastalıklarında kullanılması olasılığını güçlendirdi. Gram negatif bakterilerde, kompleks bir hücre duvarı bulunur. Harvard’dan Michael R. Hamblin ve ekibi, yeni bir yöntemle porfirini bakteri içine sokabildi ve ışıkla harekete geçirilerek bakterilerin öldürülmesini saÄŸladı. Birçok diÄŸer fotodinamik tedavi yöntemi, ‘aktive edilen bağışıklık hücrelerinin, duraÄŸan bağışıklık hücrelerine ve kan hücrelerine oranla ışığa duyarlı ilaçları daha fazla aldığı’ bulgusuna dayanıyor. Birçok enfeksiyonda kimse etkin bağışıklık hücrelerini yok etmek istemez.AIDS’te ise bu durum tam tersidir. AIDS virüsü, bağışıklık hücrelerini enfekte eder. Laboratuvar deneylerinde, HIV’nin enfekte ettiÄŸi bağışıklık hücreleri, porfirinleri alır ve ışıkla tedavi tarafından kolaylıkla zarar görebilecek hale gelir. Yeni umutlarIşıkla tedavinin, HIV hastalarında, hastalıkla bağışıklık hücrelerini ayırt ederek yok edip etmeyeceÄŸi sorusu hala net deÄŸildir. Fotodinamik tedavi, aktive edilen ve çoÄŸalan bağışıklık hücrelerinin yer aldığı:Otoimmün (bağışıklık sistemi) hastalıkları, Organ nakli reddi ve Lösemi gibi rahatsızlıklar da önemli rol üstlenebilir. Foto dinamik tedavi, istenmeyen bağışıklık hücrelerini yok ederek, enfeksiyonlara normal bağışıklık tepkisi verilmesini saÄŸlayabilir. Scientific American dergisinin 16 Ocak 2002 sayısından özetlediÄŸimiz bu makalede, foto dinamik tedaviye konu olan bu araÅŸtırmaların birçoÄŸunun deneylerinin hala sürdüğü belirtiliyor. Â