Klozet renklendi resimlendi, esprilendi

Klozet tasarımları önem kazandı. Hijyen ön plana çıktı, kapaklar renklendi, konforu artırıldı, hatta resimlendi, esprilendi. Kapağına dikenli tel çizilmiş bir klozetle karşılaşırsanız şaşırmayın! Bu arada ev banyolarına pisuar bile takılmaya başladı. RocaKale Pazarlama Müdürü Birim Esener Karakaş "Klozet en ücra köylere kadar girdi, kentli tüketici ise artık işlevsellik kadar estetiğe de önem veriyor" diyor.

Uzun yıllar modelleri değişmeyen klozetler, son 5-10 yılda hızla çeşitlendi, klozetlerde artık başlı başına tasarım yaklaşımları mı söz konusu?

- Hálá bir ürün gurubunun parçası olarak tasarlanıyor. Banyo malzemesi tasarımında zaman içinde farklı yaklaşımlar ön plana çıkıyor. Minimalizm, retro çizgiler gibi. Klozette işlevsellik ön planda, tasarımda çizgi dışına çıkmak zor. Sevindirici olan Türkiye’de klozet kullanımı artıyor, en ücra köylerde bile alafranga tuvalet tercih ediliyor. Bu arada klozet tercihinde tüketiciler işlevsellik kadar renk, mekandaki seramiğin dokusunu göz önüne alarak seçim yapıyor.

Firmanızda klozetleri kimler tasarlıyor?

- Schmith&Lakcner, Ramon Benedito, Adolf Babel ve Can Yalman gibi yerli ve yabancı tasarımcılarla çalışıyoruz. Ayrıca fabrikada tasarım ekibimiz var. Şu anda farklı tasarımcıların elinden çıkmış 13 farklı banyo takımı üretiyoruz. Bunun yanı sıra her takım içinde farklı ihtiyaç ve beğenilere hitap edebilecek birçok tek parça klozet ürünümüz mevcut.

Hijyen nasıl sağlanıyor?

- Klozetler seramik sağlık gereçleri olarak da adlandırdığımız banyo ürünleri arasında. Tasarım aşamasından itibaren hijyen konusu ön plana çıkıyor. İlk numune ortaya çıktıktan sonra birçok testten geçiyor. Kendini temizleme özelliği, giderinde pislik tutup tutmadığı, temizlik için gereken su miktarı inceleniyor. Hijyende en önemli unsur, yüzeylerde kullanılan sır. Su ve pisliğin akışını kolaylaştıracak özelliklerde olmalı. Temizlikte aşınmaması için dayanıklı olmalı. Ancak ne kadar sağlam olursa olsun, temizlikte mutlaka yumuşak bez ve sıvı deterjan kullanmakta yarar var.

KAPAĞA TAK-ÇIKAR ÇÖZÜMÜ

Klozetlerde kapak temizliği için parlak bir fikir geliştirilebildi mi?

- Temizlik sırasında kapağın ve klozetin her noktasına rahatlıkla ulaşılabilmeli. Akıllı Kapaklar adını verdiğimiz bir seri ürün çıkarttık. Bu kapaklar kolaylıkla yerinden çıkartılıp temizlenebiliyor. Tak-çıkar kapak klozetin hijyeninin sağlanmasında önemli bir yöntem. Bu sayede klozetin her noktası temizlenebiliyor.

Banyolarda klozetin yanında bide olmalı mı, Türkiye’de ne oranda kullanılıyor?

- Tasarımlarımızı hazırlarken bide’leri takımın bir parçası olarak görüyoruz. Özellikle dış pazarlarda çok tercih edilen bir ürün. İhraç edeceğimiz takımlarımızın ürünleri arasında. Türkiye’de butik ve büyük otellerin yanı sıra bazı konutlarda da bide kullanılıyor. Bide üzerinde bulunan armatür sayesinde ayak temizliği yapmak ve abdest almayı kolaylaştırmak gibi amaçlar için de kullanılabiliyor.

Son zamanlarda evlerde pisuar görmeye başladık. Ne kadar yaygın?

- Çok nadir tercih ediliyor. Özellikle lüks projelerde, büyük banyo mekanı olan konutlarda pisuar görmek mümkün. Ancak yine de kısa vadede konutlarda yoğun bir pisuar talebi beklemiyoruz.

İlk modeli Kral 9. Henry yaptırdı bugünküne benzer olanı ise saat yapımcısı İngiliz tasarladı

İlk klozet modelini Kral 9. Henry’nin yaptırdığı söylenir. Henry tuvaletini yapması için kendisine 200 altın çivi ve siyah kadife ile kaplı puf şeklinde bir oturak yaptırmış. 14. Louis, görüşmelerini tuvalet molası ile kesmemek için bir kap üzerinde oturup konuklarını öylece kabul edermiş.

Daha öncesine baktığımızda Mezopotamya ve Indus vadisi yerleşimlerinde ilk foseptiklere ve kanalizasyon sitemlerine rastlanmakta. MÖ 3000’de tarihi Mezopotamya şehri Habuba Kabire’de tuvaletler için atık su taşıma sistemi kurulmuş. Mısırlıların, Yunanlıların ve Romalıların zamanlarında atık sistemleri üzerine çalışmalar yaptıklarını görüyoruz. Bu zamanlarda tabii ki klozetler yok ama hela taşları o zamanların tuvalet sistemleri olarak kullanılıyor.

Tuvaletin gelişimi ise bazı dönemlerde salgın hastalıklar gibi konularda da etkili oldu. Avrupa’da 19. yüzyılın ortalarında özellikle İngiltere’de kolera salgınının patlak vermesi klozetin gelişmesi ve halk tarafından hızlı bir şekilde kabul görmesinde büyük önem taşıdı.

Günümüzdekilere benzer ilk tuvalet 1775’te İngiltere’de bir saat yapımcısı olan Alexander Cumming tarafından tasarlandı ve 1797’de Joseph Bramah tarafından geliştirildi. Tuvaletlerden evlere yayılan kötü koku sorunu ise 1849 yılında Stephen Green’in "U" şeklinde bir boruyu tuvaletin çıkışına monte etmesi ile çözüldü. İçinde biriken su sayesinde koku oluşmasının önüne geçildi.

18’inci yüzyılda dökme demirden yapılan klozetler hijyen açısından ihtiyaçlara cevap vermiyordu. Temizlenme kolaylığı, sağlık ve estetik açısından daha sağlıklı olan seramik klozetler ancak 19’uncu yüzyılın başlarında, zinciri çekilince suyu akan rezervuarlar ise 19. yüzyılın sonlarına doğru kullanılmaya başlandı.

Amerikan şair Henry Wadsworth Longfellow (1807-1882) klozeti ilk kez ev içerisinde uygulayan kişi oldu. Amerika 1870’lere kadar klozeti İngiltere’den alıyorlardı. Ancak maliyetlerin yüksek gelmeye başlaması Amerikan üreticilerini harekete geçirdi. İlk Amerikan porselen klozeti New York’ta Thomas Maddock tarafından üretildi.