Güncelleme Tarihi:
Toraks Derneği Solunum Sistemi Enfeksiyonları Çalışma Grubu, Zatürree Ölümlerinin Önlenmesi Haftası dolayısıyla “Zatürree Nedir? Nasıl Korunulur” başlıklı broşür hazırladı.
Sağlık Bakanlığı ile işbirliği içerisinde yürütülen çalışmalarda halkı bilinçlendirmek amacıyla dağıtılacak broşürde, hastalığın bulaşması, görülme sıklığı, risk faktörleri, belirtileri, ne zaman doktora başvurulması gerektiği, hastalığın teşhisi, ayırıcı tanı, korunma ve tedavi, zatürree ve grip ilişkisi konuları anlatıldı.
BEŞİNCİ ÖLÜM NEDENİ
Hastalığın, hapşırık ve öksürükle yayılabildiği gibi bardak, mendil, çatal, kaşık, kapı kolu gibi eşyalar aracılığıyla da bulaşabildiği belirtilen broşürde, zatürreelerin, tüm dünyada ve ülkemizde en sık görülen ve en fazla ölüme neden olan hastalıklar arasında yer aldığı ve Türkiye'de beşinci sıradaki ölüm nedeni olduğu kaydedildi.
Zatürree ve grip ilişkisine dikkat çekilen broşürde, grip virüsünün bizzat kendisinin zatürreeye yol açabildiği gibi diğer mikroorganizmalara bağlı zatürree türlerinin ortaya çıkmasını da kolaylaştırdığı, bu nedenle, zatürreelerin ve buna bağlı ölümlerin önlenebilmesi için grip salgınlarının da önlenmesi gerektiğine işaret edildi.
Özellikle, bebeklerde, çocuklarda, yaşlılarda ve bilinen başka hastalığı olan kişilerde zatürreelerin daha ölümcül olabildiği vurgulanan broşüre göre, dünyada her yıl 5 yaşın altında 10 ile 12 milyon çocuk zatürree nedeniyle ölürken, Türkiye'de 1 yaş altı bebek ölümlerinin yüzde 48'i zatürree nedeniyle gerçekleşiyor.
RİSK FAKTÖRLERİ VE BELİRTİLER
Erişkinlerde, ileri yaş, kronik hastalıklar, sigara ve alkol kullanımı ve grip salgınları olarak belirlenen risk faktörleri, 2 yaş altı çocuklarda, düşük doğum ağırlığı, erken doğum, anne sütü ile beslenememe, yeterli beslenememe, D vitamini eksikliği, düşük sosyoekonomik düzey, yetersiz aşılanma, başta sigara olmak üzere hava kirliliği, kış şartları, anne yaşı ve eğiti olarak ifade ediliyor.
Zatürree belirtileri ise ateş, titreme, öksürük, hızlı soluma, göğüs ağrısı, baş ağrısı, kas ağrısı, azalmış aktivite, iştah azlığı, kusma, karın ağrısı ile dudaklarda ve tırnaklarda morarma olarak ortaya çıkıyor.
ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER
Zatürreeden korunmak için hastalığın oluşumunu kolaylaştıran olumsuz faktörlerin düzeltilmesi, bu amaçla müzmin hastalıkların uygun şekilde takip ve tedavisi, stresten kaçınma, dengeli beslenme ve hijyenik barınma koşullarının sağlanması, alkol, tütün ve ilaç bağımlılığının kontrolü ile ağız ve mide içeriğinin solunum yollarına kaçmasına (aspirasyon) yol açan risk faktörlerinin azaltılması gerekiyor.
Yüksek riskli kişinin zatürreeye karşı bağışıklığının artırılmasına yönelik olarak, pnömokok aşıları, yıllık grip aşıları ve bağışık serum uygulamaları da hastalıktan korunma stratejileri arasında yer alırken, zatürreeye yol açabilen veya kolaylaştırıcı grip salgınları sırasında kalabalıkla temasın azaltılması, maske kullanılması ve özellikle yüksek riskli gruba grip bulaştırabilecek kişilerin aşılanması gibi tedbirler öneriliyor.