Uzun İhsan Efendi’nin resimli hikâyesi

Puslu Kıtalar Atlası’nı resimlemek sizin mi fikrinizdi, yayınevinin mi?
Romanı ilk kez 1995’te okudum. Çok sevmiştim. On yıl sonra yeniden okuduğumda roman zihnimden tamamen çizgi olarak geçti. Uzun yıllar önce çizgi romanı bırakmıştım. Ama ‘Puslu Kıtalar Atlası’na “Ben bunu çizmek istiyorum” dedim.

Burada İhsan Oktay Anar’a “Tamam” dedirten neydi?
Birtakım eskizler ve bir storyboard’la İhsan’a gittim, ona romanla ilgili düşündüklerimi anlattım, “Bunu resimli roman yapmak istiyorum” dedim. Bir defa konuştuk, “Tamam al, sende roman” dedi.

Çizginin dilini aradınız mı yoksa romanı okurken zaten o dil gelmiş miydi?
Her hikâye kendi çizgisini getiriyor. Ben bugüne kadar hep kendi hikâyelerimi çizdim, ilk kez başkasının romanını resimliyorum. Romanı okurken kafamdaki görselle birlikte okumuştum zaten.

‘Puslu Kıtalar Atlası’ birebir uyarlama. Yazarın isteği mi?
İhsan’ın bir isteği vardı, o da romanın hiçbir şekilde değişmemesi. Zaten o söylemeden ben “Bu romanı birebir çizeceğim” dedim. Çünkü okuduğum halini çok sevdim. Hiçbir şeyi çıkartmadan, ilave etmeden resimlemek aslında benim için zor. Kendi hikâyelerimde bile var olan tasarımı bozar, ilaveler yaparım. Burada yapmadım.

Ne kadar sürede tamamladınız?
İhsan’la konuştuğumuzda yıl 2007’ydi. Sonra yedi sekiz ay 17. yüzyıl üzerine doküman aradım. Çok zordu. Çoğu zaman olduğu gibi aradığımı yabancı kaynaklarda buldum. Masaya 2008’in başında oturdum. Arada iki göz ameliyatı oldum ve roman beş yılda bitti. Bittiğinde “Oh becerdim” dedim tabii ama bir burukluk da oldu. Ertesi gün atölyeye girdiğimde “Vay be” dedim, “Bugün Puslu yok artık masamda... Çizmeyeceğim, bitti. Hay Allah!”

ROMANIN İLK CÜMLESİ
“Ulema, cühela ve ehli dubara, ehli namus, ehli işret ve erbab-ı livata rivayet ve ilan, hikâyet ve beyan etmişlerdir ki kun-i Kainattan 7079 yıl, İsa Mesih’ten 1681 ve Hicret’ten dahi 1092 yıl sonra, adına Konstantiniye derler tarrakası meşhur bir kent vardı.”

PUSLU KITALAR ATLASI’ NASIL ‘İLK’ KİTAP OLDU?

İhsan Oktay Anar 1994’te, Ege Üniversitesi’nde henüz asistanken İletişim Yayınları’na üç roman dosyası gönderdi: Puslu Kıtalar Atlası, Kitab-ül Hiyel ve Tamu.
Yayınevi önce ‘Puslu Kıtalar Atlası’nı yayımladı, sonra ‘Kitab-ül Hiyel’i. Tamu ise yazarın kararıyla hiç basılmadı.

'PUSLU KITALAR ATLASI' HAKKINDA BİLMENİZ GEREKENLER

** Mekânımız İstanbul.
** 300 sayfa: Puslu Kıtalar Atlası çizgi romanının sayfa sayısı. Romandaki her detay resimlenmiş.
** 5 yılda çizildi.
** Başkahramanı Arap İhsan
** 2000 Kitaptaki resim sayısı
** 1681-1684: Romanın geçtiği dönem

İhsan Oktay Anar romanın kahramanına neden adını verdi?
İhsan, yazarın Kocamustafapaşalı dayısının adı. Arap İhsan, kendisinin hiç çocuğu olmadığı için adını yeğenine vermiş. Yeğeni de ilk romanının başkahramanına...
Çay bardağından evren çıkaran adamİlban Ertem, mizah dergileriyle teşriki mesaisi olanların yakından tanıdığı bir isim. 1950 doğumlu. Gırgır, Fırt, Avni, Hıbır ve Joker’de kendi yazdığı hikâyeleri çizdi. İki de kitap yayımladı: ‘Vicdan’ (1991) ve ‘Üniversiteli Mahmut’ (1993). Ekşi Sözlük’te bir yazarın tarifiyle o, ‘çay bardağından evren çıkaran’ bir adam.
Yirmi beş yıl aralıksız çizdiği resimli romanlara nokta koyup Bodrum’a taşındı. Hakkında “Şu dergide yeniden başlayacakmış”, “Geri dönüyormuş” gibi tevatürler çıkarken o Bodrum’daki atölyesinde ‘Puslu Kıtalar Atlası’nı resimliyordu.