Türkiye'yi Kemal Bilbaşar'dan okuyun

Behçet Necatigil, Kemal Bilbaşar’ı ve yazdıklarını şu sözlerle değerlendirir; “Refik Halit’le başlamış bir memleket hikâyeciliğini, hicivci ve sert bir gerçekçilik anlayışı içinde devam ettirir.” Romanları da aynı yaklaşımın birer örneğidir. Bununla ilgili olarak Kemal Bilbaşar şunları söyler: “Yapıtlarımı genellikle küçük kasaba ve köylerde yaşayan, çok çalışan, az mutlu olan insanların hayatını yansıtmak, onların belli bir bilince varmaları amacıyla kaleme aldım. Fikirde toplumcu, sanatta gerçekçi, görüşe bağlı kaldım. Memleketimiz insanlarının dertlerini, toplum gerçeklerini ancak bu edebiyat tekniğiyle gün ışığına çıkarmak, onlara çözüm yolunu göstermek mümkün olacağına inandım.”

Söylediklerini tek kelimeyle “kusursuz” ve eksiksiz bir biçimde yapan bir yazar Kemal Bilbaşar. ‘Denizin Çağırışı’ adlı romanını bir kenara koymak kaydıyla (ki orada Türk edebiyatının ilk tutunamayanı ile tanıştırır bizi), ‘Irgatların Öfkesi’ veya ‘Cevizli Bahçe’ adlı öyküler toplamında, ama en çok da ‘Yeşil Gölge’ adlı romanında o günlerin Türkiye’sinden bugünlere ışık tutmuş gibidir. Coğrafyası en geniş yazarlardan biridir Bilbaşar, Karadeniz kıyılarından da anlatır, Ege kıyılarından Akdeniz’e, oradan Doğu’ya, Orta Anadolu’ya uzanır. Anlatılan hep Türkiye’nin, Türkiyeli halkın halidir. ‘Yeşil Gölge’de halkçı geçinen, yozlaşmış bir iktidarın küçük kasaba temsilcilerinin kurdukları düzeni, kirli işleri, gaddarca düzenlerini ve tuttukları köşelerde kalabilmek için ‘cinayet’ bile işleyebileceklerini anlatır Bilbaşar. ‘Irgatların Öfkesi’nde en başta işçinin sonra çiftçinin yıllardır değişmeyen çilesini yalınlığıyla anlatır. ‘Bedoş’ mütareke yıllarının İstanbul’una dairdir. ‘Zühre Ninem’ imparatorluğun son yıllarından Kurtuluş Savaşı’na olan bir dönemdeki Rumeli insanlarına ilişkindir. ‘Ayın Tutulduğu Gece’ ise Demokrat Parti iktidarıyla toplumda yaşanan değişimleri hicivle birlikte eleştirir.



Kitapları okuduğunuzda her şey aydınlanacak… Türk edebiyatının usta kalemlerinden Kemal Bilbaşar’ın uzun yıllardır baskısı bulunmayan ‘Zühre Nine’, ‘Bedoş’, ‘Cevizli Bahçe’ (Öyküler 1), ‘Irgatların Öfkesi’ (Öyküler 2), ‘Yeşil Gölge’ ve ‘Ayın Tutulduğu Gece’ kitapları Can Yayınları etiketiyle, yeniden yayımlandı. Haliyle karşımızda büyük ustayı yeniden okumak ve Türkiye’nin yıllar önce yazılmış panoramasını görmek gibi bir fırsatımız var...