Türk Lirası’nın içine Gezi Parkı gizlendi

“Gezi oldu, Türkiye’nin parasını kullandım”

İspanyol sanatçı Carlos Aires, kesip biçtiği paraların ortasına yerleştirdiği politik fotoğraflarla kapitalizme sıkı bir eleştiri getiriyor. Aires, Gezi Parkı direnişinden fotoğraflar yerleştirdiği Türk Lirası kolajlarıyla İstanbul'da devam eden ArtInternational Sanat Fuarı'nın dikkat çeken sanatçılarından biri.

Carlos Aires, Madrid doğumlu 40 yaşında bir sanatçı. Aires, paranın mutluluk vermeyen tersine huzur bozan durumuna dikkat çekmek için 2013’te başladığı ‘Disasters (Felaketler)’ serisine bu yıl da devam ediyor.

Aynı seriyle geçen yıl ilk kez ADN Galeria ile ArtInternational’a katılan sanatçı, Gezi Parkı direnişini ve dolayısıyla Türk Lirası’nı es geçmemişti. Bu yıl da sayısını artırdığı Türk Lirası banknotları vesilesiyle sanatçıya dikkat çeken işlerini ve tekrar Türkiye’ye dair banknotlara yer verip vermeyeceğini sorduk.

Aires, yüzlerce ülkenin banknotlarını tahrip ederek o ülkelere özgü siyasi olay veya kişilerden seçtiği fotoğrafları kolaj şeklinde kağıt paraların içine yerleştiriyor. Geçen yıl başladığı serinin devam edeceğini söyleyen sanatçı, kağıt parayı tercih etmesinin sebebini şöyle anlatıyor: “Sorunların temelinde para bulunuyor. Bu yüzden malzeme olarak parayı kullanıyorum”. Her ne kadar banknotları kesmek yasak olsa da, Aires parayı materyal olarak kullanmaya başladıktan sonra hiçbir şeyin öneminin kalmadığını söylüyor.

Farklı ülkelerin paraları üzerinde çalışan Aires, ülkeleri o dönemde problem yaşayanlar arasından seçiyor. “Mesela Gezi oldu, Türkiye’nin parasını kullandım. Ebola oldu, Angola’yı seçtim. Bazen de kemikleşmiş sorunlar üzerinden gidiyorum, Küba-Amerika gibi” diyen sanatçı aldığı tepkilerden de memnun; insanların hem eğlenceli hem akıllıca bulduğunu söylüyor.

Mağdur kadınlar, sokakta yatan çocuklar, iktidar karşıtları, kurukafalar, başına çuval geçirilmiş askerler... Kısaca dünyanın siyasi gündeminin ve acılarının bir yansıması en değersiz para biriminden en değerlisine bu banknotların üstünde yer alıyor. Gezi Parkı direnişinden ise; çevik kuvvet, V for Vendetta maskeli gençler, gazdan ağzını burnunu kapatanlar gibi fotoğrafların yer aldığı eski ve yeni Türk banknotları bulunuyor.

Aires’e Türkiye’den başka olayları anlatıp anlatmayacağını soruyoruz. “Bir daha Türkiye’yi kullanacağımı sanmıyorum, Gezi gibi bir olay olmadıkça. Genellikle aynı ülke üzerinde çalışmıyorum. Çeşitliliğe önem veriyorum ve uluslararası işlerin özelliğini kaybetmek istemiyorum.”

Amerika'dan Çin'e, Suudi Arabistan'dan Finlandiya'ya 24 ülkeden 80 galeri ve 400'den fazla sanatçının yer aldığı ArtInternational Sanat Fuarı, Haliç Kongre Merkezi'nde 28 Eylül'e dek sürecek.