PEN Amerika’ya borcumu ödüyorum

Dünyaca ünlü 75 yazarın katıldığı kampanyada toplanan eserler salı günü Christie’s müzayede evinde düzenlenecek açık arttırmayla satılacak.

YAZAR Orhan Pamuk “Siyasi açıdan Türkiye’de başım derde girdiğinde bana her zaman destek oldular” dediği PEN Amerika’nın başlattığı ‘İlk Baskılar, İkinci Düşünceler’ kampanyasına ‘Kar’ romanının Amerika’daki ilk baskısının içine iki desen çizip bağışlayarak katıldı. Dünyaca ünlü 75 yazarın dahil olduğu kampanyada toplanan eserler salı günü New York’taki Christie’s müzayede evinde açık arttırmayla satılarak geliri Uluslararası Yazarlar Birliği’ne (PEN) bağışlanacak. New York’taki evinden Skype üzerinden Hürriyet’e PEN’in bu projesi ile ilgili bilgiler veren Pamuk, Christie’s’de eserleri satılacak 75 ünlü yazar arasında olmaktan gurur duyduğunu belirtti.

Bu projeye nasıl katıldınız?
PEN tüm dünyada baskı altındaki yazarları, editörleri ve çevirmenleri koruyor. Bu proje yazarlar için kutsal bir şey. PEN beni de zor zamanımda korumuştur. PEN, bir şey istediği zaman, “Emret komutanım” derim. Siyasi açıdan Türkiye’de başım derde girdiğinde bana her zaman destek oldular. PEN Amerika’ya borcumu ödüyorum. PEN’de tek bir kıstas vardır. Başı dertte yazarlar. Onları hep korur. Dünyanın pek çok yerinde yazarları susturmak isteyenler var. Yazarlar bu proje ile hem eserlerini göstermek istiyorlar, hem de bu sayede PEN’in bu misyonuna destek veriyorlar.

Projenin detaylarını anlatır mısınız?
PEN Amerika’nın başkanı arkadaşım Peter Godwin, PEN’e gelir temin etmek için yaratıcı bir şey başlattı. Yazarlara ve sanatçılara dedi ki, “Meşhur kitapların imzalı ilk baskıları koleksiyoncular tarafından satın alınır.” Romanı yazıp yayınladıktan sonra hepimizin düşüncesi hep “Şöyle bir şeyler yapsaydım, keşke şurasını şöyle yazsaydım” şeklinde olur. Listedeki yazarlın en ünlü, en bilinen kitaplarının ilk baskılarının birer kopyasını nadir kitapçılardan topladılar. Bizlere dediler ki “Sen şunlara notlar ekle, daha cazip hale getir, imzalı kitaptan daha zengin olsun, kalbinden gelen şeyleri ekleyerek açık arttırmaya koyup gelir elde edelim.” Bu sayede PEN’e gelir temin ederken, zenginlerden para istemek yerine bunun meraklısına da bir şeyler üretelim dedik.

KARS’I ÇİZDİM

‘Kar’ en siyasi romanınız. Neden ‘Kar’ı seçtiler?
ABD’de en çok beğenilen romanım ‘Kar’. Çin’de olsa ‘Benim Adım Kırmızı’ seçilirdi. 22 yaşıma kadar içimde bir ressam yattığı için kitabın içine iki resim yaptım. Romanın konusu Kars’ta geçtiğinden ilk kez 1999’da gittiğim Kars’ta çektiğim fotoğraflara bakarak şehrin o zamanki halini, havasını, içimde hissettiğim iki resmi çok özenerek kitabın içine çizdim. Bu yaratıcı fikri herkes sevdi.

Bazı yazarların eserleri çok pahalıya, bazıları ucuza gidebilir. Bir rekabet ortamı doğar mı?
Böyle bir algı olabilir. Ama, ben bunu PEN’e yardım için yapıyorum. Kimsenin böyle bir rekabetten kaygılandığını sanmam. Projede Philip Roth, Woody Allen, Paul Auster, Toni Morrison, E.L. Doctorow ve Shirin Neshat gibi ünlü isimlerin eserleri var. Hiç kimse bu projeye rekabet için girmedi, saygı duydu.

Neden en çok ‘Kar’ sevilldi Amerika’da?
‘Kar’ 2004’de ABD’de çıktığında çok iyi eleştiriler aldı. ‘Benim Adım Kırmızı’ da burada çok ünlü. Kitaptan 3 yıl önce ABD’de 11 Eylül olmuştu. Amerikalılar için İslam, Ortadoğu, Batı değerlerinde yaşamak isteyen insanlar gibi çatışmalar başlamıştı. Kitap çok ilginç konuları içeriyordu. O dönemde Amerikalılar bizim bildiklerimizi bilmiyorlardı.

YENİ KİTAP HAFTAYA

Yeni romanınız ‘Kafamda Bir Tuhaflık’ ne zaman çıkıyor?
Haftaya İstanbul’dayım. 6 yıldır ilk defa bir kitabım piyasaya çıkıyor. Yoğun bir hafta beni bekliyor.