Osman Kavala: Hafıza olmayan yerde adalet de olmaz

Anadolu Kültür ve Kalan Müzik işbirliğiyle, 1915 yılında ölüme gönderilen bir konser düzenleniyor. ‘In Memoriam | 24 Nisan’ başlıklı konser çarşamba akşamı İstanbul Kongre Merkezi'nde gerçekleşecek. Konserde Kardeş Türküler, Ara Dinkjian ve Onnik Dinkjian, Erkan Oğur, Ertan Tekin, Hasmik Harutyunyan gibi isimler sahne alacak. Zülfü Livaneli de ünlü bestekâr Gomidas için yazdığı ‘Hommage to Gomidas’ eserini ilk kez icra edecek. Anadolu Kültür Yönetim Kurulu Başkanı Osman Kavala’yla konseri konuştuk.

Hazırlık aşamasında neler yaşadınız, gelmeye ikna etmekte zorlandığınız isimler oldu mu?
Bu konseri, Anadolu’da Ermeni ezgilerinden oluşan albümler de çıkaran Kalan Müzik’in kurucusu Hasan Saltık’la birlikte bir yıl öncesinden düşünmeye başladık. Anadolu Kültür olarak, bizim de Ermenistan’dan müzisyenlerle çalışmalarımız olmuştu. 2010’da Gomidas’ı anma konseri düzenlemiş, Kalan Müzik de Gomidas albümleri yayınlamıştı. Ülkemizde zengin Ermeni kültür mirasının ortaya çıkarılmasının, tanıtılmasının büyük önem taşıdığını düşündük. Tutuklanan, sürgüne gönderilen aydınları, sanatçıları müzikle anmanın kalıcı olacağını düşündük. Böyle bir konseri gerçekleştirme düşüncesi bize de heyecan verdi. Bu düşünceyi paylaştığımız müzisyenlerden ciddi bir destek gördük, Kardeş Türküler’le tam bir uyum içinde çalıştık, Zülfü Livaneli’nin özel bir besteyle geceye katkıda bulunacağını söylemesi de bizim için çok anlamlı oldu. Hem Türkiye’den sanatçılar hem de çeşitli ülkelerde bulunan Ermeni müzisyenler konseri çok önemsediklerini ve katılmaktan mutluluk duyacaklarını söylediler. Bu güven de bize epeyi moral verdi.

1915’in 100. yılına denk gelmesi konserinizi nasıl etkileyecek?
Bu yılın yüzüncü yıl olmasının simgesel bir ağırlığı var. Sahnede buna uygun bir ortam yaratmaya çalışacağız. 1915’in tanımıyla ilgili tartışmaları önemli bulmakla birlikte, sadece bu tartışmalarla, siyasi söylemlerle 1915 etrafında duyarlılık yaratılabileceği kanaatinde değilim. Bu tür olaylar müzik olmadan, sanat olmadan tam anlaşılmaz, Jordi Savall’in dediği gibi, “Duygu olmadan hafıza, hafıza olmadan adalet olmaz”. Konserde müzik dışında sürgüne yollanan yazar ve şairlerden bazıları tanıtılacak, eserlerinden okumalar olacak. Bunlardan birinin büyük torunu okumalara katılmak için yurtdışından geliyor.

Bu röportajı okuyacak insanlara konserinize neden gelmeleri gerektiğini iki cümleyle özetler misiniz?
Konsere çok iyi müzisyenler katılıyor. Eminim Ermeni müzisyenler ve Jordi Savall Ermeni müziğinin ruhunu Ermeni duyarlılığı ve hüznünü güçlü biçimde yansıtacaklar. Zülfü Livaneli, Ertan Tekin bu gece için özel besteler yaptı. Müzik ve sözlerin izleyicinin iç dünyasına değeceğini düşünüyoruz. Müziğin yardımıyla geçmişte yaşananlarla ilgili daha derinlemesine bir duyarlılığın gelişmesine katkıda bulunmayı amaçlıyoruz.