Grammy ödüllü Arcade Fire bateristi Jeremy Gara: 'Arcade Fire ile çalıyorum, o kadar'

Limn için müzik yapmaya ne zaman başladın?

İlk sesleri yaklaşık dört yıl önce kaydettim ve elimdeki en eski kayıtlar da onlar. Son üç-dört yıldır kısa parçaları bir klasöre kaydettim. 2015 sonbaharında, Arcade Fire’ın turnesini tamamladığımızda biçimlenmeye başladı. Bodruma kapandım ve çalışmaya başladım. Bir ay boyunca yoğun bir şekilde çalıştım. 

Limn solo projen, ama Arcade Fire’in yanı sıra birçok başka müzisyenle günlük olarak da işbirliği yapıyorsun.

Aslında sürekli başkalarıyla çalmamın Limn’in tamamen solo albüm olmasının sebeplerinden biri olduğunu düşünüyorum. Arcade Fire ile çalıyorum, grup arkadaşlarımın neredeyse bütün yan projelerinin içindeyim ve ergenliğimde beraber çaldığım şarkıcı-söz yazarlarıyla da beraber çalmaya devam ediyorum. İşbirliklerini çok seviyorum. Yardım etmeye de, çalmaya da bayılıyorum. Bu sebeple eğer kendime ait bir şey yaratırsam, bunu hiç yardım almadan yapmaya karar verdim. Sözümü de tuttum – Limn’de başka hiç kimse yok. Benim dışımda Limn’e ‘dokunan’ tek kişi mastering’i yapan Halge Sten, o da sadece gerçek bir dahil olduğu için. (gülüyor) 

Jeremy Gara/ Arcade Fire bateristi 

Peki tamamen tek başına çalışmak senin için nasıldı?

Olağanüstü. Siz benzer bir deneyim yaşıyor musunuz bilmiyorum, ama eğer bir işiniz varsa, çok iyi bir iş olsa bile -ve benimki muhteşem- ona alışıyorsunuz, zamanınızı tüketmeye başlıyor ve başlangıçta size kendinizi nasıl hissettirdiğini unutuyorsunuz. Eskiden punk grupları ve sanat ekipleriyle çalardım ve hâlâ bateri çalıyorum, ama solo, sadece kendin için çalmanın, bundan zevk almanın, daha yaratıcı olmanın nasıl bir his olduğunu unutmuşum. Buna tekrar alıştığımda o hisse tekrar aşık oldum. Kulaklığımı takıyorum, telefonumu kapıyorum ve büyü başlıyor. Bu müthiş. Nasıl olduğunu unutmuşum, şimdi de hatırlamaya çalışıyorum. 

Saha kayıtları da kullandın. Onları özellikle albümün için mi kaydettin?

Seslerin bazılarının nereden geldiğini tam hatırlamıyorum. Saha kayıtlarını çok ciddiye almıyorum, özel bir ekipmanım yok, sadece telefonum var. Ne zaman ilginç bir ses duysam iPhone’umla onu kaydediyorum. 

Bu yaklaşımı iki müzisyene borçluyum. Biri Sufjan Stevens. Bir röportajında Michigan’ı kaydederken teknoloji hakkında en ufak bir fikrinin olmadığını, bu yüzden kayıtların içine ettiğini, daha düşük bit oranlarıyla, neredeyse MP3 kalitesinde kaydettiğini söylemişti. Ama kimin umurunda? Çünkü mükemmel bir albüm ve parçalar harika. İkinci kişi Wolf Parade ve Moonface’ten Spencer Krug. O da sık sık kayıtların kalitesine hiç aldırmadığını ve müziğinde önemli olanın duygular olduğunu söyler. Olay da bu. Müziğim üzerinde çalışırken duyguları hissedinceye kadar seslerimi işler, onlara ‘masaj yaparım.’ 

Ambient müzikle ne zaman ilgilenmeye başladın?

Hmm, hatırlamıyorum. Hep o tür müzikle ilgili oldum. Tam bir müzik delisiyim ve plak satın alma bağımlısıyım. Kanada’nın başkenti Ottawa’da büyüdüm. Orası bir hükümet şehri ama neyse ki birkaç harika müzik mağazası vardı. Çalışanları kütüphaneci gibiydi, daima sana yeni heyecan verici şeyler göstermeye hazırlardı. Plak almaya başlar başlamaz mümkün olan bütün müzik türlerini dinlemeye başladım. 

Yani bir sonraki albümün tamamen farklı olabilir?

Sanırım, ama olmak zorunda değil. Şimdilik o tür müzik bendeki güçlü duyguları tetikliyor. Belki de günlük hayatta bir rock grubunda bateri çaldığım için tersi beni çekiyordur. Yani, Arcade Fire ile çalmak da duyguları harekete geçiriyor, ama sahnede on insanla beraber olmak ve birlikte çok enerji dolu bir şey yaratmak tamamen farklı türde bir his. O da harika, ama farklı.

Evet, sonraki albümüm tamamen farklı olabilir. En sevdiğim müzisyenlerden biri sürekli değişiyor ve kendini yeniden yaratıyor. Grouper’ı duydun mu? Son albümü sadece piyano müziği.  Enerji farklı olsa da hâlâ o, ama bunu gözden kaçırmak kolay. Benim için Grouper harika bir ilham kaynağı. Ne istiyorsa onu yapıyor, bu arada kendine sadık kalıyor ve daima kişiliğini duyabiliyorsun. 

Bir gün onunla çalmak ister miydin?�

Elbette, o muhteşem, ama varlığımdan haberi bile yok. 

Öyle mi düşünüyorsun?

Evet, öyle düşünüyorum. (gülüyor) On civarı konserini izlediğimden hiç haberi yok. 

Turneye çıkmak hakkında hislerin nedir? Arcade Fire ile en büyük festivallerde ve devasa stadyumlarda çalıyorsun, solo performansların ise küçük mekanlarda gerçekleşiyor.

Ben aynı zamanda bir dinleyiciyim. Plaklar satın alıyor ve konserlere gidiyorum. Niş müziği çok severim, yani gerçekliği biliyorum. Kaç kişinin onu dinlediğini ve konserlere gittiğini biliyorum. O kadar da çok değil – cahil değilim. Beklentim yok. Herhangi bir yerde çalma şansım olursa çok seviniyorum. İnsanlar müziğe ve yeni deneyimlere açık olduklarında da mutlu oluyorum. Çaldığım müzik -ambient’larım ve drone’larım- hâlâ popülerlik kazanıyor. Açıktır ki asla Arcade Fire kadar popüler olmayacak ve Arcade Fire hayranlarının konserlerime gelmelerini ya da yaptığım şeyi sevmelerini beklemiyorum.

Polonya’nın başkenti Varşova’daki konserin Arcade Fire’dan Jeremy’nin performansı olarak duyuruldu. Grubunun gölgesinde kalmaya aldırıyor musun?

Gerçeklik bu. İyi mi kötü mü bilmiyorum, ama durum böyle. Arcade Fire ile çalıyorum, o kadar. Kendim için yaptığım müziğin insanları korkutmadığını, onlara sert gelmediğini düşünmeyi seviyorum. Bir taraftan, biri sadece Arcade Fire’ın bateristiyim diye konserime gelirse belki de daha önce hiç duymadığı bir şey  duyacaktır. Fakat biri bir rock grubunun bateristinin bir solo performansını görmek için gelir ve bunun Arcade Fire’a hiç benzememesine şaşırırsa bir sorunumuz var demektir, çünkü asla müzik aynı olmayacaktır. Arcade Fire sahnede on beş kişi demek, haliyle konserlerim hep tamamen farklı olacaktır.

�

Gelecekte dünyana birini kabul edebileceğini düşünüyor musun?

Sonraki albüm için bir planım yok. Bir kere daha tamamen tek başıma müziği üzerinde çalışıyorum. Kendi ismimle bir albüm daha çıkarırsam, onda sadece ben olurum. Başka bir işbirliği yapmaya karar verirsem, yeni bir projeye başlarız. Daha önce de dediğim gibi, başkalarıyla çalmaya bayılıyorum, ama kendi başıma çalışmak benim için özel. En azından şimdilik tamamen yeni bir şey. Şimdiye kadar beş ya da altı konser verdim.

Bu durumda, daha uzun bir turneye çıkmak istemez misin?

Kesinlikle. Ne yazık ki bu pek kolay değil, çünkü elbette Arcade Fire planlarımın çok önemli bir parçası, üstüne üstük çok da gizemli bir parça. (gülüyor) Nerede konser vereceğimizi, ne zaman başlayacağımızı ya da bitireceğimizi bilmiyorum. Benim açımdan, görünüşe göre Arcade Fire Nisan’da turneye başlayacak ve Nisan 2019 civarı turneyi bitirecek. Bu arada solo çalabilirim, yürütmeye çalışabilirim. Aslında Arcade Fire’dan Jeremy olmanın avantajlarından biri, insanların konserimi düzenleme riskini almaya hazır olmaları. En azından gerçekten boktan bir şey kaydedinceye kadar. Ondan sonra bir daha hiç turneye çıkmayacağım.

�

En çok kiminle işbirliği yapmayı seviyorsun?�

Beraber çalışmaktan hoşlandığım insanlarla çalışmayı tercih ediyorum. O kişilerden biri ve en iyi dostlarımdan biri Michael Feuerstack. Yaklaşık on albüm çıkardı ve 20 yaşımdan beri beraber çalıyoruz, hâlâ da en sevdiğim söz yazarlarından biri. Şu anda başka bir albüm üzerinde çalışıyoruz. Evet, işbirliği yapmayı en sevdiğim kişi o. Ayrıca Arcade Fire’dan Tim Kingsbury ile Sam Patch adı altında yaptığı bir albümü bitirmek üzereyim ve kesinlikle birkaç konser veririz. Geçen yıl Sara Neufeld ile çok güzel bir albüm kaydettim. Müzik çalmayı seviyorum, herkesle çalarım… Bu doğru değil. (gülüyor)

Aralık’ta Colin Stetson ile Polonya’nın Katowice şehrinde çaldım. Genelde bunu yapmam, ama bu sefer Shahsaz Ismaily’nin yerine geçtim. O Colin’in grubunda bas, gitar ve synthesizer çalan kayda değer bir müzisyendir. Górecki’nin 3. Senfonisini kendi şehrinde çalmak benim için bir hayalin gerçekleşmesiydi. Colin’in yorumunun olumsuz eleştiriler aldığını, orkestra için bestelenen orijinalle karşılaştırıldığında aşırı modern olduğunun söylendiğini biliyorum, ama dikkatle dinlerseniz onun yorumunun Górecki’ye çok saygı gösterdiğini hemen anlarsınız. Bateri içermesi çok güzel olmadığı anlamına gelmiyor. Birkaç kere çaldım, çok benzersiz bir müzik. Onu Polonya’da o insanlarla çalmak olağanüstü bir deneyimdi. Hayatta aşırı şanslıyım. 

�

Bir sürü albüm alıyorsun, koleksiyonundaki en sevdiğin albüm hangisi?

İyi soru. Gelmiş geçmiş en sevdiğim albüm hâlâ The Cure’dan Disintegration. Bu ilginç, çünkü geçen yıl plağını aldım ve o zamana kadar sadece kaseti vardı. Bu albümü ezbere biliyorum. The Cure’u ilk canlı izlediğimde 12 yaşındaydım. Her yakınıma geldiklerinde konserlerine giderim. İlginç olan şu ki, o benim en sevdiğim albüm, ama en sevdiğim plak değil. Sende aynı mı bilmiyorum, ama benim en sevdiğim plak en sevdiğim albüm olmak zorunda değil. Bu tuhaf, biliyorum. Bu plak tam anlamıyla muhteşem. Onu uzun zaman önce Ottawa’daki küçük bir dükkandan aldım. Tortoise’tan Million Living Now Will Never Die. Tam bir başyapıt, benim için çok önemli. O sıralar dinlediklerimden tamamen farklı. Cazla elektronik müziği birleştiriyor. Muhteşem.

Zaman zaman içimdeki müzik delisi uyanıyor ve şöyle diyorum: “Ah, o en sevdiğim albüm, çünkü nadir”. Peki senin en sevdiğin albüm ne? Seçmek zor, değil mi?

�

Neil Young’dan Zuma diyebilirim.

Harika bir albüm. Neil Young demişken, Harvest kusursuz bir albüm. Doğrusu onu evde dinlemiyorum, ama müzik de, parça sırası da kusursuz. O sebeple, bana göre London Calling bir başka kusursuz albüm. Arcade Fire’da hep ona atıf yaparız. Bunun en büyük sebebi aşırı uzun albümler yapmamız ve London Calling’in hem uzun, hem kusursuz olması. Dört yüzü var ve her biri kusursuz düzenlenmiş.

�

Kusursuz bir parça sırasından söz ettiğinde hemen Springsteen’in Born to Run’ı aklıma geldi.

Evet, o da çok iyi bir örnek. Ama şimdi tamamen farklı bir dünyada yaşıyoruz. Bir albüm plak ya da CD -o yavaş yavaş ölüyor zaten- olabilir, Spotify ya da iTunes’ta bir klasör de olabilir. Ve her seferinde farklı bir şey olur. Arcade Fire’ın parça sırasına özellikle dikkat etmesinden gurur duyuyorum ve konuda söyleyecek çok sözüm var. Bir plaktaki sıra en önemli şeydir, ama aynı zamanda farklı bir biçimde düzenlenir. Bir yüzde on beş, en fazla yirmi dakikan vardır. İşte bu yüzden plak albümlere bayılıyorum, kusursuz bir uzunlukları var – ikiye bölünmüş kırk dakika. Öte yandan, solo albümüm plak olarak çiftli albüm. (gülüyor)

�

Arcade Fire’ın yeni albümünün parça sırasına karar verdiniz mi?

(gülüyor) Hayır, henüz değil, ama hepsini kaydettik. Albüm bu yıl piyasaya çıkacak. Şimdilik miksliyoruz ve hangi şarkıları albüme alacağımıza karar veriyoruz, çünkü aslında ihtiyaç duyduğumuzdan daha fazla parçamız var. Ama neredeyse bitirdik. Çıkış tarihini bilmiyorum, ama yakında çıkacağını umuyorum. Popüler bir grup olduğumuzu biliyorum ve doğrusunu söylemek gerekirse, bir kurala uyuyoruz: Müziğin hazır olduğunu hissedinceye kadar kaydetmeye devam ediyoruz.