Bir tat bir ‘koku’ bir sergi
Güncelleme Tarihi:
Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi’nde (ANAMED) açılan ‘Koku ve Şehir’ başlıklı sergi, izleyiciyi antik dönemden günümüze Anadolu uygarlıklarının kokularını keşfe davet ediyor.
Beş duyunun en gizemlisi koku. Zira hakkında çok az şey biliyoruz. Mesela birisine güzel gelen bir koku, bir başkasına kusturacak kadar kötü gelebiliyor. Peki ama nasıl, neden?..İstiklal Caddesi’ndeki Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi’nde (ANAMED) açılan ‘Koku ve Şehir’ başlıklı ilginç sergi, bir yandan kokuyla ilgili bilinmezlere ışık tutmaya çalışıyor, bir yandan da Antik Yunan’dan Roma’ ya, Bizans’tan Osmanlı ve günümüze Anadolu uygarlıklarında kokunun izini sürüyor.
Koç Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü Araştırma Görevlisi Lauren Nicole Davis küratörlüğündeki serginin giriş bölümü ‘Bilim, Koku, Bellek ve Duygular’da kokuyla ilgili bilimsel verilere ulaşmak mümkün. “Kokuları nasıl algılarız”, “Bir kokuyu iyi ya da kötü yapan nedir”, “Kaç farklı kokuyu algılayabiliriz” gibi soruların yer aldığı butonlardan herhangi birine basarak o konuyla ilgili videoyu izleyebiliyorsunuz.
Bu kadar şirin göründüğüne bakmayın; Herodot’a göre keçi kokusu dünyanın en kötü kokusu!
Ardından Anadolu topraklarındaki uygarlıkların koku serüvenini ele alan bölümler sıralanıyor. Bu bölümlerde deneyimleyebileceğiniz kokular, arkeolojik veriler incelenerek belirlendi ve Gülçiçek tarafından yağ olarak üretildi. Kokuların denenmesi için özel olarak geliştirilen mekanik düzenekleri ise PATTU Mimarlık (Cem Kozar, Işıl Ünal) tasarladı. Denemek istediğiniz kokuyla ilgili butona basmak yeterli. Koku bir borudan yayılırken diğer boru kokuyu içeri çekiyor...
Antik Yunan bölümünde Herodot’un ‘Dünyanın en güzel kokusu’ dediği ‘ladin’ de var, ‘Dünyanın en kötü kokusu’ dediği ‘keçi’ kokusu da... Ladini denediğimizde içimiz ferahlıyor ama ‘keçi’ kokusunu denemeye cesaret edemiyoruz!Osmanlı bölümünde ise buhur, misk, amber, kahve, gülsuyu, gülyağı gibi kokular yer alıyor. Bu bölümde sunulan buhur kokusunu Topkapı Sarayı’ndaki defterlerde yer alan reçetelerden yola çıkarak Fulya Yahya üretti.Serginin sonunda ise eğlenceli ama hayli zor bir koku testi/oyunu var. Kokuyu deneyip hangi koku olduğunu tahmin etmeye çalışıyorsunuz. Koku çoktanıdık geliyor ama ne kokusu olduğu bir türlü aklınıza gelmiyor. Şeftali ya da bebek pudrası kokusunu bile adlandırmakta zorlandığımızı itiraf edelim!
** Neden görmeliyim? 50’yi aşkın kokuyla tarihin derinliklerine dalmak mümkün.
** Ne kadar vaktim var? 8 Haziran’a kadar.