Bir Halk Çapulcusu
Güncelleme Tarihi:
İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen 19. Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali kapsamında Türkiye’ye gelen Alman tiyatro topluluğu Schaubühne, Henrik İbsen oyunu Bir Halk Düşmanı’nı dün akşam sahneledi. Ancak Thomas Ostermeier rejisiyle sahneye konan oyun bildiğimizden hayli farklıydı. Baş kahraman Dr. Stockmann, idari yönetim, basın ve halk tarafından İstanbul’da ‘halk düşmanı’ değil, ‘çapulcu’ ve ‘darbeci’ ilan edildi.
Ostermeier, 132 yıllık oyunu günümüze uyarlarken metni ve karakterleri hayli revize etmiş, gençleştirmiş. Dördüncü perdede, Dr. Stockmann’ın, kentin geçim kaynağı kaplıca suyunun zehirli olduğunu halka açıklamak üzere yaptığı toplantıyı da tam bir foruma dönüştürmüş. Bu sahnede salonun ışıkları açılıyor ve seyirci ‘oyunun’ parçası haline geliyor. Mikrofon görüşleri almak üzere salonda dolaşmaya başlamadan evvel sıkı konuşma dinliyoruz Dr. Stockmann’dan.
EKONOMİ KRİZİN TA KENDİSİ
Özetle, “ekonomi krizde değildir, ekonomi krizin ta kendisidir” diyen, aşırı tüketime, sistem tarafından dayatılan insani varoluş biçimine isyan eden antikapitalist, antiglobalist bir manifesto bu. Öyle kuvvetli bir metin ki, salondaki izleyici bitmesini beklemeden çılgınca alkışlamaya başlıyor.
Ardından söz seyirciye veriliyor ancak orijinal metnin aksine, gerçeği söylemekten vazgeçmediği için halk düşmanı ilan edilmiş doktora destek çıkmayan yok. Türkiye’nin içinden geçtiği şu günlerle ve olaylarla kurulan paralellikleri içeren kısa konuşmalardan bahsetmeme gerek yok sanırım.
Antik Yunan’dan beri dramanın parçası olan katarsis (özdeşleşme yoluyla arınma) bu örnekte interaktif bir hal alıyor.
‘Bir Halk Düşmanı’ bu akşam ve yarın akşam 20:30’da yine sahnelenecek. Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde kendinize bir yer bulmaya bakın.