Devrim Erbil: Bir çağ, bir ömür, bin renk, yarım asır

Çağdaş Türk resminin ustalarından  Devrim Erbil,  

Sergi salonuna girer girmez masanın üstünde,şimdiye kadar yayınlanmış bütün kataloglar dikkatimi çekti.Mekân yeniden gözden geçirilmişti, tavana asılı parıldayan çalışmasın dan ışıklar yansıyordu.

Devrim Erbil ziyaretçileriyle ilgilenen, onların sorularını yanıtlayan bir sanatçı.Masadaki deftere gelenler izlenimlerini yazıyorlar.Sergi, 1959’daki  diploma konkuru eskizi ve o dönem yaptığı resimlerle başlıyor.Erbil’in yaşamını ve sanatını anlatan geniş bir kronolojik tabloyu sergiyi gezmeden önce okuyabilirsiniz.

Bana en son yapıtını gösteriyor.  Sergiden 1 ay önce tamamladığı Ex Orıente Lux (Güneş Doğudan Yükselir) adını verdiği çalışmayla sergi turunu bitiriyorsunuz.

Sergide sanatçının yaşamını, atölye çalışmalarını   gösteren videolar da ilgi çekici.

 Proje koordinatörlüğünü Durdu Bulduklu’nun, küratörlüğünü Beste Gürsu’nun yaptığı sergide ‘Doğa Tutkusu’, ‘Anadolu Kasabasında Yaşantı Üzerine Çeşitlemeler’ ile ‘İstanbul Yorumları’ öne çakın temalar. Son resmini bütün sanatsal yaşamının bir özeti olarak gören sanatçı sergisini  “ siyah-beyaz ama içinde bir tür ışık taşıyor; karşıtların birbirini tamamlaması gibi. Bu resimde, belirsizlik gizemini artırsın istedim, siyahın beyazla çatışmasının bir serüvene dönüşmesini istedim. Çünkü ben her zaman Anadolu’nun sesi olmayı amaçladım. Diploma teması olarak verilen “Meyva Toplayanlar” konusuna bakış açımla henüz bitirdiğim en taze resmim olan “Ex Orıente Lux” ile de tüm bu ortak paydaların görülmesini istedim” diye açıklıyor.

 Hem sergiyi geziyor hem de sorular yöneltiyorum.

Serginize bir bakıma 50 yıllık bir retrospektif  diyebilir miyiz?
Tabii , akademiye adım attığım günden, Akademi’den emekli olduğum 2004 yılına kadar 50 yıllık bir sürecin serüveni ve bugünlere uzanan sanat yaşamımım bir özeti.

Aynı zamanda, 60 yıla ulaşan sanat yaşamımın en önemli sergilerinden biri. Belki de en kapsamlısı. Açtığım yüzlerce sergi içinde en anlamlısı.

Mekan için düşüncelerinizi merak ettim. Yanılmıyorsam burada sergi açan ilk yerli sanatçı sizsiniz?

Burası 90’ lı yıllara kadar askeriye korumasında bir yerdi. Bizim çeşitli girişimlerimiz konuşmalarımız yazışmalarımız sonucunda kültür merkezi olarak bizlere verildi.

Daha sonraları burası birçok sergiye ev sahipliği yaptı, ama burası  bir Türk sanatçıya nasip olmamıştı. Ve benim de en büyük isteklerimdendi burada bir sergi açmak. Bu sergi bir bakıma diğer yerli sanatçılarımıza  yol açtı. Bu yüzden mutluluğum  çok yönlü.

SERGİLENME SANATÇININ TOPLUMLA YÜZLEŞMESİDİR

Mutlaka resimlerinizin hepsi özel ve yeri ayrıdır, ama özeli hikayesi ilginç olan var mı?

Şuradaki resmimin şöyle bir hikayesi oluştu. Yıllar önce yaptığım resmi Alman bir koleksiyoner  beğenip almış. Daha sonra sahibi ölünce elinde bulunanlar resmi Türkiye’de para ediyor diye buraya getirdiler. Müzayedeye koyacaklarken bana sordular ister misiniz diye. Ben de müzem de olmasını beklediğim hayal ettiğim bir resimdi ve ciddi bir para ödeyerek tekrar sahip oldum. Ona tekrar sahip olmak, kaybettiğiniz bir çocuğunuzu bulmak gibi bir duygu yaratmıştı bende.

Müzemi de dediniz, müzeniz nerede?

Balıkesir de adıma açılmış, Devrim Erbil Çağdaş Sanat Müzesi var. Ama şimdi Bodrum’da bir müze açmak için çalışmalara başladık. Kendime ayırdığım resimlerin dışında beni sevenlerin eş dostlarımın vermiş oldukları 200 parçalık bir resim koleksiyonu ve de halı koleksiyonum var. Bunları orada kullanmak istiyorum.

Sergiye yeteri kadar ilgi oldu mu?

Oldukça memnunum serginin açılışından bu güne kadar geçen zamanda çok olumlu tepkiler aldık. Gelenlerin ilgisi bizi oldukça memnun etti.

“Sergilenme sanatçının toplumla yüzleşmesidir” diye söylediniz. Bu sergi sizi neyle yüzleştirdi?
Akademi kelimesini bile duyduğum anda heyecanımı size anlatamam. Anarken bile sesim titrer. Sanat aşkı öğrenme tutkusu, mozaikler, seramikler, özgün baskılar, Akademi Dergisi, Sanat Bayramları, tartışmalar, dostluklar, sergiler ve müze… Coşku dolu tam 50 yıl. Bende bu sergimle Akademide 50 yıl kalmanın hesabını verdim

‘Akademide 50 Yıl’ sergisi 15 Kasıma kadar Tophane-i Âmire Kültür ve Sanat Merkezi’nde ziyarete açık. Ziyaretçiler sergi için hazırlanmış kitapları ve afişleri de temin edebilirler.